Gıda ambalajlarının üzerindeki E kodları ne anlama geliyor?

Eskiden bal, tuz, yağ gibi maddeler de gıda katkısı sayılıyordu. Şimdi bal, tuz, yağ gibi maddeleri gıda katkısı saymıyoruz. Onların yerine başka maddeler kullanıyoruz. Ancak kullanılma amacı değişmemiştir. Öncelikli olarak amaç gıdanın bozulmasını, bayatlamasını geciktirmek; başka bir kullanım amacı da gıdanın lezzetini, kalitesini artırmaktır. Ayrıca sağlıklı beslenme açısından daha değerli hale getirmek gibi amaçları da vardır. Özellikle gıda katkısı denilince akla 'E kodu' gelir ve 'E kodu' da zararlı olarak algılanır. Bu böyle tanıtılmıştır ve etkisi devam etmektedir. Oysa bilimsel gerçekler bunun tam tersini söylemektedir. Geçmişte gıda katkılarının kontrolsüz kullanıldığı dönemler olmuştur. Hatta bir ara yasaklanması bile düşünülmüş fakat uygulanamamış. Çünkü bir gereklilik var. Şöyle bir karara varılmış; araştırmayla gıda katkılarının zararsızlık dozu ve hangi gıdaya hangi katkının hangi miktarda katılacağı belirlensin ve ona göre kullanılsın. Şu anda uygulanan sistem budur. Bu yolla zararsızlık miktarı belirlenen ve dolayısıyla güvenli kullanılma koşulları bilinen katkılara 'E kodu' veriliyor. 'E kodu' her ülkede aynı anlama geliyor. Dolayısıyla 'E kodu' bir gıda katkısının güvenli olduğunu gösteriyor. Öncelikle gerekli olduğunun kanıtlanması ve zararsız miktarının belirlenmesi gerekiyor. Ayrıca gıda katkısını herkes istediği gibi kullanamaz. Her ülkenin gıda kodeksi var. İzinli katkı maddeleri ve katılabileceği gıdalar gıda kodeksinde yazılıdır. Gıda katkısının gıdanın herhangi bir kusurunu kapatmak için kullanılması da yasaktır. Yani gıda katkısı izinli olmak ve eğer bir gıdaya katılmışsa gıdanın etiketinde E koduyla ve işleviyle belirtilmek zorundadır. Böylece tüketici bu gıdanın katkı içerdiğini ve bu katkının da 'E kodu' taşıdığını bilecektir. Bu nedenle tüketici gıda etiketini iyi okumalıdır. Kullanılan katkılar eğer ‘E kodu’nu taşıyorsa aşırı kuşkuya gerek yoktur. Kullanılan, kullanılmasına izin verilen gıda katkılarının zararsızlık dozu belirlenmiştir. Kurallara uygun olarak kullanılıyorsa gıda katkısının zararlı olduğunu kimse söyleyemez. Herhangi bir tüketicinin katkısız gıda tüketme tercihine de saygılı olmak ve o gıdaları da piyasada bulundurmak gereklidir. Gıdada bakteri ve küf gelişmesini ve toksin oluşmasını önleyenler var. Bunlar gıda güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunuyor. Gıdanın bozulmasını önleyenler var. Bunlar gıdanın üretilmediği yerlerde ve mevsimlerde de bulunmasını sağlıyor. Dolayısıyla insanların gıdaya ulaşmasına ve dengeli beslenmeye katkıda bulunuyor. Gıdanın bayatlamasını geciktirenler gıda israfını azaltıyor ve bu anlamda gıda güvencesine katkıda bulunuyor. Gıda katkılarını bu yönüyle de düşünmek gerekiyor. Buradan Mutlaka her gıda için katkı kullanılsın sonucu çıkmasın. Hayır, böyle bir şey yok. Ancak katkısı kullanılması gereken gıdalar ve durumlar vardır. Öyle ki gıdadan kaynaklı bazı zehirlenmelerin önlenmesi de gıda katkısı kullanılmasından geçiyor.

Gıda ambalajlarının üzerindeki E kodları ne anlama geliyor?

Gıda katkı maddesi neden kullanılır?

Eskiden bal, tuz, yağ gibi maddeler de gıda katkısı sayılıyordu. Şimdi bal, tuz, yağ gibi maddeleri gıda katkısı saymıyoruz. Onların yerine başka maddeler kullanıyoruz. Ancak kullanılma amacı değişmemiştir.

Öncelikli olarak amaç gıdanın bozulmasını, bayatlamasını geciktirmek; başka bir kullanım amacı da gıdanın lezzetini, kalitesini artırmaktır. Ayrıca sağlıklı beslenme açısından daha değerli hale getirmek gibi amaçları da vardır.

E kodu hakkında neleri yanlış biliyoruz?

Özellikle gıda katkısı denilince akla 'E kodu' gelir ve 'E kodu' da zararlı olarak algılanır. Bu böyle tanıtılmıştır ve etkisi devam etmektedir. Oysa bilimsel gerçekler bunun tam tersini söylemektedir.

E kodu nasıl verilir, E kodu içeren gıdalar güvenli mi?

Şu anda uygulanan sistem budur. Bu yolla zararsızlık miktarı belirlenen ve dolayısıyla güvenli kullanılma koşulları bilinen katkılara 'E kodu' veriliyor. 'E kodu' her ülkede aynı anlama geliyor. Dolayısıyla 'E kodu' bir gıda katkısının güvenli olduğunu gösteriyor.

Her madde gıda katkısı olarak kullanılır mı?

Öncelikle gerekli olduğunun kanıtlanması ve zararsız miktarının belirlenmesi gerekiyor. Ayrıca gıda katkısını herkes istediği gibi kullanamaz. Her ülkenin gıda kodeksi var. İzinli katkı maddeleri ve katılabileceği gıdalar gıda kodeksinde yazılıdır.

Gıda katkısının gıdanın herhangi bir kusurunu kapatmak için kullanılması da yasaktır. Yani gıda katkısı izinli olmak ve eğer bir gıdaya katılmışsa gıdanın etiketinde E koduyla ve işleviyle belirtilmek zorundadır.

Böylece tüketici bu gıdanın katkı içerdiğini ve bu katkının da 'E kodu' taşıdığını bilecektir. Bu nedenle tüketici gıda etiketini iyi okumalıdır. Kullanılan katkılar eğer ‘E kodu’nu taşıyorsa aşırı kuşkuya gerek yoktur.

Gıda katkı maddesi zararlı mı yoksa değil mi?

Gıda katkı maddeleri ne işe yarıyor?

Gıdanın bayatlamasını geciktirenler gıda israfını azaltıyor ve bu anlamda gıda güvencesine katkıda bulunuyor. Gıda katkılarını bu yönüyle de düşünmek gerekiyor.

Buradan "Mutlaka her gıda için katkı kullanılsın" sonucu çıkmasın. Hayır, böyle bir şey yok. Ancak katkısı kullanılması gereken gıdalar ve durumlar vardır. Öyle ki gıdadan kaynaklı bazı zehirlenmelerin önlenmesi de gıda katkısı kullanılmasından geçiyor.