Ürün çeşitliliği, tanıtım, pazarlama etkinliği, kalite ve özellikle bir hafta tatil, uçak dahil 150 euroya kadar düşen "ucuz fiyat" sorunu...Yapılan uluslararası değerlendirmelere göre "Akdeniz çanağı" olarak tanımlanan; İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus, Mısır gibi ülkelerin içinde olduğu bölgede, Türkiye ucuzluk sıralamasında Tunus ve Mısırdan sonra üçüncü sırada. Ucuzluğu 100 kabul edersek, Tunus 70.4 ile birinci, Mısır 66.7 ile ikinci, Türkiye ise 59.9 ile üçüncülüğü alıyor.Silahtaroğlu, ucuz fiyatın aşılmasının önündeki en büyük engelin son iki yılda hızla gelişen "Her şey dahil" sistemi olduğunu söylüyor. "Her şey dahil" sistemini Akdeniz çanağındaki tesisleriyle, Türkiyeye yerleştiren Magic Lifeı izleyenlerin sayısı artıyor. Antalya bölgesindeki otellerde, "Her şey dahil" olmayan tesis sayısı yalnızca 4e kadar inmiş durumda."Her şey dahil" sisteminde asıl yıkıcı olan maliyet indirme savaşı. İş o noktaya gelmiş ki, tesisler kendi colalarını, gazozlarını üretir bir hal almış. Çoğunluğunda mali bir yana; hijyen ve güvenlik denetimleri hak getire...Bu sistemin diğer sakıncaları arasında, alkoliklere ve sınırlı bütçe ile tatil amaçlayanlara davetiye çıkarması da yer alıyor."Antalya doyduğunda, Türkiye bitecek" diyerek, bir başka tehlikeye de işaret eden Silahtaroğlu, yeni turizm alanları açmanın gerekliliği üzerinde duruyor. Örneğin İspanyada, Yunanistanda 13 havalimanı turizme hizmet verirken, Türkiyede bu sayı 5e iniyor. Antalya, Bodrum, Dalaman, kısmen İzmir ve İstanbul...Belekte 26 otel yan yana; biri olmazsa öbür kapıya gidiliyor. O nedenle de farklılıklar öne çıkamıyor. Buna bir de dağ gibi yükselen otel mimarileri eklendiğinde, doğa feda ediliyor. Tarih ve kültür ise bu bölgelerde en son akla gelen ürünler.Örnek, Fethiyede Kayaköy diye 1923lerde Yunanlıların terk ettiği bir yerleşim yeri var. Terk edilmiş harabe görüntüsü veren Kayaköy, Türk - Yunan ilişkilerinin gerginliğinden nasibini almış. İki ülke arasında başlayan yakınlaşma, Kayaköye yönelik projeleri de tartışmaya açıyor.Yalnız burası mı? Gemiler Koyunda, Hristiyanlığın ilk dönemlerinden kalma Aziz Nikolanın kileselerini bilmeden, görmeden; eski püskü şezlonglarda nefeslenip çimmeye gelenlerden başka kimseler ortada yok!İhracat kalemleri içinde, turizm her ay satıştan yüzde 30lara varan oranlarda devlete kaynak aktarıyor. Ancak bu oranda sahiplenildiğini söylemek zor; talan ve yalan arasına sıkışıyor.Sektörün sorunlarına karşılık, Türkiye cazibesini artırmıyor mu, artırıyor. Öyle olmasa Silahtaroğlu 110 milyon dolar yatırım yaptığı Lykia Worlde, 20 milyon dolar daha yatırmayı planlamazdı. Yalnızca Antalya Köprüçayda içinde, deniz kıyısına uzanan golf sahası bulunan yeni bir otel daha inşa edecek olan Silahtaroğlu, buraya da 45 - 50 milyon dolar yatıracak. Dünyada 36 bin golf sahası bulunurken, bunların yalnızca 330 tanesi deniz kıyısına uzanıyor. O nedenle özellikli bir yere sahip olacak otele, uluslararası üne sahip bir dünya golf şampiyonunun imzası aranıyor. syilmaz@milliyet.com.tr Son iki yazımda Akdeniz çanağında yeni yatırımlar ve eğilimlere yer verdim. Sektörün duayenlerinden Fethiye Lykia Worldün patronu ve Silkar Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Silahtaroğlu, "Turizmi tartışmak istiyorum" deyince, yeniden dosyayı açma gereği ortaya çıktı.