03.03.2023 - 09:34 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
Yaklaşık 7 milyon insanın yaşadığı Orta Amerika ülkesi El Salvador, Latin Amerika ülkeleri arasında en yüksek cinayet oranına sahip. El Salvador'da 25 Ekim 2019 tarihinde hiç kimse öldürülmedi. Çetelere karşı savaş açtığını ilan eden El Salvador lideri Nayib Bukele, sosyal medya hesabından "25 Ekim gününü tüm ülkede sıfır cinayetle kapattığımızı doğrulayabiliriz. Tanrı'ya şükür" mesajını paylaştı.
Koronavirüsün dünyayı kasıp kavurduğu günlerde El Salvador'da bir günde 22 kişi öldürüldü. Nayib Bukele, Nisan 2020'de mahkumlara bir günlük hücre cezası verdi. Yüzlerce mahkum soyuldu, üzerlerinde yalnızca iç çamaşırı vardı. Tek sıra halinde oturan mahkumların bazıları, koronavirüs korkusundan maske takıyordu. Dünyada sansasyon yaratan görüntülerin bir benzeri, iki yıl sonra tekrarlandı. Mart 2022'de Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri 87 cinayet işlenince sokaklarda insan avı başlatıldı.
Gözaltına alınan çete şüphelileri yine üstlerinde yalnızca iç çamaşırlarıyla hapishanelere götürüldü. Bir kez daha 'acil durum' ilan eden Nayib Bukele, hapishaneleri giriş çıkışa kapattı, cezaevindeki çete üyelerine iki günde bir yemek verilmesini emretti.El Salvador, on yıllardır çete savaşlarının bitmediği bir ülke.
El Salvador'un suç çeteleri, asıl olarak Salvadorlu göçmenlerin çocuklarının, 1980'li yıllarda iç savaş çıkmasının ardından ülkelerini terk ederek Los Angeles'a gelmesiyle oluştu. Savaş 1992'de sona erdi ve birçoğu ülkelerine döndü. Ancak döndüklerinde Los Angeles'ın çete kültürünü de birlikte getirdiler.
'Suça karşı savaş' yürüttüğünü söyleyen El Salvador lideri Bukele, yakalanan çete üyelerini tutmak için Kuzey ve Güney Amerika'nın en büyük hapishanesini inşa etmeye girişti. Uluslararası haber ajansı Agence France-Presse (AFP), 40 bin mahkum kapasiteli mega hapishaneye ilk suçluların nakledildiğini bildiriyor.
Nayib Bukele, Twitter hesabından şafak vakti 2 bin mahkumun tek bir operasyonla kısa adı CECOT olan hapishaneye transfer edildiğini yazdı. Terörizmi Hapsetme Merkezi (CECOT) adlı cezaevi için "Burası onların yeni evi olacak" diyen Bukele, bir video görüntüsü de paylaştı. Video kaydında yalın ayak, yalnızca beyaz iç çamaşırı giymiş, dövmeli ve başları traşlı mahkumlar yer alıyordu.
Öte yandan 'mega hapishane'de hapishanede 1970'lerde ABD'nin Los Angeles'ta kurulan ve şeytana taptığı bilinen Mara Salvatrucha çetesinin de olduğu öğrenildi. Çetenin dünya çapında 80.000'e kadar üyesi olduğu ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nde 10.000'e kadar aktif faaliyette üyesi olduğu düşünülüyor.
Çete, üyeleri 1990'ların başında Los Angeles'tan sınır dışı edildikten sonra El Salvador'da bir merkez kurdu. Mara Salvatrucha, insan ticareti, şantaj, cinayet, kara para aklama, adam kaçırma, soygun, yasadışı göçmenlik, darp ve fuhuş dahil olmak üzere dünya çapında çeşitli yasadışı girişimler yoluyla para kazanıyor.
Acımasız kartele katılmak için ise belirli şartlar aranıyor. Kartelin liderine ahlaksız eylemlerde bulunma konusundaki sertliklerini ve istekliliklerini kanıtlamak zorunda olan adaylar, korkunç "bezdirme" ritüellerine de katlanmak zorunda. Çeteye katılmak isteyen erkekler genellikle şiddetli dayaklara katlanmak zorunda kalırken, bazen de birini öldürmeleri istenir. Katılmak isteyen kadınlar için ise durum çok vahim. Dayak ve tecavüzle sınanan kadınlar eğer testi geçebilirlerse kartelin bir parçası oluyor.
Çetenin kadın üyelerinden olan Elena Guzman, 2017'de Pacific Standard dergisine verdiği demeçte, "sevimli" kadın üyelerin cinsel saldırıya uğrama olasılığının çok daha yüksek olduğunu söylemişti.
Son olarak birkaç yıl önce çetenin El Salvador'da sarı ve kızıl saçı yasakladığı belirlendi. Bu iki rengi sadece çete üyelerinin kız arkadaşlarının kullanacağı açıklandı. Söz konusu yasağı çiğneyenlere kartel üyelerinin tecavüz edeceği aktarıldı. Ancak El Salvador'lu kadınlar pes etmedi. Yapılan toplu eylemde bütün kadınlar saçlarını bu renge boyadı ve kartele geri adım attırdı.