Çağımızın 'korku'lan hastalığı fobi
”Kel insanlardan korkma (peladofobi), evlenmekten korkma (gametofobi), aşık olmaktan korkma (filofobi), yer fıstığı ezmesinin damağa yapışmasından korkma (arakibutirofobi), yıkanmaktan korkma (ablütofobi), topuklu ayakkabılardan korkma (helshoesafobi), korkmaktan korkma (fobofobi), mükemmel olmaktan korkma (atelofobi) diğer ilginç fobiler arasında yer alıyor”
”Politikacılardan korkma” diye tanımlanan politikofobi, ”güzel kadından korkma” diye isimlendirilen venüstrofobi gibi birbirinden ilginç fobilerin, pek çok kişinin günlük yaşamını etkilediği bildirildi.
Türkiye Psikiyatri Derneği Eskişehir Şube Başkanı ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çınar Yenilmez, bazı durum ve nesnelerden duyulan mantıksız ve aşırı korkuya ”fobi” denildiğini söyledi.
Fobilerin ya genetik olarak aileden geçtiğini ya da kişinin sonradan sahip olduğunu belirten Doç. Dr. Yenilmez, fobiler için tedaviye başvurma oranının çok düşük olduğunu anlattı.
Doç. Dr. Yenilmez, genellikle başka sorunlarla gelen hastalarda fobilerin tesadüfen fark edildiği bilgisini vererek, fobinin bir hastalık olarak kabul edilmesi, yaşam kalitesi ve işlevini etkilememesi, daha büyük psikolojik sorunlara yol açmaması için tedavi edilmesi gerektiğine dikkati çekti.
Fobilerin, aşırı endişe ve kaygıya yol açtığını dile getiren Doç. Dr. Yenilmez, şöyle devam etti: ”Özgül fobi dediğimiz basit fobilerin günlük hayatı en çok ve olumsuz etkileyen çeşidi, kaçınmadır. Kedi olan eve gitmemek, yükseğe çıkmamak, asansöre binmemek gibi özgül fobisi olanların çoğu, korkulan durum ve nesnelerden koşullar elverdiği sürece uzak durmaya çalışır. Kişi, fobisinin üzerine gitmeyi ve bu sorunla baş edebilmeyi öğrenmelidir. Örneğin hayvan korkusu olan bir kişi o hayvanla ilgili evine önce bir tablo almalı, daha sonra bir oyuncak ya da bir obje edinmeli, korktuğu hayvan kedi, köpek ya da kuş cinsiyse yavru olanları sevip korkusunu yenmeye çalışmalıdır.”
Yer fıstığı ezmesinin damağa yapışmasından bile korkan var
Doç. Dr. Yenilmez, en sık görülen fobilerin, hayvan, kan ve yaralanma, gök gürültüsü, uçak, yalnız kalma, kapalı mekan, uzay, yutma fobileri, taşıtlara binememe ve yükseklik korkusu olduğunu belirtti.
Birbirinden ilginç fobiler bulunduğunu bildiren Doç. Dr. Yenilmez, şunları kaydetti: ”Politikofobi; politikacılardan korkma ile venüstrafobi; güzel kadından korkma gibi birbirinden ilginç fobiler, pek çok kişinin günlük yaşamını etkiliyor. Başka ilginç fobiler de var. Kel insanlardan korkma (peladofobi), evlenmekten korkma (gametofobi), aşık olmaktan korkma (filofobi), yer fıstığı ezmesinin damağa yapışmasından korkma (arakibutirofobi), Fransa, insanları ve kültüründen korkma (Frankofobi), Japonlar’dan korkma (Japonafobi), sakaldan ya da sakallı kişilerden korkma (pogonofobi), yıkanmaktan korkma (ablütofobi), yüksek binaların yanından geçmekten korkma (batofobi), yüz kızarmasından korkma (eritrofobi), ilaçlardan korkma (farmakofobi), güçsüz olmaktan korkma (astenofobi), kaşınmaktan korkma (akarofobi), kış ve soğuktan korkma (keymafobi), öpmek ve öpülmekten korkma (filemafobi), topuklu ayakkabılardan korkma (helshoesafobi), hırsızlardan ya da bir suçun kurbanı olmaktan korkma (harpaksofobi), kıskançlıktan korkma (zelofobi), korkmaktan korkma (fobofobi), kürkten korkma (dorafobi), mükemmel olmaktan korkma (atelofobi) diğer ilginç fobiler arasında yer alıyor.”