Epilepsi hastaları nelere dikkat etmeli?

Epilepsi nedir?

Epilepsi, tekrarlayan nöbetlerle karakterize bir hastalık grubudur. Özellikle nöbetlerin tekrar etmesi epilepsi için en önemli klinik özelliktir. Bu nöbetler bazen sadece göz dalması şeklinde olabileceği gibi tamamen bayılmanın, bilinç kaybının eşlik ettiği, tüm vücutta kasılma ve gevşeme ataklarıyla da olabilir. Özellikle küçük yenidoğan bebeklerde epilepsi nöbetleri çok farklılık gösterebilir. Bazen sadece gözlerini bir noktaya dikme, ağızda yalanma, sıçrama, ellerde boksör gibi hareketler, ayaklarda bisiklet çevirir gibi hareketler olabilir. Yani özellikle küçük bebeklerde nöbet ayrımı yapmak çok tecrübeli hekimlerce olabilir. Bunun yansıra özellikle beş yaşından sonra dalma nöbetleri daha sık olarak görülebilir. Ya da daha ilerleyen yaşlarda gece yatakta uyurken olan nöbetlerin bulgusu sadece yatak ıslatmak olabilir.

Epilepsi tanısı koymak için özellikle en sık kullandığımız tetkik elektroensefalografidir. Bu tetkik çocukluk çağında tamamen güvenilir, radyasyon içermeyen ve beynin elektriksel fonksiyonlarını anlamaya yöneliktir. Elektroensefalografi sadece çekimin yapıldığı zaman dilimine yönelik olarak bilgi verse de bizim için sonraki gelebilecek nöbetler açısından da uyarıcıdır. Bazen elektroensefalografi (EEG) çekimi sırasında nöbeti tetikleyici bazı aktiviteler bizim tanı yönünde elimizi güçlendirmektedir. Bunlardan bazıları çocukları uykusuz bıraktıktan sonra çekilen EEG’ler, EEG çekimi esnasında değişik frekanslarda ışık aktivitesi vermek, derin nefes alıp verdirmektir.

Uykusuzluk Nöbetleri Tetikleyebilir!

Epilepsi tanısı düşündüğümüz hastalarda mutlaka beyindeki yapısal hastalıkları ayırt etmek için beyin görüntülemesi de yapılmaktadır.

Epilepsi tanısı alan hastalarda tedavideki hedef olabildiğince az ilaçla nöbetleri kontrol altına almaktır. Bu süreçte, ilaçların düzenli kullanımı asla ilaçların aniden kesilmemesi, hayat düzenine dikkat edilmesi, uyku düzenine uyulması gerekli hastalarda bilgisayar ve tablet kullanımından uzak kalınması önemlidir. Aniden ilaç kesildiğinde uzun süreli ve durdurulamayan nöbetler ortaya çıkabilir bu yönden hastanın ilaç uyumu çok önemlidir.

Özellikle uzun süren uykusuzlukla nöbetler tetiklenebilir. Bu nedenle uyku düzeni epilepsi hastalarında çok önemlidir. Her gün aynı saatlerde yatmaları, uykusuz kalmamaları alışkanlık halini almalıdır.

Özellikle fotik aktivasyonla uyarılan yani fotosensitif dediğimiz epilepsi gruplarında uzun süreli bilgisayar ve tablet kullanımı nöbetin ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle fotosensiitif epilepsi hastalarında kısıtlı sürelerde ve yalnızca gerektiği durumlarda bilgisayar kullanımı önerilmektedir.

Sonuç olarak günümüzde epilepsi çok büyük oranda düzenli ilaç kullanımı ve dikkatli yaşam tarzıyla kontrol altına alınabilecek bir hastalık grubudur.

Doç. Dr. Ebru Kolsal