Cinsel sapkınlık nedir?

Amerikan Psikiyatri Birliğini (APA)’ nin son tanı kılavuzuna (DSM-V) göre cinsel sapkınlık veya bir diğer adı ile ‘parafili’ olarak geçen durumlar ana başlıkları ile; gözetlemecilik bozukluğu (voyörizm), göstermecilik bozukluğu (egzibisyonizm), sürtünmecilik bozukluğu (frottörizm), cinsel mazoşizm, cinsel sadizm, pedofili bozukluğu, fetişizm bozukluğu, karşıgiyim (travesti) bozukluğu olarak sınıflandırılmaktadır. Bu durumlar dışında literatüre her geçen gün yeni cinsel sapkınlık tanımları eklenmektedir ve oldukça sık rastlanılmaktadır.

Ölülerden cinsel haz duyma (nekrofili), hayvanlara karşı cinsel haz duyma (zoofili), yiyeceklere karşı cinsel haz duyma (sitofili), acıdan cinsel haz duyma (algolagnia), kana karşı cinsel haz duyma (hematolagnia), hayaletlere karşı duyulan cinsel arzu (spektrofili), ayakkabılara karşı cinsel arzu duyma (retifizm), başka insanların bedenlerine zarar verme şeklinde alınan cinsel haz (pikerizm) bunlardan bazılarıdır.

18 yaşından önce başlıyor!

Parafilileri bir başka deyişle cinsel nesne seçim bozuklukları olarak adlandırabiliriz. Parafili durumları kültürlere göre değişebilmektedir. Bazı cinsel davranışlar bazı kültürlerde sapkınlık olarak görülmeyebilir. Genellikle 18 yaşından önce başlar ve en sık 15-25 yaş arasında görülür. Erkeklerde görülme sıklığı kadınlara göre daha yüksektir. Parafilik bozukluğa sahip olma nedenleri henüz tam olarak bilinmemektedir.

Parafili bozukluğuna sahip olan kişiler genellikle bu durumlar dışında doğal yollardan cinsel uyarılma yaşamakta zorlanırlar. Dürtülerini kontrol etmekte güçlük çektiklerinde ise ahlaki veya yasal sorunlarla karşılaşabilirler. Bu tür bir soruna sahip kişi başka bir canlıyı rahatsız etmese dahi kendi iç dünyasında haz doyumu noktasında sıkıntılar yaşayabilir. Cinsel doyumu sağlayabilmek adına vaktinin önemli bir kısmını bu tür cinsel uğraşlara verebilir. İlişkilerinde ciddi iletişim sorunları ile karşılaşabilir. Bu nedenle parafililer çoğu zaman bir uzman desteğine ihtiyaç duymaktadırlar. Şizofreni, bipolar rahatsızlık, madde kullanım bozuklukları gibi bazı psikiyatrik durumlarda da parafili davranışları görülebilir.

Cinselliğin tabu olarak karşılandığı dünyamızda bu tür cinsel düşünce ve davranışların kişi tarafından bir uzmana dahi bile dile getirilmesi pek kolay olmayacaktır. Cinsel fantezilerden alınan haz beraberinde dürtüsel ve kontrolü zor davranışları getirdiğinde sapkınlık boyutuna ulaşabilmektedir. Daha ileri boyutlarda başkasına zarar vermeye kadar gidebilmektedir. Parafilik bozukluğa sahip kişiler çok nadiren psikiyatriste başvururlar. Genellikle yasal bir yaptırımla karşılaştıklarında adli bir süreçte psikiyatriste götürülürler.

Bu kişiler yardım talebinde bulunduğunda toplum tarafından yargılanabilmektedir. Bu şekilde bir yaklaşım tarzı kişinin yardım talebini sonlandırmasına ve eylemlerine devam edebilmesine neden olacaktır. Düşünün ki bir dürtünüzü kontrol etmeye çalışıyorsunuz ve bu konuda yardım istiyorsunuz. Yargılandığınızı, dışlandığınızı, yardım eli uzatılmadığını düşündüğünüzde tek kurtuluş yolu olarak gördüğünüz yardımı alamadığınızda dürtülerinizin kontrolünü ele geçirebilme imkanını da kaybetmiş olursunuz ve bu umutsuzluk, dürtülerin eyleme geçmesi ile sonuçlanabilir. Bu tür durumlar yaşayan kişilerin öncelikle bir uzman tarafından değerlendirilmesi en doğru yaklaşım tarzı olacaktır.

Bu kişiler anlaşılamayacakları veya yasal bir sürece dahil olacakları korkusu ile psikiyatriste başvurmayabilirler fakat bir psikiyatri hekimi bu tür durumlarda hastasını ve diğer insanları koruyabilmek adına etik kurallara uygun davranmakla yükümlüdür. Bu yükümlülük ile tedavi sürecini başlatmak için çaba gösterecektir. Parafilik bozuklukların tedavisinde öncelikli yaklaşım psikoterapi teknikleri ile olmaktadır. Uygulanacak teknik kişiye ve duruma göre değişebilmektedir. Özellikle dürtü kontrolü ile ilgili sorun yaşayan kişilerde ilaç tedavileri etkili olabilmektedir.