YÖK’ün üniversite-lere vereceği başarı karnesiyle ilgili kriterler belli oldu. Eksikleri çoktu. Bunu, Yekta Hoca’ya sorduğumuzda, her türlü öneriye açık olduklarını söyledi. İşte bu yüzden biz de özellikle genç akademisyen-lerden, öğrencilerden ve mezunlardan gelen önerileri ve kendi eklemek istediklerimizi YÖK’e bir kez daha iletelim istedik.
YÖK’ün belirlediği kriterler arasında yer almayan, ancak değerlendirilmesinin önemli olacağını düşündüğümüz kriterlerden bazıları şöyle:
1. Üniversitede görev yapan rektör, dekan, bölüm başkanı, anabilim dalı başkanı, üniversite sekreteri, fakülte sekreteri gibi görevleri yürüten yöneticilerin, bu görevleri yürüttükleri süre içerisinde, o üniversitede akademik ve idari kadrolara atanan eş, çocuk, yeğen gibi yakınları var mı; varsa sayısı nedir?
2. Üniversite tarafından o yıl içerisinde akademik kadrolara yapılan ve yapılacak olan atamalar için çıkılan ilanlarda belirtilen özelliklerle ilgili olarak, belirli bir kişiyi tarif ettiği izlenimi veren ilan var mı? Varsa bunun gerekçesi nedir? (Tabii bu gerekçeler YÖK tarafından oluşturulacak bir komisyonca değerlendirilmelidir.)
3. Üniversitenin uluslararası alanda tanınırlığı nedir? Mezunları yurt dışındaki (Uluslararası üniversite sıralamalarında ilk 200’deki) üniversitelere, enstitülere yüksek lisans ve doktora için başvurduklarında diplomalarının geçerliliği ve kabul edilme oranı nedir?
4. Özellikle genç akademisyenlerin fiziki çalışma koşulları, oda, masa, sandalye, bilgisayar, kırtasiye malzemesi durumu nedir? Bunlar üniversite tarafından mı, yoksa kişilerin kendileri tarafından mı karşılanmaktadır?
5. Özellikle genç akademisyenlerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve akademisyen memnuniyeti açısından yapılan çalışmalar nelerdir?
6. Anabilim dallarında yüksek lisans ve doktora yaparken, kadrosuz olarak tam gün esasıyla çalışan sayısı nedir?
7. Üniversi-tenin bölüm ve programlarına göre akademisyen başına düşen öğrenci sayısı nedir?
8. Üniversi-tede doktorasını bitirmiş olduğu halde, doktor öğretim üyesi kadrosu olmadığı için araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, uzman, Teknisyen, vs gibi kadrolarda görev yapan akademisyen sayısı kaçtır?
9. Üniversitede doçent unvanını almaya hak kazandığı halde doçent kadrosu olmadığı için öğretim görevlisi, Dr. Öğr. Üyesi, uzman vs gibi kadrolarda görev yapan akademisyen sayısı nedir?
10. Esasen bu ve diğer belirlenen kriterlerin değerlendirilmesinin üniversite için toptan değil, fakülteler hatta bölüm bazında ayrı ayrı yapılması uygun olacaktır. Çünkü biliyoruz ki üniversitelerde bazı fakülteler daha ön planda olabilmekte ve üniversitenin imkânlarından çok daha fazla yararlanabilmektedir.
11. Üniversitede idareye yansımış mobbing olayı yaşanmış mıdır? Yaşanmışsa sayısı nedir ve sonuç ne olmuştur?
12. Akademik personelin yabancı dil bilgi seviyesini değerlendirmek için gerekli kriterler de çizelgeye dahil edilmelidir.
13. Üniversitenin ürettiği kaynakların, genel bütçe içerisindeki oranı nedir?
14. Öğrencilerine ve mezunlarına sunduğu olanaklar nelerdir?
15. Kontenjanlarının doluluk oranı ve taban puanları nedir?
16. Mezunların mezun oldukları alanlarda çalışma oranları?
17. Seçmeli ders ve kulüp sayıları?
18. Kütüphanedeki yayın sayısı ve kullanım sayısı?
19. Rektörünün nasıl atandığı, hedefi, vizyonu ve üniversiteye kazandırdıkları nelerdir?
Özetin özeti: Not vermek kolaydır ama rol model olmak zordur!.. Aslında üniversitelerin karnesi bir anlamda YÖK’ün de karnesi olacaktır.
