Dehidrasyon Nedir, Belirtileri Nelerdir? Dehidrasyon Nasıl Önlenir?
Yeteri kadar su içmemek ya da anormal seviyede vücut sıvısı kaybedip, vücudun susuz kalmasına sebep olabilir. Bununla beraber vücut içinde bulunan sıvıların, denge kaybını yaşamasıyla beraber dehidrasyon ortaya çıkar. Peki dehidrasyon nedir? Belirtileri nedir? Dehidrasyon nasıl önlenir? İşte tüm ayrıntılar.
İnsan vücudunun yaklaşık olarak yüzde 65'i sudan meydana gelmektedir. Yetişkin bir insan gün içerisinde ortalama şekilde 2.5 litre sıvı kaybı yaşar. Sıvı kaybının dışında insan vücudunun elektrolit dengesini düzenleyen; kalsiyum, sodyum, potasyum gibi mineraller de dışarı atılmaktadır. Normal koşulların altında vücut, sıvı elektrolit dengesini karşılamak adına kaybetmiş olduğu besine ve sıvıya ihtiyaç duyar. Vücutta sıvı azalmasının susuzluk ile kendini göstereceğini belirtmek önemlidir. Sıvı miktarındaki azalmanın çoğalması halinde ciddi sağlık sorunları yaşanmaktadır.
Dehidrasyon Nedir?
Vücudun işlevini yerine getirmesi adına gereken sıvı miktarının karşılanamaması ile dehidrasyon durumu ortaya çıkar. Kaba bir şekilde; vücudun aşırı bir şekilde sıvı kaybetmesi veya yeteri kadar sıvı alamaması şeklinde tanımlanan dehidrasyon, kaybedilmiş olan sıvının oranına göre; hafif, orta ve şiddetli olmak üzere üç ayrı biçimde incelenmektedir.
Ağır dehidrasyon, insan yaşamını ciddi olarak tehdit eden mühim bir sağlık sorunudur. Dehidrasyonun seviyesi; hem vücut bulgularına hem idrar testiyle hem kan testi ve böbrek işlevi testine bakılarak değerlendirilir. Bebekler, çocuklar, kronik hastalığa sahip olan kişiler ve yaşlılar sıvı kaybına daha duyarlı gruplardır. Bilhassa yaşlı kişiler ve bebekler susadıklarını ifade edemediklerinden ötürü çok önemli sağlık problemleriyle karşılaşabilmektedirler.
Dehidrasyon Belirtileri Nelerdir?
Dehidrasyon belirtileri hafif ve ağır olmak üzere aşağıdaki gibi sıralanabilir. Hafif dehidrasyon belirtileri;
- Kas krampları,
- Susuzluk hissi,
- Baş ağrıları,
- İdrarın koyu renkli olması ve idrarda azalma,
- Kuru ağız,
- Ciltte soğukluk ve kuruluk şeklinde sıralanabilir.
Ağır dehidrasyon belirtileri ise;
- Baş dönmesi,
- Ciltte kuruma ve buruşma
- İdrar yapma konusunda güçlük ve çok koyu sarı renkli idrar,
- Çevreye karşı ilgisizlik ve şok hali,
- Nabızda hızlanma,
- Nefes alıp vermenin hızlanması,
- Bilinç kaybı,
- Bilinç bulanıklığı ve sinirlenme,
- Gözlerde kısılma,
- Tansiyonun düşmesi şeklinde sıralanabilir.
Dehidrasyon Nasıl Önlenir?
Dehidrasyonun önlenmesi adına;
- Dehidrasyonu önlemek için ilk önce bol bol su tüketilmelidir.
- Herhangi bir rahatsızlıktan ötürü sıvı kaybı yaşanıyorsa, şekerli ve asitli besinlerden uzak durulmalıdır.
- Spor ve yürüyüş öncesinde su tüketilmesi gerekir.
- Her öğünde mutlaka olarak taze meyve suyu, ayran, çorba gibi sağlıklı içeceklerin tüketimi gerçekleştirilmelidir.
- Gebelik döneminde yaşanan bulantılar, sıvı kaybına sebep olan durumlardan birisidir. Bu dönemde de gün içerisinde mutlaka olarak bol su ve süt tüketilmelidir.
- Vücut ısısının yükselmesi ile terleme aynı oranda arttığı için, vücut ısısını hızlı bir şekilde dışarı transfer edecek tarzda kıyafetler tercih edilmelidir.
Dehidrasyon Sebepleri
Gün içinde su içmenin unutulması, yürüyüş, kamp, seyahat gibi faaliyetler esnasında sağlıklı ve temiz suya ulaşmama gibi pek çok basit nedenden ötürü kaybedilen vücut sıvısı söz konusudur. Bu sıvı kayıplarını önlemek gerekir. Alkol kullanmak, bazı ilaçların kullanımı, diyabet hastası olmak, aşırı egzersiz yapmak gibi durumlarda dehidrasyona neden olabilir.