20 yıldır görülmeyen hastalık şoförü öldürdü! Gerçeği kardeşi açıkladı: 'Tek çaresi var'
Herkesin sevdiği, etrafına neşe saçan biriydi. Otobüs şoförlüğü yapıyordu. Kendini çok halsiz hissettiği için doktora gidince ne yaşadığını öğrendi. Doktorlar kurtarmaya çalışsa da çocukluğunda es geçilen bir detay yüzünden 48 yaşında yaşama veda etti. Uzmanlar ise önlem alınmadığı takdirde milyonlarca kişinin aynı tehdit altında olduğunu söylüyor.
Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr - 18. yüzyıl sonlarında birçok virüs gibi kızamık virüsü de dünyanın hemen hemen her yerinde kendini göstermeye başlamıştı. İlk etapta tedavisi hızlı bir şekilde bulunamayan kızamık, birçok insanın hayatını kaybetmesine neden oldu. Ancak yapılan çalışmalar sonucunda bilim insanları binlerce kişinin ölümüne sebep olabilecek bu virüse çözüm buldu. 20. yüzyılın başlarında kızamık aşısı sayesinde milyonlarca kişi artık daha güçlüydü. Ancak son yıllarda kızamık vakalarında yeni bir artış meydana geldi. Yetişkinlerde de görülen bu hastalık şimdilerde yakaladı mı bırakmıyor. Tıpkı 48 yaşında kızamıktan hayatını kaybeden İrlandalı otobüs şoförü Pat Gorman'da olduğu gibi.
20 YIL SONRA KIZAMIKTAN ÖLEN İLK KİŞİ OLDU
Geçtiğimiz günlerde İrlanda'da 20 yıldır yaşanmayan üzücü bir olay gündeme geldi. Ailesi, arkadaşları dahası çalıştığı hat üzerinde her gün otobüsüne binen yolcular tarafından çok sevilen 48 yaşındaki otobüs şoförü Gorman, yakalandığı kızamık hastalığı sonucu hayatını kaybetti.
İrlanda'nın Dublin kentinde otobüs şoförlüğü yapan Gorman, etrafına neşe saçan biriydi. Cenazesine gelen yolcular, onu en karanlık günleri bile aydınlatan gülümsemesiyle hatırlayacaklarını söylediler. Hem ailesi hem de arkadaşları hayatında belki de bir kez bile sohbet etmediği ancak her gün taşıdığı yolcular genç adamı kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyordu.
Her şey bir anda başlamıştı. Şubat ayının başında Gorman, nereden ve ne şekilde kaptığı bilinemeyen virüsle enfekte oldu. Kendini çok halsiz hisseden ve doktora giden Pat Gorman'a kızamık teşhisi konuldu. Bakıldığında 'kızamıktan ölmek çok eskilerde kalmıştı.' Bu kısmen doğru bir bilgiydi. Kızamıktan ölmek tarihe gömülmüş olsa da bu yalnızca kızamığa karşı aşılananlar için geçerliydi.
Gorman, yapılan tüm müdahalelere rağmen günler sonra Midlands Bölge Hastanesi'nde hayatını kaybetti. Ölümünün ardından erkek kardeşi Tom Gorman'dan gelen bilgi ise şu şekildeydi: "Pat küçükken kızamık aşısı olmamıştı, dahası bu hastalığa hiç yakalanmamıştı. Erkek kardeş sözlerine şunları da ekledi: Kızamık hakkında konuşmak başka bir aileyi bu acıdan kurtaracaksa, biz bunu konuşmak isteriz."
'AŞI OLUNMAZSA SALGIN KAÇINILMAZ BİR SON'
Pat Gorman 48 yaşında, çocukken kızamık aşısı olmadığı için bu hastalığa yenik düştü. İrlanda'nın 'en arkadaş canlısı otobüs şoförü' olarak anılacak olan Gorman'ın genç yaşta hayatını kaybetmesinden çıkarılacak bir ders olmalı.
Akıllardaki 'kızamık aşısı'na dair soru işaretlerini gidermek için önce kızamık aşısının ne derecede önemli olduğunu anlamak gerekiyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Bengisu Ay aşının önemini şu şekilde açıkladı:
"Bu hastalığın çok ciddi komplikasyonları var. İshal, iç kulak iltihabı ve zatürre bunlar yaygın olan komplikasyonlar. Daha az sıklıkta hepatit denilen karaciğer iltihabı ve beyin dokusunda kalıcı hasar bırakabilecek beyin iltihabı da yapabilir. SSPE (subakut sklerozan panensefalit) denilen bu beyin iltihabı çocukluk çağında kızamık geçirdikten yıllar sonra ortaya çıkan ciddi bir durumdur. Hastalıktan kesin koruyan bir önlem olan aşı bu yüzden çok önemli. Aşı olunmayan topluluklarda salgın yapması kaçınılmaz bir son."
1 YAŞ ALTI VE 20 YAŞ ÜSTÜNDE TEHLİKE BÜYÜK
Peki yetişkinlik döneminde görülen kızamık çocukluk döneminde görülenden daha mı tehlikeli mi? Dr. Öğr. Üyesi Bengisu Ay, "Kızamık komplikasyonları özellikle 1 yaş altında ve 20 yaş üstünde daha fazladır. Bu komplikasyonlar ishal, iç kulak iltihabı ve zatürredir, yetişkinlerde hastaneye yatışı gerektirecek kadar ciddi seyirli olabilir. Tam olarak neden böyle olduğuyla ilgili yeterli veri yok. Muhtemelen 1 yaş altında henüz aşılanmamış olunması, erişkin yaş grubunda da çocukluk çağında yapılan bu aşının etkinliğinde azalma olması sebep olabilir" açıklamasında bulundu.
Pat Gorman çocukken aşı olmamıştı, bu virüs de onu yetişkinlik dönemindeyken gelip buldu. Öyleyse çocukluk döneminde kızamık geçirmemiş yetişkinler ne gibi önlemler almalı? Dr. Öğr. Üyesi Bengisu Ay, bu konu hakkında çocukluk döneminde kızamık geçirmemiş ve aşılanmamış yetişkinlerin yapması gereken tek şeyin bir an evvel aşı olmak olduğunu söylüyor.
DOZU EKSİK OLAN YETİŞKİNLER RİSK ALTINDA
Dr. Öğr. Üyesi Bengisu Ay'a son olarak, bir kişinin çocukluk döneminde kızamık aşısı olsa da yetişkinlik döneminde bu virüse yakalanıp yakalanmama ihtimalini sorduk. Ay, "Çocukluk çağında özellikle ilk doz aşısı 1 yaşından önceki dönemde yapılanlar ve 2. doz aşısı ilkokul çağında rapel doz olarak yapılmamış olanlar risk altında. Bu yüzden bir kişi kızamık aşısı olmuş olsa da yetişkinlik döneminde kızamığa yakalanabilir" diyerek sözlerini noktaladı.