300 yapay ada Titanik gibi batıyor! Dubai'nin milyar dolarlık projesine ne oldu?
Son günlerde turizmin önemli merkezlerinden biri olan Dubai, yapay adalarıyla dünyada eşi görülmemiş bir projeye imza atmıştı. Peki bir zamanlar tüm dünyanın ilgisini çeken ve tartışma yaratan milyar dolarların harcandığı adalar neden kum yığınına döndü?
Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr - Milenyum çağının başında Dubai, turizmin merkezi haline gelmek ve ekonomisini canlandırmak için yapay ada projelerini başlattı. Tüm dünyanın ilgisini çeken ve tartışma yaratan Palm Jumeirah projesi Dubai'nin kıyı şeridini iki katına çıkarmayı hedefliyordu. Böylece deniz kıyısında yer alan gayrimenkullerin değeri artacak, turist ve yatırımcı çekecekti.
İkonik Palm Jumeirah ve Dünya adaları da dahil olmak üzere bu insan yapımı adalar, arazi ıslahı adı verilen bir süreç kullanılarak inşa edildi. Ancak bazı kişilerin adaların denize battığını iddia etmesiyle adaların istikrarı konusunda endişeler ortaya çıktı. Ekonomi merkezi olacak bu adalar batıyor olabilir miydi?
DENİZDEN KUM TAŞINDI
Dubai'nin yapay adalarını oluşturmak için kullanılan inşaat süreci, arazi ıslahıyla başladı. Bu süreç, deniz tabanından kumun taşınmasını ve yeni arazi oluşturmak için belirlenen alana bırakılmasıyla devam etti. Kum daha sonra bina için sağlam bir temel oluşturmak üzere sıkıştırıldı. Dubai'nin yapay adalarını yaratma süreci birkaç aşamadan oluşuyordu. İlk olarak kaya ve betondan yapılmış büyük bir dalgakıran kullanılarak bir çevre oluşturuldu.
Daha sonra deniz tabanından kum pompalamak ve dalgakıranın çevresine biriktirmek için tarama gemileri kullanıldı. Bu işlem, kum deniz seviyesinin üzerine çıkana kadar birkaç kez tekrarlandı. Son olarak kumun üzerine yollar, binalar ve kamu hizmetleri gibi altyapılar inşa edildi.
Dubai'nin yapay adaları arasında, palmiye ağacına benzeyen ve dünyadaki insan yapımı en büyük ada olan Palm Jumeirah lüks otellere, konutlara ve çeşitli eğlence ve eğlence tesislerine sahipti. Dünya Adaları, Dubai'deki bir dünya haritasına benzeyecek şekilde düzenlenmiş 300'den fazla küçük adadan oluşan bir başka yapay ada kümesi oldu. Her ada farklı bir ülkeyi veya bölgeyi temsil edecek şekilde tasarlanmıştı.
İNSAN YAPIMI 300 TAKIMADA BATIYOR MU?
Etkileyici olmalarına rağmen zamanla Dubai'nin yapay adalarının istikrarı konusunda endişeler ortaya çıkmaya başladı. Bazı raporlar adalarda erozyon ve çökelme yaşandığını öne sürerken, adaların denize battığı yönünde iddialar da sunuluyordu. Batma endişelerinin ana kaynaklarından biri inşaat sonrasında meydana gelen doğal yerleşme süreciydi. İklim değişikliği ve yükselen deniz seviyelerinin oluşturduğu potansiyel tehditler, Dubai'nin yapay adaları için artan bir endişe kaynağı oldu.
Dubai bu riskleri azaltmak için önlemler aldı ancak bu önlemlerin adaları uzun vadede koruyamadı. Adaların bazıları bu sebeple inşaatın durdurulması ve tamamlanamaması nedeniyle batmaya başladı. Ancak geçtiğimiz yıllarda The World'e bağlı denizcilik şirketi Penguin Marine, bu takımadalar topluluğunun denize geri döneceğine dair bir uyarı yayınladı.
UYDU GÖRÜNTÜLERİ GERÇEĞİ ORTAYA KOYDU
Adalara lojistik ve ulaşım sağlamakla görevli olan şirket, güvenlik açısından da düzenli ölçümler yapıyordu. Bunun ana nedeni, 300 takımadayı oluşturmak için deniz tabanından kazılan kumun orijinal konumuna yavaş yavaş dönmesiydi. Bu sebeple adalar arasındaki kanallar kapatıldı. Ancak Şubat 2010'da Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan çekilen bir fotoğraf, adaların yok olmaya başladığını gösteriyordu. NASA'dan alınan verilere göre Palm Jumeirah da yılda beş milimetreye eşit bir oranda uzaklaşıyordu.
Zamanla yeni bir sorun daha ortaya çıktı. Kuru adacıklar sonunda gelgite yenik düştü. Erozyonun bu adaların çoğunun batmasına neden olduğu tespit edildi. Dubai kıyıları her yıl 10 bin ila 15 bin metreküp kum kaybediyor. Bitmemiş adalara ve denizin topraklarını geri almasına rağmen Dubai, hayallerinin gerçekleşeceğinden emin.