Özsermayesi güçlü şirketler zirvelerde
Özsermayesi güçlü şirketler krizleri daha rahat atlatırken sonrasında da yüksek performanslarıyla dikkat çekiyor. Son beş yılda demir çelik, maden, enerji, otomotiv, dayanıklı tüketim ve tekstil kimyasalları alanında faaliyet gösteren bazı şirketler, dolar bazında yüzde 30’un üzerinde kazandırdı.
Fiyatların sürekli yükseldiği ve finansmana ulaşmanın zorlaştığı dönemlerde özkaynakları güçlü şirketler öne çıkıyor. Son beş yıllık süre zarfında özsermayesi güçlü, özvarlık kârlılığı yüzde 10’un üzerinde olan 16 şirket dolar bazında yüzde 30’un üzerinde getiri sağladı. Güçlü özsermayeleri ile dikkat çeken bu firmalar Ereğli Demir Çelik, İskenderun Demir Çelik, Koza Altın, Aksa Enerji, Ford Otosan, Kardemir (D), Sasa Polyester, Kordsa Teknik Tekstil, Vestel Beyaz Eşya, Koza Madencilik, Doğuş Otomotiv, Gübre Fabrikaları, Aksa, Deva Holding, İpek Doğal Enerji, Nuh Çimento.
Dolar bazında kazanç
Söz konusu hisseler piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak zaman zaman gerileme yaşasalar da geçen 5 yıllık süre zarfında yatırımcısına dolar bazında yüzde 30’un üzerinde kazandırdı. Bunda şüphesiz krizlerde güçlü özkaynaklarına dayanabilmelerinin etkisi göz ardı edilmemeli. Neticede özkaynak, firmanın sarsıntılara karşı dayanma gücünün olup olmayacağına dair önemli bir veri. Bu durum firmaların gerek kaynak sağlamada gerekse alacaklılarına karşı güvence oluşturmada önemli bir işlev görüyor. Özsermayesi güçlü firmalar kredi veren kuruluşlar nezdinde de “düşük riskli” kategorisinde değerlendirilirken gerektiğinde daha rahat ve düşük maliyetle kredi temin edebilme imkanına sahip olabilmekte. Özsermaye kuşkusuz kredi verenler kadar yatırımcılar açısından da takip edilen önemli bir bilanço kalemi. Şirketin defter değerinin tespitinde bu tutar baz alınırken defter değeri, şirketin piyasa değerinin özkaynaklara bölünmesiyle elde edilmekte.
Özsermaye yapısıyla öne çıkan 16 şirketten, Ereğli Demir Çelik’in piyasa değeri/defter değeri oranı 1,15 seviyesinde bulunurken özsermayesi 80 milyar TL seviyesinde. Şirketin piyasa değeri 92,8 milyar TL. Aynı şekilde İskenderun Demir Çelik 1,7 oranındaki piyasa defter değeri ile işlem görüyor. Koza Altın’ın özkaynakları 11,6 milyar TL, Aksa Enerji’nin özkaynakları ise 10,9 milyar TL.
İlk yarının sektörleri
Yılın ilk yarısında gayrimenkul, enerji ve ulaştırma sektörü hisseleri öne çıktı. Düşük faizler ve yüksek enflasyon ortamında yatırımcılar geleneksel yatırım enstrümanlarını tercih ederken en fazla yükselen hisseler arasında gayrimenkul ve ulaştırma hisseleri öne çıktı. Türk Hava Yolları hisseleri yılbaşından bu yana yüzde 147 oranında değer kazandı. Pegasus’ta artış yüzde 111 oranında gerçekleşti. İş Gayrimenkul, Sinpaş Gayrimenkul hisseleri yüzde 100’ün üzerinde kazandırdı. Yaz dönemi boyunca turizm sektöründe olumlu etki ve ulaştırma sektöründe canlı seyir yaşanması sürpriz olmayacaktır. Yatırımcıların maliyetlerini yeniden gözden geçireceği bir dönem gözlenecek.
Enflasyon ve borsa
Yüksek enflasyon dönemlerinde borsanın performansı ağırlıklı olarak öncü üretim ve hizmet şirketlerinde enflasyon üstü getiri olarak gözükmekte. İçerisinde bulunduğumuz dönem pandemi sonrasında dünyada fiyatların sürekli yükseliş gösterdiği bir dönem.
Öte yandan Borsa İstanbul’da yabancı çıkışı var ve bu da kırılganlığı artırıyor. Türkiye’nin öncü sanayi kuruluşları 5 seviyelerindeki fiyat/ kazanç oranlarıyla işlem görürken bankalar 2-3 gibi fiyat/kazanç oranlarıyla işlem görmekte. BIST 100 Endeksi TL bazında 2.434 ve dolar bazında 140,7 seviyesinde bulunuyor. Endeks dolar bazında dip seviyelerde yatay bir bant içerisinde hareket ediyor. Güçlenen bir seyirden bahsedebilmek için 8,20 ve 50 günlük ortalamaların üzerindeki hareketi görebilmek önemli.
