Krize karşı ABD’de alınan tedbirler

ABD’de şimdiye kadar krize karşı üç paket açıldı; Obama dördüncü paketi açıyor. Birinci pakette, konut ve ofis satın alınmasıyla ilgili gayrimenkul (mortgage) kredilerinden geri ödenemeyenlerin, Hazine’ce satın alınması hedeflendi.
Önce, 250 milyar dolar, daha sonra, 100 milyar dolar ve en sonra da 350 milyar dolarlık satın almalar yapıldı. Ayrıca, bankacılık sektöründeki kuruluşların diğer geri dönmeyen kredilerine Hazine garantisi verildi. Hazine’ye 100 milyon dolardan fazla kötü varlık satan kuruluşların, hisse senetleri rehin olarak alındı.
İlaveten, Hazine’ye 300 milyon dolardan fazla kötü varlık ve senet satan kuruluşların üst yönetimine, sayısı 5’e kadar varan, üst düzey yönetici atandı.

İkinci paket
7 Ekim 2008’de açılan ikinci kriz paketinde, ticari senetler (commercial paper) piyasasına likidite kazandırılması amaçlandı. ABD Merkez Bankası Federal Reserve Bank (FED), derecelendirme bazında en iyi şirketlerin yazdığı senetlerden başlayarak, dolar üzerinden yazılmış, vadesi 3 aya kadar olan ticari senetleri satın almaya başladı.

Üçüncü paket
14 Ekim 2008’de açılan üçüncü paket, bankaların sermayelerinin yükseltilmesi amacını taşıyordu. Bu programla, bankalara 250 milyar dolar ek sermaye sağlandı. ABD Hazinesi, yıllık kâr payı almak yerine, sabit bir faiz oranı üzerinden, bankalardan öncelikli haklara sahip hisse senedi satın aldı.
Kullandırılan kolaylık, “istenirse, hisse senedine dönüştürülebilir tahvil” benzeri bir sonuç veriyordu. Ayrıca Hazine, bu paket dahilinde, Amerikan bankaların verdiği yeni kredilerin büyük bölümünü sigorta etti.
Citibank, JP Morgan, Bank of America dahil 9 en büyük mali kurum, bu paket şartlarını kabul etti. Mali yardımı kabul eden bankalar, üst düzey yöneticilerin yüksek maaşları ve ek gelirlerinin kısılması dahil, birçok kısıtlamayı kabul ettiler.
ABD Hazinesi, zaman içinde bankacılık sektörüne yatırılan halkın parasının, karlı biçimde tekrar halka döneceği görüşünde. Şu anda, bu paket dahilinde daha küçük boyutlu bankaların da kurtarılması operasyonu sürüyor.

Obama paketi
Obama, toplamda 2.8 trilyon doları bulan dördüncü yardım paketini, Kongre’den geçirdi. Bu paketin, 838 milyar dolarlık bölümü, ekonominin yeniden istikrara kavuşmasını teşvik amaçlı olarak kullanılacak. Karayolları yapılacak, enerji tasarruf tedbirleri alınacak, işsizlere destek verilecek, 100 milyar doları bulacak vergi iade ve muafiyetleri sağlanacak.
FED de, küçük ve orta büyüklükteki işletmeleri ve tüketici kredilerini desteklemek amacıyla ilave 800 milyar dolar likidite sağlıyor. Yine, şeffaflık sağlayan mali kurumlara, 500 ile 1 trilyon dolar arasında ilave bir fon kullanılarak, geri dönmeyen krediler, Hazine’ce, öncekilere benzer biçimde, satın alınabilecek.