Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Kriz yönetimi sırasında ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler ekonominin istikrarlı durumunda alınan tedbirlerden farklıdır. Hele, şimdiki gibi küresel bir krizle karşı karşıya iseniz, ezberci ekonomistlerin söyleyeceklerinin hemen hemen hepsi boşa çıkar.

- Ezberciler para basılmasına karşıdır. Oysa, kriz sırasında, Merkez Bankası para basmak zorundadır. Sadece, para basılmasında, ipin ucunun kaçırılmaması lazımdır. Dünyada yapılan da, bu olmuştur. IMF ile ekonomi yönetiminin anlaşamadığı konulardan birisi de budur. Hükümet, bu konuda haklı görünmektedir.

- Ezberciler enflasyonun yükselme eğilimine girmesine karşıdır. Oysa, üretimin düşme eğilimine girmesi, enflasyonun düşme eğilimine girmesinden önemlidir. Küresel kriz varlığı durumunda ise, tüm kararların diğer ekonomilerle karşılaştırılarak alınması gerekir. Örneğin, sizin parasal genişlemeniz, olması gerekenin üzerinde artsa bile, diğer ülkelerin parasal genişlemesi, oransal olarak sizinkinden fazla ise, başarılısınız demektir.

Yapısal reformlar ertelenebilir
-  Ezberciler Merkez Bankası’nın Hazine’yi desteklemesine karşıdır. Bunu, Merkez Bankası bağımsızlığına vurulmuş bir darbe sayarlar. Oysa, her iki kurum aynı kaderi paylaşırlar. Bütçe disiplinine ciddiyetle uymaya çalışan bir Hazine ve Maliye, mutlak surette Merkez Bankası tarafından desteklenmelidir. Kriz sırasında bütçe açığının artma eğilimi, eğer seçim yatırımları gibi bir nedene dayanmıyorsa, hoş karşılanabilmelidir.

-  Ezberciler yapısal reformların sürdürülmesi eğilimindedirler. Oysa, kriz dönemlerinde, yapısal reformlar ertelenebilir. Ekonomi yönetimi bazı yapısal reformların, dengelerin tam sağlandığı kriz sonrası dönemlere bırakılmasını, öngörebilir. Bu durumu anlayışla karşılamak ve ekonomi yönetiminde kopukluk yaşanmamasına dikkat etmek lazımdır. IMF ile ekonomi yönetimi arasındaki sorunlardan biri de budur ve hükümet bu konuda da haklı görünmektedir.

Cari açıkta inanılmaz düşüş
- Ezberciler döviz kurunun yükselmesinin krizi körükleyeceğine inanırlar. Oysa, yaşadığımız küresel kriz sırasında, döviz kurlarının daha önceki krizlerde karşılaştığımız gibi aşırı yükselmesi, neredeyse olanaksızdır. Tüm ekonomiler kötüye gittiği için, kur dengesini hesap ederken, sadece enflasyonlardaki artış oranlarına bakmamak gerekir. En iyisi, ülkelerin stok ve ekonomik eğilim durumlarını karşılaştırmaktır.
Bizde, döviz kurlarındaki biraz yükselme, cari açığı inanılmaz derecede düşürmüştür. Bu gelişme, ekonomimizin sıhhatini gösterir. Öte yandan, Merkez Bankası ve bankalar döviz rezervleri seviyesi de aşırı döviz fiyatı dalgalanmalarını engellemektedir.
Küresel kriz tüm ezberleri bozuyor.