Bakıcınız hastalık saçıyor olabilir! Hangi tarama testleri yapılmalı?
Eve gelen bakıcılar, özellikle yaşlı/ hasta bakımı ve de bebek bakımı söz konusu olduğunda, çeşitli nedenlerle tehlikeli olabilirler. Bulaşıcı ya da kronik hastalığı olan bir bakıcı özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan yaşlı, bebek ve de hastalar için risk oluşturabilirken, özellikle bulaşıcı hastalık taşıyan bir bakıcı bir anda beklenmedik sağlık sorunlarıyla uğraştırabilir. Bu nedenle sevdiklerimizin sağlığını korumak ve güvenliğini sağlamak için eve aldığımız bakıcı ya da ev yardımcısının sağlıklı bir şekilde işe başladığından emin olmak önemli.
Bakıcı ile yapılacak ilk görüşmede evde yaşayanların sağlığını riske atmayacak kritik öneme sahip bazı sorulara cevap aranmalı. Bakıcı adayının beyan etmediği sağlık sorunları olabildiği gibi farkında olmadığı sağlık sorunları olabildiğine dikkat çeken Medical Center Evde Sağlık ve Bakım Merkezi Genel Müdürü Derya Tuna Vardar konuyla ilgili şunlara dikkat çekiyor:
"Bakıcı adayının tanı koyulmamış bir kronik hastalığı, bulaşıcı hastalıkları ve ilaç kullanıp kullanmadığı sorgulanmalı, en son bulaşıcı hastalık tahlilleri, ne zaman bir sağlık taraması yaptırdığı öğrenilmeli ve sonuçları bir hekim tarafından değerlendirilmeli."
Hangi tarama testleri yapılmalı?
Peki eve aldığımız bakıcılardan kaynaklı olarak, yakın temas, solunum ve kan yoluyla ile bulaşabilecek hepatit, AIDS, parazit, herpes, Kovid gibi hayatı tehdit eden hastalıklara maruz kalmamak için ne gibi önemler alınmalı? Hangi testler yapılırsa hem bakım alan hem de evde yaşayan diğer kişiler sağlık açısından daha güvende olabilirler? Derya Tuna Vardar bu soruları ise şöyle cevaplıyor:
“Artık evin bir üyesi olan bebek, çocuk ya da yaşlı bakıcınız ya da evdeki yardımcınız sizinle aynı ortamı paylaşıyor, çocuğunuz ya da yaşlınızla yakın temasa geçiyor ya da size yemekler hazırlıyor. Bu nedenle bakıcınızın son 6 ay içerisinde yapılmış bulaşıcı testleri yok ise de muhakkak işe başlamadan önce yaptırılmalısınız. Bulaşıcı hastalıkları evinize ve sevdiklerinize taşımamak için rutin bulaşıcı kan testleri olan Anti-HBS, HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV, dışkıda direkt mikroskobi, Kovid ile Influenza hızlı testi, Herpes testi gibi testlerin sonuçları doktor tarafından değerlendirdikten sonra işe alım kararı yapmalısınız. Bu sayede evde birlikte yaşadığınız bakıcıların olası bulaşıcı hastalık taşıyıcısı olup olmadığını öğrenerek hem içiniz rahat eder hem de ev ortamında bulaşıcı hastalık risklerini minumuma indirebilirsiniz.”
Evinizde de yaptırabilirsiniz
Yukarıda yazılı testler her sağlık kurumunda yapılabilen testlerdir. Fakat bu testlerin bakıcı ya da yardımcının bir sağlık merkezine gitmesine gerek kalmadan evde de yapılabileceğini vurgulayan Derya Tuna Vardar, “Ancak bu testler mutlaka Sağlık Bakanlığı tarafından ‘Evde Sağlık Hizmeti’ verme yetkisi ve eve girme yetkisi olan bir merkeze talepte bulunarak yapılmalı” diyor.
Bakıcıya hasta ve bebek bakımı eğitimi verilebilir
Evinize aldığınız bakıcı ya da yardımcınızın neyi ne kadar bildiğini ölçmek zor olabilir. Hatta çoğu bakıcı kendini bu konuda uzman olarak görüp aile yakınlarından gelen talimatları dikkate almayabilir. Bu durumda bakıcı ile iletişimi bozmadan, profesyonel kurumlardan destek alarak bakıcıya eğitim verilmesini sağlamanın doğru bir yol olacağının da altını çizen Vardar, sözlerini şöyle noktaladı:
"Bakım ve iletişim konusunda profesyonel sağlık çalışanlarından destek alarak bebeğinize ya da yaşlınıza nasıl davranılmasını istiyorsanız o şekilde bakıcınızın eğitim almasını sağlamalısınız. Sağlık Bakanlığı ruhsatlı ve profesyonel çalışan evde sağlık kurumlarından alınan bakıcı eğitimleri ile hem bakıcının yetkinliği ölçülebilir hem de bakıcı ve aile ile olan iletişim zedelenmeyebilir. Her bakıcı tehlikeli değildir. Ancak yukarıda belirtilen risklerin farkında olmak ve gerekli önlemleri almak sevdiklerinizin sağlığı ve güvenliği için önemlidir."