Balık, problem çözme yeteneğini arttırıyor
Yıldızı her zaman parlayan besinlerden biri olan balık,erişkinler kadar bebek ve çocukların beslenmesinde de büyük önem taşıyor.Uzman Diyetisyen Pınar Kural Enç konu ile ilgili bilgiler verdi.
Balık eti, tavuk eti ve hindi eti gibi kümes hayvanlarının etleriyle birlikte beyaz et olarak tanınır. Haftada 2-3 kez balık tüketilmesi erişkinleri ve bebekleri pek çok hastalıktan korur. Araştırmalar balık tüketiminin prematüre bebeklerde görme keskinliği gelişimini hızlandırdığını göstermiştir. Ayrıca 9-10 aylık bebeklerde problem çözme yeteneğini de artırdığı belirlenmiştir. Bebeğinize balık vermeden önce doktorunuza danışmanız önemli. Çünkü balık alerjik bir yiyecek ve çocuğunuzun alerji geçmişi varsa buna dikkat etmeniz gerekebilir.Tüm balıklarda, 100 gramında 18 ile 22 gram arasında protein vardır. Ancak, balıklar arasında yağ oranı çok değişir. Yağlı balıklarda 20 ile 25 grama kadar çıkan yağ, az yağlılarda 1 ile 5 grama kadar düşer. Besin değeri açısından, aynı miktar ağırlıkta balıklarla etleri karşılaştıracak olursak fazla yağlı balıklar hariç, balıklarda kalori daha düşüktür. Özellikle yağsız balığın sindirim çok daha kolaydır.Balıklarda protein miktarı hemen hemen aynıdır.Balıklar kanda kolesterin seviyesini düşürür. Böylece, damar sertliği (arterioskleroz) olanlara tavsiye edilir.Etlere göre, balıklar bol fosfor ve iyot kaynağıdır. Ayrıca balıklarda, A, D ve B vitaminleri bulunur.Madem balık bu kadar kıymetli bir besin o zaman, sağlıklı beslenmek için ne kadar balık tüketmeliyiz? Bir yetişkinin haftada en az 300 gram ve üzeri balık tüketmesi gerekmektedir. Denizlerde oluşan kirlilik nedeniyle avcılık yoluyla yakalanan balıklarda (bazı bölgelerde) ağır metaller olması mümkündür. Bu endişe ile hamile bayanlar kesinlikle kontrollü ortamda üretilen kültür balıklarını veya temiz alandan yakalandığını bildikleri doğal balıkları tüketmelidir.
Çocuklarımızın sağlıklı kemik ve zihinsel gelişimi için anne karnından başlayarak balık ile beslenmelerini özen göstermeliyiz. Özellikle çocuğun kemik ve zihinsel gelişimini tamamladığı ilk 6 yaşa kadar ki dönemde mutlaka düzenli olarak balık yedirmeliyiz.
Önemli noktalardan biri de balık protein,Omega-3 ve D vitamini yönünden muhteşem besin kaynağıdır.Balık vücutta çok az bulunan vücuda fazlaca faydalı maddeler olan eser elementler açısından da önemli bir besin kaynağıdır.İçerdiği fosfor, sülfür, vanadyum gibi mineraller sayesinde büyümeyi ve dokuların iyileşmesini sağlar.Sağlıklı dişetleri ve diş yapısı oluşmasına katkıda bulunur.
Balıkta bulunan en değerli kaynak OMEGA 3’tür.Vücudun omega-3 yağ asidine ihtiyacı daha anne karnında başlar, çocukluk, ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılık boyunca bu ihtiyaç devam eder.Balık en önemli doğal Omega 3 kaynağıdır. Omega 3 yağ asidi, vücut için gerekli olup insan vücudunda üretilemez. İnsan beslenmesinde yer alan önemli omega-3 bağı ihtiva eden yağ asitleri olarak linolenik asit, eikosapentaenoik asit (EPA), ve dokosaheksaenoik asit (DHA) sayılabilir.Omega 3 Soğuk sularda yaşayan yağlı balıklar (somon balığı), Orkinos tipi ton balığı, uskumru, sardalya, hamsi gibi… balıklarda bulunur.Omega 3 yağ asitlerinin faydalarından söz edecek olursak;
Omega-3 yağ asitleri sayesinde; Trigliseritler ve kolesterol düşer, böylece ateroskleroz ve buna bağlı kalp hastalıkları, kalp krizi ve akut inme riski azalır,Bağışıklık sistemi güçlenir,Kansere karşı koruma sağlanır,Beyin, retina, sperm, cilt hücreleri güçlenir,İnsülin kullanımını artar (diyabet için faydalı),Kanı inceltir ve akışını kolaylaştırır, kanın pıhtılaşmasını önler
Anne-bebek sağlığında rolü
Omega-3 yağ asitleri, anne karnındaki bebeğin sağlıklı gelişimine aşağıdaki şekillerde yardımcı olabilir:Bebeğin beyin ve retina gelişiminin desteklenmesi,Erken doğum riskinni azaltılması ,Hamilelik süresinin ve bebeğin doğum ağırlığının artırılması,Doğum sonrası depresyonundan korunulması,Omega-3 yağ asitleri ayrıca çocuğun matematik zekasının geliştirilmesine, okuma, telaffuz ve yazma beceresini artırılmasına yardımcı olabilir…
Bebeklikten itibaren önemli olan balık tüketimi özellikle mevsiminde ve uygun pişirme yöntemleri ile tüketilmelidir.
Not: Balık kılçığı tehlikeli olabilir. İyice ayıklayıp kılçık kalmadığından emin olun.Sebzelerde olduğu gibi balığın da fazla ısıya maruz kalması besin değerini düşürüyor. Buharda pişirmeyi tercih edin.