Rusya AB’nin alternatifi olabilir mi?

Soru, Kıbrıs’la ilgili. Aklınıza başka bir şey gelmesin! AB’nin “kurtarma paketi”ne “Ohi” (hayır) demek cesaretini gösteren Kıbrıslı Rumlar, iflastan kurtulmak için “Rusya seçeneği”ni ciddi olarak düşünüyorlar. Geçen salı gecesi Lefkoşa’da Parlamento banka mevduatına belirli oranlarda vergi şartını getiren AB-IMF paketini reddettiği zaman, meydanı dolduran binlerce kişi ellerinde Rus bayraklarıyla sloganlar atmış ve yardım için Moskova’ya dönülmesini istemişti.
Parlamento’nun kararından hemen sonra Maliye Bakanı Mihalisis Sarris uçağa atlayıp Moskova’ya gitmiş ve Rus yetkililerinden yardım istemişti.
Bu arada bir fuar vesilesiyle Moskova’da bulunan Rum Enerji Bakanı’nın, Rusya’nın dev enerji şirketi “Gazprom” ile temaslarda bulunması da dikkati çekmişti...
Bu ortam içinde Rum medyasında sansasyonel haberler çıkmaya başladı. Bir TV kanalına göre Rusya, Güney Kıbrıs’ın Doğu Akdeniz’deki doğalgaz çalışmalarına ortak olmanın karşılığında, yeni bir kredi açmaya hazır... Diğer bir TV kanalı ise, Rusların yardım karşılığında adada iki askeri üs istediklerini öne sürdü...
* * *
Aslında henüz yeni kurulan Anastasiadis Hükümeti, selefi Hristofyas yönetiminden devraldığı krizden kurtulmak için, AB ve IMF’nin şartlarını kabul etmek zorunda kaldı; 10 milyar euro’luk bir mali destek karşısında bankalardaki mevduattan bir kereye mahsus alınacak vergilerle 5.8 milyar euro’luk bir “iç kaynak” sağlamaya razı oldu. Bu daha önce, Yunanistan, Portekiz, İrlanda, İtalya ve İspanya’ya kabul ettirilen “kemer sıkma” tedbirlerinden farklı bir yöntemdi. Ama bankalarda hesabı bulunan yüz binlerce Rum ve yabancı için çok ağır bir şarttı. Nitekim halk sokaklara döküldü ve ilk defa AB üyesi bir ülkenin parlamentosu, Brüksel’de alınan karara meydan okuma cesaretini gösterdi. Hükümet de bunun üzerine geri adım attı ve yeni arayışlara girişti...
Rum bankalarındaki mevduat sahipleri arasında on binlerce Rus var. Ruslara ait 23 milyar euro’luk mevduat, Rum bankalarındaki toplam mevduatının üçte biri. Bu hesapların bir kısmı milyarder Rus oligarklara ait “kara para”...
Rus vatandaşlarının bu yeni vergi yüzünden zarara uğraması ihtimali, Moskova’yı çok rahatsız etti. O kadar ki, devlet başkanı Putin de bu kararı “tehlikeli” olarak nitelendirdi ve AB’ye karşı sert çıktı...
* * *
Ruslar bu karardan memnun olmayabilirler, ama Rumların Moskova’ya bir umut kapısı olarak bakmasına sevinmiş olsalar gerek.
Bu, Kremlin için Akdeniz’de kendi varlığını ve nüfuzunu hissettirmek ve arttırmak için bir fırsat. Askeri üs talebi palavra olabilir; ama doğalgaz alanında ortaklık “Gazprom”un iştahını kabartan bir fikir. Ne de olsa, bu bir “alış-veriş” sayılır...
Bu noktaya gelinir mi, bilinmez. Ancak böyle bir gelişme elbet Doğu Akdeniz’deki jeostratejik dengeleri etkileyecek nitelikte.
Güney Kıbrıs’taki mali krizle ilgili gelişmeler, bu yönü ile Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor.