Mesleki eğitim, bir ülke için olmazsa olmazların başında geliyor. Örneğin Almanya’yı bu kadar güçlü kılan, mesleki eğitime verdiği önemdir.
Peki, bizde mesleki eğitimde taşlar yerli yerine oturdu mu?
Evet demek mümkün değil.
Dahası, önceden en azından bir kalite vardı, şimdi o da dibe vurdu.
Yeni gelişmeler oluyor. Sevinelim mi, üzülelim mi, belli değil.
Üniversiteler bünyesinde üvey evlat muamelesi gören meslek yüksekokullarının durumu da meslek liselerinden farklı değil.
Kendi içlerinde üniversitelerden bağımsız bir şekilde yeniden yapılandırılmaları gerekiyor ama bunu kim, nasıl yapacak belli değil! Onlar da sürekli kan kaybediyor!..
Yeniden yapılanma?
Meslek liseleriyle sanayi ve üretim güçlenecekmiş!
Kim diyor? Yetkililer.
Önce “Mesleki eğitim, memleket meselesi” dedik, olmadı.
Sonra, “Meslek lisesi gelecek meselesi” dedik, o da yetmedi.
Şimdi ise meslek lisesi sorununu beka sorunu olarak görmeye başladık.
Yeni bir projeye göre, MEB, meslek liselerinin yükünü sanayi odalarının sırtına yüklüyormuş!
İyi mi yapıyor, kötü mü? Onu zaman gösterecek ama destekleyeni de çok, eleştireni de!..
Meslek liseleriyle ilgili yeni gelişmelerin hangi noktaya doğru gittiğini tam olarak kavrayabilmek için isterseniz gelin önce aşağıdaki habere bir göz atalım.
İtibar kazanacaklar!
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) sektörlerin ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücünü sağlamak amacıyla imzaladığı Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü’ne ilişkin ilk somut adım atıldı ve sanayiciler ile eşleştirildikleri meslek liselerinin müdürleri tanıştırıldı. Okullarda adeta Yönetim Kurulu gibi görev yapacak olan Protokol Yürütme Kurulları, ders programlarının güncellenmesi, öğretmenlerin geliştirilmesi, staj programlarının belirlenmesi gibi gelecek planları birlikte uygulayacak.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, “Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü ile meslek liseleri tekrar statü kazanacak ve Türk sanayisinin en önemli avantaj kaynağı olacak. Kalifiye elemanların katacağı değer, Türkiye’nin sanayi gücüne güç katacak, üretimini çok verimli hale getirecek” dedi.
Başarı şansı var mı?
Benzeri projeler ve benzeri protokoller daha önce de defalarca gündeme geldi. Büyük sözler söylendi ama hiçbir zaman kalıcı çözüm bulunamadı. Umarız bu kez, geçmişten de ders alınarak, çok daha başarılı sonuçlar alınır.
Böylesi önemli bir proje için ciddi bir ön hazırlığın yapılması gerekirdi. Belki yapıldı da biz duymadık!..
Benzeri uygulamaları dünyanın pek çok ülkesinde gördük.
En başarılı örnek Kanada’daydı. Sanayi ve Ticaret Odaları sadece, kural koymakla kalmıyor, işin finansman kısmını da üstleniyorlardı.
Bizde başarıya ulaşmamasının en önemli nedeni, bu ayağın hep eksik kalması oldu. Yani akıl veren çok oldu ama para verilmedi. Umarız bu kez sadece finansman sağlamakla kalınmaz, meslek çeşitliliğinin ve yeterliliğinin artırılması konusunda da ciddi bir düzenlemeye gidilir...
Meslek liseleri son yıllarda adeta yok edildi.
Bu konuda A’dan Z’ye hepimiz kabahatliyiz. Çünkü meslek liselerinin güçlenmesi için değil, kan kaybetmeleri için ne gerektiyse elimizden geleni yaptık.
Devlet de, veli, öğrenci ve öğretmenler de, bu okullara ikinci sınıf okul gözüyle baktı.
Yıllarca katsayı tartışmalarının kurbanı oldular, o yetmedi, ellerindeki haklar alındı, o da yetmedi mesleki eğitim, mesleki eğitim olmaktan çıkartıldı.
Mesleki eğitim ile genel eğitim, birbirinden çok net çizgilerle ayrılmalıdır. Bu yapılmadan, yol kat etmek mümkün değil!
Yine aynı şekilde yeterlilik ve yetkinlik kazandırılmadan, yani, eline her tornavida alan, ben meslek erbabıyım demeye devam ettiği sürece, taşlar yerli yerine oturmaz.
Eğitimi yapılan meslek çeşitliliği hızla artırılmalı ve yeterliliklerini kanıtlayan kişiler dışında o mesleği başka hiç kimsenin yapmasına izin verilmemelidir.
Meslek liseleri mesleğe mi yoksa üniversiteye mi adam yetiştirir?
Bu sorunun cevabını politik ya da ideolojik olarak değil, pedagojik anlamda vermediğimiz sürece bu konuda yol almamız çok zor!
Yeni bir hayal kırıklığı yaşamak istemiyorsak, günü kurtarmak yerine geleceğe odaklanmalıyız...
Özetin özeti: Geleceğimizi ciddiye alıyorsak, eğitimi ve özellikle de mesleki eğitimi de ciddiye almak zorundayız...