Çanakkale’ye çok geldim ama hep günübirlikti, bu kez biraz daha uzun kaldım.
Çanakkale deyince, hep son 100 yılını konuşuruz. Çünkü tarihimizin en şanlı sayfalarından biri de bu topraklarda yazıldı.
Oscar ödüllü İngiliz aktör Gary Oldman, Darkest Hour filminde Churchill’i canlandırmıştı.
Film, Amerika komutasındaki müttefik kuvvetlerin, Alman işgali altındaki Fransa’ya yapacakları askeri çıkarmayı konu alıyordu.
Askerlerin bir an önce yapmak istedikleri çıkarmaya Churchill ısrarla karşı çıkıyor ve her defasında Gelibolu hatırlatması yapıyor.
“İngiliz tarihinin en utanç veren yenilgisini burada aldık, Çeyrek milyon gencimiz yaşamını Gelibolu’da yitirdi. Bir daha aynı hatayı yapmak istemiyorum” diyordu...
Oscar’lı aktörün, törenden hemen sonra yaptığı röportajda, Gelibolu ve özellikle de Mustafa Kemal için söyledikleri, 18 Mart Çanakkale Zaferi’nin önemini ortaya koyuyor.
Ama nedense, bazılarımız hâlâ bunu görmezden geliyor!..
Bu satırları Gelibolu’da yazıyorum. Daha önce de gelmiştim ama bu kez daha bir dersimi çalışarak geldim. Bu konuda çok program yaptık. Ama görünen o ki Çanakkale konusunda hâlâ bilmediğimiz, yanlış ya da eksik bildiğimiz çok şey var.
Şehitliğe, bahar aylarında, hemen her gün yüzlerce, yaz aylarında ise binlerce ziyaretçi otobüsü geliyor. Yıllık ziyaretçi sayısı iki milyonu geçiyor. Ve hâlâ, hurafe anlatanların önüne geçilebilmiş değil! Oysa her şeyden önce tarihimizi doğru okumamız gerekiyor.
7 bin yıllık tarih
Çanakkale turumuzu Rehberler Odası Başkanı Adem Biçer ile yaptık. İşte ondan bazı anekdotlar:
- Çanakkale Destanı Cumhuriyet tarihimiz için çok önemli ama Çanakkale en az 7 bin yıllık geçmişe sahip. Ama nedense tıpkı Mustafa Kemal gibi onu da görmezden gelenlerimiz var. Oysa bu topraklar sadece bize değil, bizden önce de onlarca medeniyete ev sahipliği yaptı.
- Bu toprakların tarihini, kahramanlarını yabancılar bizden daha iyi biliyorlar. Troya’nın tarihini, bizim filmlerden değil Hollywood filmlerinden öğreniyoruz.
- Geç de olsa önemini anladık ve 2018, Troya Yılı ilan edildi. Dünyanın dört bir yanından turist bekleniyor.
- Kordon’unun iki tarafına, Çanakkale’yle destanlaşan, tarihi kimliklerin isimleri verilmek istenmiş ama Hektor ve Aşil’e sıra gelince, onlar bizden değil diye itiraz edilmiş.
- Kilitbahir Kalesi’ni Fatih 9 ayda yaptırmış, biz restorasyonunu 9 yılda bitiremedik!
- Çanakkale Harbi 4 ana başlıkta ele alınıyor. Sırasıyla, Boğaz Harbi, 25 Nisan çıkarma harekâtı, ağustos muharebeleri ve savaşın sona ermesi şeklinde özetlenebilir.
- 17 kilometrelik siper hattında 8.5 ay boyunca, 490 bini Osmanlı, 530 bini itilaf orduları olmak üzere bir milyonu aşkın asker savaştı.
- Çanakkale Boğazı’nı geçilmez kılan savunmanın temelini 1461’de Kilitbahir Kalesi’ni ve karşısındaki Kale-i Sultaniye’yi yaptırarak Fatih Sultan Mehmet atmıştır.
- Anzak turistler tuvalet sorarken WC (Winston Churchill) diye sorarak onu aşağılıyorlar.
- Çanakkale, müthiş bir direniş destanı, teknoloji ile inancın mücadelesi ama bunu doğru okumak ve doğru anlatmak gerekiyor.
- Çanakkale, Troya Savaşı, Granikos ve Çanakkale Savaşı ile dünya savaş tarihinde iz bırakan üç büyük mücadeleye sahne oldu.
- Çanakkale’ye gidip, Çanakkale’yi doğru kaynaklardan, doğru isimlerden dinlemek gerekiyor. Bu konuda en doğru adreslerden birisi 18 Mart Üniversitesi ise, bir diğeri de Çanakkale Rehber Odası’dır...
Özetin özeti: Bugünlere nasıl gelindiğini anlamak için önce Çanakkale’yi, sonra da Viyana’dan başkent Ankara’ya kadar geri çekilişin son kalesi olan Haymana’daki milli parkları gidip yerinde görüp, yaşamak gerekiyor...