Bağırsak hastalıklarıyla ilgili bilmeniz gereken her şey
Kolorektal Cerrahi ve Proktoloji alanında çalışan Prof. Dr. Korhan Taviloğlu, hastalarının sorunlarından ve sorularından yola çıkarak halka yönelik kaleme aldığı bu kitabıyla bağırsak ve makat hastalıklarıyla ilgili bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Huzurlu bağırsak için nelere dikkat edilmeli?
“Huzurlu bağırsak için öncelikle kişinin huzurlu olması gerekir. Bunun dışında sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sağlıklı yaşam koşulları çok önemli bir rol oynar.”
Bağırsaklarla ilgili en yaygın hasta şikayetleri nelerdir?
“Hastalarımız genellikle bağırsak gazı, karın ağrısı, karın şişliği, kabızlık, dışkılamada değişiklik, dışkıda incelme, dışkıda kan, dışkılama güçlüğü, dışkının tam boşaltılamaması, gaz ve dışkı kaçırma, gebelikte sindirim sistemi değişiklikleri, makatta ağrı, ıslaklık, makatta kötü koku, makatta kaşıntı ve yanma, makatta şişlik, makattan kanama ve sürekli ıkınma hissi gibi şikayetlerle bize başvuruyorlar.
Bu türde sorunlar yaşayan hastalar, ilk olarak bir Aile Hekimi veya İç Hastalıkları uzmanına başvurmalıdır. Sorununun çözülmemesi durumunda ise, bir Gastroenteroloji uzmanı veya kolorektal cerrahi ve proktoloji alanında hizmet veren bir hekime başvurması gerekir.”
Sürekli ıkınma hissi nedir?
“Bazı kişilerde ıkınmaya rağmen dışkı yapamama veya dışkı yapma güçlüğü oluşur. Hasta dışkılama hissi geldiğini sanarak tuvalete gider ama uzun süre tuvalette oturmasına rağmen dışkılama gerçekleşmez, yada boş dışkılama veya boşuna tuvalete gitme durumu meydana gelir. Bu olayın günde birkaç kez olması hastayı çok rahatsız eder.
Gün içinde sürekli olarak tuvalete gitme hissinin olması ve sokağa çıktığı anda kişinin sürekli tuvalete gitme gereksiniminin olması hastalarda sosyal ve psikolojik sorunlar yaratır.”
Peki, bağırsak muayenesi ve tetkikleri nasıl yapılıyor?
“Hastanın şikayetine göre uygulanan muayene ve tetkikler değişiklik gösterir. Ancak genellikle makat muayenesi yapılır. Anoskopi uygulanır ki bu; makat kanalını incelemek için anoskop denilen aletle yapılan bir görüntüleme tekniğidir. Rektoskopi, sigmoidoskopi, kolonoskopi, kapsül endoskopisi, enteroklizis, defekografi, endoskopik ultrasonografi (endosonografi) ve anorektalmanometri gibi tetkiklerde bu amaçla kullanılan diğer yöntemlerdir.”
Hastalar makat muayenesinden kaçınıyor mu?
“Hekime gitmekten kaçınmada, makat muayenesinden korkma, çekinme, utanma, kanser vb. kötü bir hastalık ile karşılaşma korkusu gibi nedenlerle hastalar makat muayenesini ötelerler. Yine ayrı ve sık karşılaşılan bir neden ise, kulaktan kulağa yayılan ve makat muayenesinin ağrılı olduğu yönündeki kanıdır. Hastaların, deneyimli hekimlerin hastanın mevcut durumuna göre, muayenenin seyrini ayarladıklarını bilmelerindefayda var.”
En yaygın bağırsak hastalıkları neler?
“En yaygın bağırsak hastalıkları arasında huzursuz bağırsak sendromu (İBS), bağırsak yapışıklığı, ince bağırsak düğümlenmesi, iltihabi bağırsak hastalığı, bağırsağın divertiküler hastalığı, bağırsak fistülü, apandisit, kalın bağırsak polipleri, bağırsak kanseri ve rektum kanseri sayılabilir.”
“Huzursuz bağırsak sendromu, bağırsak alışkanlıklarında değişiklikle seyreden bağırsağın fonksiyonel bir sorunudur. Bağırsakta kolonoskopi, sanal kolonoskopi, sigmoidoskopi, kapsül endoskopisi gibi tetkikler ile herhangi bir hastalık bulunamaması durumunda, hastanın yakınmalarına dayanarak konulan klinik bir tanıdır. İrritabıl (huzursuz) bağırsak sendromu belirtileri sinir sistemi ile bağırsak kasları veya beyin ile bağırsak arasındaki ileti kusuru sonucunda gelişir. Duygusal stresin de etkisi çok fazladır. Çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilen ve risk içermeyen yaygın bir rahatsızlıktır.”
Peki, en yaygın makat hastalıkları neler?
“Başlıca makat hastalıkları olarak basur (hemoroid) hastalığı, makat çatlağı (anal fissür), makat apsesi, makat fistülü, kıl dönmesi, makat sarkması, makatdarlığı ile makat kanseri sayılabilir.”
Basur veya hemoroid bir hastalığın ön belirtisi olabilir mi?
“Evet,hemoroidler bazı hastalıkların ön belirtisi olabilir. Yoğun alkol tüketimi, karaciğer hastalıkları ve Hepatit B (kanla veya cinsel temasla bulaşan sarılık tipi) ile oluşabilen karaciğer sirozu veya portal hipertansiyon (karın içi portal ven adı verilen önemli bir toplardamarda basınç artışı) gibi hastalıklarda ilk belirti olarak hemoroid ortaya çıkabilir. Bu tür bir hastalığın varlığında, hasta detaylı olarak araştırıldıktan sonra, herhangi bir girişimin yapılması tercih edilir.”
“Makat ameliyatları, Genel Cerrahi Uzmanları tarafından gerçekleştirilir. Bağırsak ve makat hastalıkları konusunda hizmet veren cerrahlara ise kolorektal cerrah, proktolog veya proktoloji uzmanı adı verilir.”
“Huzurlu Bağırsak” isimli kitabında bağırsak ve makat hastalıklarının nedenlerine, belirtilerine ve tedavilerine ayrıntılı olarak yer veren Prof. Dr. Korhan Taviloğlu, ikinci beyin olarak nitelendirilen bağırsak hakkında beslenmeden ilaç kullanımına kadar bilinmesi gerekenleri sizin için kaleme aldı. Huzurlu bağırsaklara sahip olmak için kütüphanenizin sağlık köşesinde mutlaka bulundurulması gereken bir eser.