1 gecede ortadan kaybolup buharlaşıyorlar! Japonlar anlattı: 'Adeta kurtuluş gibi'
Kimi işini, karısını ve çocuklarını kimi anne, baba ve sevgilisini geride bırakıp bir anda kayıplara karışıyor, deyim yerindeyse buharlaşıyor. Yanlış duymadınız, 1960 yılından bu yana Japonya’da ikinci bir hayat kurmak isteyenler bu yöntemi kullanıyor, üstelik polis bile geride kalanlara yardımcı olmuyor. Peki ama bu insanlar neden 'buharlaşmak' istiyor? İşte cevabı.
Derleyen: Betül Topaklı / Milliyet.com.tr - Pek çok kişi üniversiteye gitmek, evlenmek ya da yeni bir işe başlamak gibi pozitif nedenlerle zamanla bulunduğu yerden başka bir kent ya da ülkeye gitmeye karar veriyor. Ancak bu gibi olağan nedenler dışında eğitimini bırakmak, işinde başarısız olmak ve eşinden boşanmak istemek gibi üzücü nedenlerle taşınanlar da bulunuyor. ABD’den Almanya’ya İngiltere’den Japonya’ya dünyanın birçok ülkesinde, memnun olmadığı hayatı bırakıp ikinci bir hayat kurmak için evini, işini, ailesini yok sayıp ortadan kaybolmaya karar veren insanlar yer alıyor. Japonya'da bu kişiler için "buharlaşan" kelimesi kullanılıyor. Kendileri istemediği süreci sevdikleri onlardan hiçbir haber alamıyor. Peki ama bu insanlar nasıl ortadan kayboluyor? Dünyanın herhangi bir yerinde normal insanlar gibi yaşayıp nasıl hiç yaşamıyormuş gibi hareket edebiliyorlar?
10 yıldan fazladır ‘buharlaşma’ olgusunu araştıran sosyolog Hiroki Nakamori, ortadan kaybolma kararı veren kişiler için bu terimin ilk olarak 1960'larda kullanıldığını söylüyor. Buharlaşmaya karar veren insanların bazıları borçtan, bazıları sevgisiz evliliklerinden kurtulmak için bu yolu seçiyor. Sugimoto, kayıplara karışma hikâyesini, "İnsan ilişkileri beni bıktırdı. Ufak bir valiz hazırladım ve yola çıktım. Bunun bir tür kurtuluş gibi olduğunu söyleyebilirim. Yaşadığım küçük kentte, ailemin iş yeri nedeniyle herkes beni tanıyordu ve benim de o işi sürdürmemi istiyorlardı. Ancak üzerime bindirilen bu yükün ağır geldiğini kimseye söylemeden bulunduğum yeri terk ettim" diyerek anlattı.
GECE TAŞINMA HİZMETİ: 'HAYAT KURMALARINI SAĞLIYORUZ'
Bunu yapmak yani buharlaşmak isteyenler insanlar bunu tek başlarına yapamıyorlar. Onlara yardımcı olan şirketler bulunuyor. Söz konusu bu işlemlere "gece taşınma hizmeti" adı veriliyor. Bu hizmet, sayesinde insanlar gizlice ortadan kayboluyor ve gizli mekânlarda kalmalarına olanak tanınıyor.
Japon ekonomisinde sorunların başladığı 1990'larda böyle bir şirket kuran Sho Hatori, insanların neden böyle bir tercihte bulunduğunu, "Normalde insanlar üniversiteye gitmek, iş hayatına atılmak, yuva kurmak gibi mutluluk verici nedenlerle taşınıyor. Ama üniversite eğitimini bırakmak, işini kaybetmek, takıntılı bir şekilde takibe uğramaktan kaçınmak gibi üzücü nedenlerle taşınanlar da var. Önceleri insanların mali nedenlerle sıkıntıya düşmüş hayatlarından kurtulmak için bu yola başvurduğunu düşünmüştüm ama ‘sosyal nedenler'in de olduğunu görmem uzun sürmedi. Biz de bu insanlara ikinci hayatlarına başlamada yardım ediyoruz" şeklinde özetliyor.
BOŞANMAK YERİNE ORTADAN KAYBOLUYORLAR
Japonya'da boşanma oranı eskiden olduğu gibi şimdi de oldukça düşük. Çünkü bazı kişiler, uzun ve ayrıntılı boşanma işlemlerine girişmek yerine bu şekilde ortadan kaybolmanın daha kolay olduğuna karar veriyor. Nakamori bu konuda, "Japonya'da buharlaşmak çok daha kolay. Nedeni, özel yaşamın gizliliğinin korunmasına önem verilmesi. Ortadan kaybolan insanlar bankamatiklerden kolaylıkla para çekebiliyor ve onların görüntülerini içerebilecek güvenlik kameraları videolarına aile fertlerinin erişimine izin verilmiyor. Herhangi bir suç veya kaza durumu olmadıkça polis devreye girmiyor. Ailenin yapabileceği tek şey özel dedektif tutmak ya da beklemek oluyor” açıklamasında bulunuyor.
'YAŞADIĞIM ACI KATLANABİLİR GİBİ DEĞİL'
Buharlaşmak isteyen insanlar için süreç bir o kadar kolay olsa da geride bırakılan kişiler açısından ise terk edilmek ve kaybolan kişiyi aramak dayanılmaz bir hal alabiliyor. 22 yaşındaki oğlunu bu şekilde kaybeden ve bir daha haber alamayan acılı bir anne yaşadıklarını, "Şoke oldum. İki kere işten ayrıldı. Bu başarısızlığın ona ağır geldiğini düşünüyorum. Oğlumun ortadan kaybolmadan önce yaşadığı bölgeye gidip günlerce arabasında bekledim, belki gelir diye ama gelmedi” diye anlatıyor.
“Bu konuda oğluyla sınanan anne, polisin yardım etmediğini ancak intihar ettiğine dair bir şüphe varsa devreye gireceklerini söylediklerini aktarıyor. Gözü yaşlı kadın, "Biliyorum, takıntılı takip durumları oluyor. Elde edilen bilgiler kötüye kullanılabiliyor. Böyle bir yasa belki bu yüzden gerekli. Çocuğunu aramak isteyen ebeveynlere farklı davranılmalı. Aynı şey değil. Param yok ve mevcut yasalara göre yapabileceğim tek şey, bulunan bir ceset oğluma mı ait diye bakmak. Yaşadığım acı katlanabilir gibi değil.”
PİŞMANLIK PEŞLERİNİ BIRAKMIYOR
Ortadan kaybolmaya karar veren kişiler açısından ise üzüntü ve pişmanlık duyguları uzun süre devam edebiliyor. İşini, karısını ve çocuklarını geride bırakan Sugimoto, "Hep yanlış bir şey yaptığım duygusuna kapıldım. Çocuklarımı bir yıldır görmüyorum. Onlara iş seyahatine çıktığımı söyledim. Şu an Tokyo'da yaşıyorum. Gece taşınma hizmeti veren bir şirket bana kalacağım yeri sağladı. Burayı, 17 yıl önce kendisi de ortadan kaybolma kararı veren Saita adlı bir kadın işletiyor” diyerek bu kararı aldıktan sonraki pişmanlığının ailesini geride bırakmak olarak açıklıyor.
Sugimoto göre Saita’nın şirketi, bu mücadeleyi vermesinde ona yardımcı olmuş. Sugimoto, ortadan kaybolmayı başarsa da eski yaşamının izlerini üzerinde taşımaya devam ediyor. "Sadece büyük oğlum gerçeği biliyor” diyen Sugimoto oğlunun, 'Babam kendi yaşamıyla ilgili bir karar verdi, ben onu değiştiremem' sözlerini asla unutamıyor ve ekliyor: “Oğlum, benden daha olgun değil mi?”
‘ŞU AN BİLE KAYIP BİR İNSANIM’
Kötü muameleye maruz kaldığı bir ilişki nedeniyle ortadan kaybolmaya karar verdiğini anlatan Saita, "Aslında şu an bile kayıp bir insanım. Farklı türden müşteriler var. Ağır ev içi şiddete maruz kalanlardan tutun da ego veya şahsi çıkar için bunu yapanlara kadar. Ben kimseyi yargılamıyorum. 'Sizin durumunuz yeterince ciddi değil' demiyorum kimseye. Herkesin kendi mücadelesi var" diyerek insanların durumunu özetliyor.