Çocuklara mahremiyet eğitimi nasıl verilir?
Çocukları cinsel istismardan korumanın en önemli yöntemi, bu konuda yaşı ve gelişim düzeyine uygun bir biçimde bilgilendirilip eğitilmeleri. Çocuklara büyük bir travma yaşatan, aileleri ve yakınlarını da derinden sarsan çocuk istismarı vakalarına karşı mahremiyet eğitimi verilmesi gerektiğini söyleyen Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Uzmanı Öğr.Gör. Barış Tuncer, önemli bilgiler verdi
"Çocuklara mahremiyet eğitimi verilmesi kesinlikle gereklidir" diyen Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Uzmanı Öğr.Gör. Barış Tuncer, "Bu eğitimi aileler verebileceği gibi yapamayacaklarını düşünüyorlarsa bir uzmandan yardım alabilirler" dedi. Tuncer, çocuğun cinsel istismara karşı korunmasında bilgilendirme ve eğitim sürecini oluşturan önemli bölümleri özetleyerek şunları paylaştı:
"Öncelikle çocuk, kendi bedeni ve bedeni üzerindeki hak ve sorumlukları konusunda yaşına ve gelişim düzeyine uygun bir biçimde bilgilendirilmeli.
Çocuğun cinsellik ve kişisel mahremiyet konularında yaşına ve gelişim düzeyine uygun bir biçimde bilgilendirilmesi ve eğitilmesi sağlanmalı.
Cinsel istismar kapsamına girebilecek davranış veya durumlarla ilgili ve böyle bir davranışa maruz kalması halinde neler yapabileceği veya bu durumla nasıl baş etmesi gerektiği konusunda çocuğa bilgi verilmeli.
Açıkça cinsel içerikli veya çocuğun kendini rahat hissetmediği davranış veya durumlar karşısında tepki verebileceği, reddedebileceği veya bağırabileceği (örneğin hayır, istemiyorum, beni rahat bırak, bunu yapamazsın) öğretilmeli.
Yetişkinlerin her davranışları veya istekleri doğru değildir. Yetişkinler çocuktan uygunsuz bir istekte bulunduğunda, yanlış bir davranış yaptığında çocuğun bunu kabul etmek veya saygı duymak zorunda olmadığı çocuğa öğretilmeli.
Anne-babalar çocuklarına neleri, nasıl anlatmalı?
İstismar amaçlı davranış veya durumlarla karşı karşıya kaldığında çocuğun bunu anne-babasına anlatmasının sağlanması gerektiği bunun için de ilk sorumluluğun anne-babalarda olduğunu belirten Barış Tuncer, şunları söyledi:
"Anne ve babalar çocuğa vücut sınırlarını göstererek özel, mahrem bölgelere kimsenin izinsiz dokunamayacağını anlatmalılar. Anne, baba ve doktor (anne veya babasının birinin yanında olması şartı ile) hariç kimsenin yanında çıplak olmaması gerektiğini söylemeliler. İyi sır ve kötü sır farkı da çocuğa öğretilmelidir. Çocukla aralarında yaşananların sır olduğunu söylemek istismarcının ana yöntemidir. Ona zarar veren sırrın kötü bir sır olduğu ve mutlaka başkalarına söylenmesi gerektiğini çocuğa kavratmalılar. Korktuğu ve rahatsız olduğu durumlarda 'Hayır' demesi gerektiğini, cinsel istismara maruz kaldığında oradan hemen uzaklaşması, yüksek sesle bağırması, mücadele etme, vurma ve tekme atma gibi davranışlarla kendini savunması gerektiği anlatılmalı. Cinsel istismara maruz kaldığında bu durumu kime (anne veya baba) ve nasıl anlatacağını çocuğa mutlaka öğretmeliler.
Bir çocuğun cinsel istismara uğrayıp uğramadığı nasıl anlaşılır?
Öğr.Gör. Barış Tuncer, istismara uğrayan ancak bunu söyleyemeyen çocuklarda gözlenebilecek belirti ve davranışları anlatarak aileleri daha dikkatli olmaları konusunda uyardı. Tuncer, çocuklarda cinsel istismar belirtileri olarak kabul edilenleri şöyle sıraladı:
-Hırçınlık, öfke nöbetleri, kendine ve çevresine zarar verici davranışlar göstermek.
-Başka bir sebeple açıklanamayan uyku ve yeme alışkanlıklarında değişiklikler, kabuslar görmek, yemeyi reddetmek.
-Daha önceden var olmayan alt ıslatma, alt kirletme gibi problemlerin ortaya çıkması.
-Yaşından küçük bir çocuğun davranışlarını göstermek; parmak emmek, bebeksi konuşmak gibi.
-Fiziksel temastan veya yakınlıktan kaçınmak.
-Kiloda görülen ani ve aşırı değişim (zayıflamak veya şişmanlamak)
-Bazı bölgelerden ve insanlardan aşırı derecede korkmak
-Tanıdığı bir erişkinden kaçmak veya kaçınma davranışı göstermek
-Bir arkadaşının, yakınının veya komşunun evine gitmeyi sebepsiz ve ısrarlı bir biçimde reddetmek.