Daha önce geçirenler ve kadınlar risk altında! Mevsimsel depresyon ve tedavisi
Etkilerin bazen normalin üzerinde yaşanarak tedavi gerektiren bir tabloya dönüştüğünü belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk'e göre mevsimsel depresyon genellikle sonbahar ve kış aylarında başlıyor, ilkbahar ve yaz aylarında geriliyor. Tedavide antidepresanlar, D vitamini, ışık tedavisi ve bilişsel davranışçı terapilerinin uygunlandığını söyleyen Şentürk, daha önce depresyon geçirenlerde ve kadınlarda mevsimsel depresyon riskinin daha fazla olduğuna dikkat çekti.
Mevsim değişikliklerin kişilerin ruhsal durumunu, enerji düzeyini, uyku-uyanıklık süresini, iştahını, yeme alışkanlığını ve sosyal yaşantısını etkilediğini belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Ancak bu durum bazı zamanlar normalin çok üzerinde yaşanarak tedavi gerektiren bir tablo şeklinde karşımıza çıkabiliyor. Mevsimsel depresyon, genellikle sonbahar ve kış aylarında başlayan ilkbahar ve yaz aylarında gerileyen, mevsim geçişlerinde nükseden çökkünlük belirtileri ile karakterize bir tür duygulanım bozukluğudur. Depresif atağın başlama ve düzelmesi mevsim geçişleri ile doğrudan bağlantılı” dedi.
Mevsimsel depresyon belirtileri
Mevsimsel depresyonun sosyal ilişkileri ve çalışma hayatını da olumsuz etkilediğini ifade eden Dr. Erman Şentürk, “Uyku saatinde artışa rağmen enerji kaybı, sabahları zorlukla uyanma, iştah artışı, en basit işleri yapmak için dahi enerjiyi toplayamama, yorgunluk, halsizlik, isteksizlik, karamsarlık, yaşamdan keyif alamama, sosyal aktivitelerden ve çevreden uzaklaşma, konsantrasyon güçlüğü, daha önceden zevk alınan aktivitelere karşı ilgi kaybı mevsimsel depresyonun belirtilerindendir" diye konuştu.
Melatonin ve serotonin etkili oluyor
Serotoninin canlılık ve zindelik hissi verirken melatoninin ise tam aksine fiziksel enerjiyi yavaşlatan ve uyku hali veren maddeler olduğunu belirten Şentürk, “Mevsimsel depresyonda bu iki maddenin önemli rolü olduğu düşünülüyor. Sonbahar ve kış ayları ile birlikte gün ışığında geçen sürenin azalması ve karanlık geçen saatlerin artmasıyla serotonin düzeyinde azalma, melatonin düzeyinde ise artış görülür. Havaların soğumasıyla kişinin fiziksel alanlarının azalmasının da mevsimsel depresyon üzerinde etkili olduğu düşünülüyor” ifadelerini kullandı.
Mevsimsel depresyon tedavisi
Daha önce depresyon geçirenlerde ve kadınlarda mevsimsel depresyon riskinin daha fazla olduğuna dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, sözlerine şöyle devam etti:
"Mevsimsel depresyonun tedavisinde psikiyatri hekiminin uygun gördüğü vakalarda antidepresanlar ve D vitamini takviyesinin yanı sıra ışık tedavisi (fototerapi) ve bilişsel davranışçı terapiye de başvuruluyor. Gün ışığından daha fazla yararlanma, sağlıklı beslenme, düzenli uyku, fiziksel egzersiz, sosyal ilişkilere ve hobilere daha fazla zaman ayırmak mevsimsel depresyondan korunmada önemli rol oynuyor."