Çocukluk çağında işitme tarama testleri yaptırmanın önemi
Çocuklarda işitme kayıplarının önlenmesinde aşamada uygulanacak tarama testleri kritik önem taşıyor. Doğumdan hemen sonra tarama testleriyle olası işitme anahtarları; sosyal izolasyon, okul başarısı ve dil gelişimi gibi problemleri en aza indirmek mümkün hale geliyor. Odyolog Seda Başkurt, işitme tarama testleri ile ilgili bilinmesi gerekenleri sıraladı. İşitme tarama testi ne zaman yapılır? İşitme kaybı tedavisi nasıl olur? İşte cevabı...
Odyolog Seda Başkurt, insan yaşamında dil edinimiyle başlayan sürecin, işitme ile doğrudan ilişkili olduğunu söyleyerek "Dil edinimi çocukluk çağında gerçekleşir. Sıklıkla 5 yaşına kadar çocuklarda dil edinimi tamamlanmakla, dil edinimi için sağlıklı işitebiliyor olmak gerekir. İşitme kaybı ile dünyaya gelen çocuklarda dil edinimi işitme kaybının tedavi edilmediği yaşıtlarından geri kalabilmektedir. Bu yüzden işitme kaybının erken teşhisi ve tedavisi almak akranlarına yetişmesi için kritik önem taşımaktadır. İşitme problemi çocukta artikülasyon problemleri, gecikmiş konuşma gibi dil gelişim problemlerine sebep olabilmektedir" dedi.
Tarama testleri 81 ilde yapılabiliyor
Tarama testlerinin çocuklardaki olası işitme kayıplarının tespitinde ve tedavisinde önemli bir avantaj sağladığını söyleyen Seda Başkurt, ülkemizde Ulusal Yenidoğan İşitme Taramaları kapsamında; yenidoğan her bebeğe kamu hastaneleri, özel hastaneler ve üniversite hastaneleri gibi doğumun gerçekleştiği tüm hastanelerde işitme testi yapıldığını ifade etti. Başkurt, 2008 yılından bu yana 81 ilde devam eden bu programda yapılan testin bebeğe acı veren bir uygulama olmadığını vurguladı.
İşitme kaybının sonradan geçirilen enfenksiyon hastalıkları, kafa travmaları, kulağa alınan darbeler, sık orta kulak iltihabı, yüksek sese uzun süre maruz kalma gibi sebeplere bağlı olarak sonradan da ortaya çıkabildiğine dikkat çeken Başkurt, “Doğumdan hemen sonra yapılan yenidoğan işitme taramalarında testten geçen bebekler pek çok sebepten ötürü ilerleyen yıllarda işitme kaybına maruz kalabilmektedir. Bu sebeple okul çağına başlayan tüm çocuklarda ülke genelinde 81 ilde 2015 yılından bu yana 1.sınıflara okul çağı işitme taramaları Sağlık bakanlığı tarafından verilen odyometre cihazları ile toplum sağlığı merkezinde görev alan sağlık personelleri tarafından yapılmaktadır” açıklamasında bulundu.
İşitme kaybı tedavisinde hangi yol izlenmeli?
İşitme testi sonuçlarının Sağlık Bakanlığı tarafından takip edildiğini anlatan Odyolog Seda Başkurt, ''İlk T-ABR testinden geçemeyen çocuk işitme kayıplıdır diyemeyiz. Aileler bu durumda paniğe kapılmamalı ve ikinci test sonuçları beklemelidirler. Sıklıkla doğum sonrası kulakta sıvı birikimine bağlı ilk testten geçemeyen bebekler ikinci kez yapılan T-ABR testinden geçmektedir. Eğer ikinci varsayılan yapılan testten de geçemezlerse referans merkeze gönderilebilir, işitme testleri yapılır" açıklamasında bulundu.
İşitme kaybı tanısı konulan bebeklere vakit kaybetmeden tedaviye başlanması tavsiyesinde bulunan Başkurtlarına devam etti: “Çocuğun işitme kaybının, yaşının ve dilimin göz önünde bulundurulduktan sonra işitme kaybını tedavi etmek için ilaç tedavisi, işitme cihazı ve işitsel implant uygulamaları yapılmalıdır. Daha sonra özel eğitim ve rehabilitasyon desteği aldırılarak işitme kaybının yol açacağı dil ve konuşma problemleri ekarte edilmelidir."