IMF anlaşması gecikiyor mu?

Bakan Şimşek yine tavır değiştirdi. IMF anlaşmasının gecikebileceğini söyledi. Dört aydan uzun zamandır IMF anlaşmasıyla yatıp kalkıyoruz. Güya, seçimlerden önce anlaşma imzalanmış olacaktı; olmadı.
IMF’nin isteklerinin ne olduğu da kamuoyuna açık seçik bildirilmiyor. Bilindiği kadarıyla, IMF 25 ile 40 milyar dolar arasında bir para verecek ve bu paranın büyük bölümü özel sektöre kullandırılacak.
Doğal olarak da Türk Hazinesi, kredi kullanan özel sektöre, bir anlamda garanti sağlamış olacak. Eğer böyle bir garanti söz konusu olamazsa, kredi sadece, bankaların kredi verilebilir kaynaklarını artıracak. Ancak, bankaların şu andaki sorunları, kredi verecek parayı bulmak değil; kredi verilecek firmayı bulmakta. Yani, Hazine garantisi olup olmaması, kredi verilmesi bakımından fazla bir değişiklik getirmiyor.

Bu bir oyun mu?
Peki, IMF’nin başka faydası var mı? Var. IMF tarafından ekonominiz kontrol ediliyorsa, yabancılar ülkenizin borsasına, Hazine tahvillerine daha kolay ve güvenli bir biçimde yatırım yapıyorlar. Yani, amaç sadece bu ise, IMF’den para istenmesine gerek yok.
IMF ile anlaşma yapılır ve para alınmaz. Zaten, birçok ülke buna benzer anlaşmalar yapıyor ve ihtiyaç olduğunda IMF’den para istiyorlar. Biz de böyle yapabiliriz.
Çünkü, 107.7 milyar doları aşan döviz mevduat hesabımız var. Merkez Bankamızda 17 Nisan itibariyle altın dahil 67.2 milyar dolar rezerv bulunuyor. Altın hariç rezerv ise, 63.7 milyar dolar. Bankaların döviz varlıkları da hesaba katılırsa, rezervler 100 milyar doların üzerinde. Yani, döviz sıkıntımız yok. Kredilerin Türk Lirası ile verileceği düşünülürse, başka bir çözümle bu ihtiyaç rahatlıkla giderilebilir.
Peki, ülkemizde yeterli döviz varken, IMF neden bize ilave borç vermek istiyor? İhtiyacımız olmayan parayı almakla, gereksiz yere faiz ödemeyecek miyiz? IMF, bu kadar bol parayı nereden buluyor? Merkez Bankamız elindeki dövizlerle ne yapıyor? Merkez Bankası döviz ve altın stokları nerede tutuluyor? Bunlara ne kadar faiz alınıyor? Merkez Bankası’nda 12.6 milyar doları bulan kişi hesaplarına, ne faiz ödeniyor? Kişilerden toplanan bu 12.6 milyar dolar nerelere yatırılıyor?
Ekonomik kriz neden bu kadar süratle dünyaya yayıldı? Bunun nedeni, Amerikan ekonomisinin gücü mü? Yoksa, finansal küresel türev yatırım araçlarının son yıllarda çok yayılmış olması mı? Mali varlıkların küresel GSMH’ye oranı, 1980 de yüzde 109 iken, bu oranın 2000 yılında yüzde 294’e ve 2006’da yüzde 346’ya yükselmesi bir tesadüf mü? Dünya toplam mali varlıkları içinde bizim gibi yükselen piyasaların payı 1995’te yüzde 6 iken, 2006’da nasıl ve hangi etkilerle yüzde 14’e yükseldi?
Öte yandan, gelişmekte olan ülkelerin kamu borçlarının gelişmiş ülke kamu borçlarına oranı 1995’te yüzde 9 iken, bu oran 2005’te yüzde 35’e çıktı. Yani, bizimki gibi gelişmekte olan ülkelerin kamu borçları gittikçe artıyor.
Yoksa, her yerde aynı oyun mu oynanıyor?