Samed Karagöz

Kampanyalara rağmen kitap satışlarında düşüş yaşanıyor ve yayınevlerinin çoğu kitap yayınlamıyor, kitabevlerini ziyaret edenler azaldı; sahafların durumu daha da sıkıntılı. Bu ortamda, Mark Rothko’nun “Sanatçının Gerçekliği” isimli kitabının Türkçeye kazandırılması iyi bir haber.

Evde kalıp kitap okumaya dair çok fazla kampanya yapılıyor ama buna rağmen ortada önemli bir sorun var. Kitap satışları ciddi manada düşüyor. Birçok yayınevi yeni kitap yayınlamıyor. Kitabevleri salgın nedeniyle ya kapalı ya da zaten insanlar “kitabı” temel ihtiyaçlar arasında görmediği için, çok az kişi ziyaret ediyor. Büyük yayınevleri bile içinde bulunduğumuz durumdan etkilenirken küçük yayınevlerinin çok uzun süre bu duruma devam edebileceğini düşünmüyorum.

Yayınladığı sanata dair kitaplarla radarımda olan Hayalperest Yayınları 20. yüzyılın en önemli sanatçılarından Mark Rothko’nun “Sanatçının Gerçekliği” isimli kitabını yayımladı. Uzun zamandır bu kitabı

Çocuklarımızın kendileriyle barışık olmasının temelinde sanat yer alır; bunlar sadece plastik sanatlarla uğraştan ibaret değil, çocukları dansa, müziğe ve en önemlisi kitap dostu olmaya özendirmeyi öneriyorum.

Sıklıkla, özellikle yaşıtım olan anne-babalardan çocuğunun kitap okumadığına dair şikayetler duyuyorum ve onlara okuma alışkanlığını nasıl kazandırabileceğime ilişkin tavsiyeler isteniyor. Bu gibi durumlarda ilk olarak şu soruyu yöneltiyorum: Peki siz en son ne okudunuz? Eğer ebeveynin bu soruya verebilecek bir yanıtı yoksa şikayete de hakkının olmadığına inanıyorum. Çünkü çocuklar evlerinde anne-babalarından gördükleriyle birçok şeyi öğrenip alışkanlıklar kazanır. Tabii çocukların gelişen teknolojiyle birlikte alışkanlık kazandıkları televizyon ve YouTube gibi başka mecralar da mevcut. Ama birincil eğitim ailede başlıyor. Araştırmalar kitap okuyan ebeveynlerin çocuklarının da kitap okumaya daha kolay adapte olduğunu ve alışkanlık haline getirdiğini gösteriyor. Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus da çocuğun karakterine uygun

İçinde bulunduğumuz durum, geçimlerini güçlükle sağlayan sanatçılar için zor geçiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, bazı destekler açıkladı ama bu yetmeyebilir; koleksiyonerler, sanat hamileri, vakıf ve dernekler de harekete geçmeli.

Stephen King’in aşağıda görebileceğiniz bu tweeti yüz binlerce beğeni aldı: “Sanatçıların gereksiz olduğunu düşünüyorsanız, karantina sürecini müzik, kitaplar, şiirler, filmler ve resimler olmadan geçirmeyi deneyin!”

Usta yazar çok haklı; bunlar olmadan hayatımızı sürdürmemiz, hele içinde bulunduğumuz dönemde imkansız. Ama sanatçıların ve sanat kurumlarının içinde bulunduğu durum her geçen gün kötüye gidiyor. Zaten bazı süper-ünlü sanatçılar dışındakiler geçimlerini güçlükle sağlarken veya sanat faaliyetleriyle zaten geçinemeyip ek işler yaparlarken, içinde bulunduğumuz durum onları çok daha zorda bırakıyor.

Geçen hafta da belirtmiştim, büyük kurumlar bir şekilde ayakta

Sanat ve sanatçılar da koronavirüs salgınının yol açtığı ortamdan etkileniyor. Doğrusu sanatçıların, içinde bulunduğumuz bu sıkıntılar bittikten sonra ortaya çıkaracakları eserleri merak etmemek elde değil.

Her geçen gün, her hafta toplum olarak bugünlerde yaşadığımız sıkıntıların izlerinin kolay kolay silinmeyeceğini görüyoruz, hissediyoruz. Toplum olarak derken sadece Türkiye’den değil, bütün dünyadan bahsettiğim bilinsin isterim. Bugünlerde yaşadığımız bu denli büyük sıkıntının benzerini bir asır önce yaşayan hiç kimse şimdi hayatta değil. Yüz yıl öncesinin şartları ve algısıyla bugünün şartları ve algısı bir değil.

Sanatçılar söz konusu olunca doğal olarak bu durumdan etkilenmeler, ilham almalar olacaktır. Açıkçası ben sanatçıların içinde bulunduğumuz bu sıkıntılar bittikten sonra ortaya çıkaracakları eserleri çok merak ediyorum. Bugünler hangi yazarlara ilham verecek, performans sanatçıları neler yapacak, çağdaş sanatta nasıl bir yaklaşım göreceğiz. Sinemayı

Sanat bu dönemde daha görünür hale gelse de finansal açıdan büyük bir çıkmaza doğru sürükleniyor.

2019’un son günlerinde ortaya çıkan ve 2020’yle birlikte bütün dünyayı etkisine alan yeni tip koronavirüs, bütün dünyayı sarsmaya devam ediyor. Bir kısım uzman, salgının haziran ayına kadar devam edebileceğini söylerken, bazıları bu konuda herhangi bir öngörüde bulunmanın imkânsız olduğunu dile getiriyor.

Ben bu satırları kaleme alırken dünyada 428 bin vaka tespit edilmiş, 19 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti. Cumartesi günü siz bunu okurken vaka sayısının milyona ulaşma ihtimali var.

Bu salgının etkisi, hiç şüphesiz bittikten sonra da kendisini gösterecek. Bugünlerde edindiğimiz tecrübe, hayatımızın bir parçası olmaya devam edecek.

İnsanlık tarihi boyunca bu hep böyle olmuştur. Kriz anlarındaki birçok değişim kalıcı hale gelmiştir. Birinci Dünya Savaşı öncesinde Avrupa’da kadınların her mesleği yapmasına izin verilmiyordu. Savaş çıkıp erkekler cepheye gidince

Koronavirüs yüzünden artık evde daha çok vakit geçirmek durumundayız; işte parmaklarımızın ucu kadar yakın müzelere ulaşmak için sizlere ayrıntılı bir rehber

Yeni nesil koronavirüs ile imtihanımız devam ediyor. Geçen hafta “Şu an için Türkiye’de sanat dünyasını etkileyen bir olay yaşanmadı” diye yazmıştım. Bu hafta ise “Şu an için Türkiye’de sanat dünyasında salgından etkilenmeyen bir kurum yok” diye yazmam gerekiyor. Yetkililerin uyarıları ve alınan önlemler neticesinde sosyal hayat olması gerektiği gibi durdu. Zorunlu haller hariç, dışarıda mümkün olduğunca az vakit geçirmemiz; yani kendimizi izole etmemiz gerekiyor.

Hal böyle olunca da her yerde evde yapılabilecek etkinlikler listeleri dolaşıyor. İzlenecek filmler, okunacak kitaplar çok fazla olduğu için sıkılmaya pek vakit kalmıyor!

Online müzeler

Ben de sizler için online (çevrimiçi) olarak gezilebilecek müzeleri derlemeye çalıştım.

Bu konuda en büyük kaynak Google Art&Culture Project. Tüm

Deutche Bank İstanbul şubesinin tabelasında 1930’lu yıllarda “Doyçe Bank” yazıldığını görmüştüm. Maleviç’i Malevich diye yazıyoruz ya da Emin Maluf yerine Amin Maalouf! Bu konudaki kafa karışıklığını gidermek gerek

Roger Garaudy’nin Timaş Yayınları’ndan çıkan, Cemal Aydın’ın tercüme ettiği “İslam Medeniyetinin İnsanlığa Katkısı” isimli eserini okurken uzun zamandan beri aklımda olan bir husus dikkatimi çekti. Mütercim Cemal Aydın özellikle Fransızca kelimelerin okunuşunu parantez içinde belirtmiş. Örneğin Louis geçiyorsa parantez içinde Lui ya da Henry geçiyorsa parantez içinde Hanri diye okunuşunu yazmış.

Uzun zamandır aklımda dedim; çünkü birkaç hafta önce sosyal medyada denk geldiğim Deutche Bank’ın İstanbul şubesinin tabelasında 1930’lu yıllarda “Doyçe Bank” şeklinde yazıldığını görmüştüm.

Bir de tabii özellikle Latin alfabesini kullanmayan ülkelerden olan isimlerin yazımı konusu var. Bizde bu bir kimlik konusu olarak da algılandığı için,

“Misafirler: Sanatçılar ve Zanaatkârlar” sergisi, Türkiye’de bazı zanaatların çağdaş sanatla buluşması bakımından ufuk açıcı bir yaklaşım

İstanbul Modern’de 2010 yılında açılan ve küratörlüğünü Levent Çalıkoğlu’nun yaptığı “Gelenekten Çağdaşa” isimli sergi, benim kişisel hayatımda ve sanata yaklaşımımda son derece önemli bir yere sahiptir. Erol Akyavaş, İsmet Doğan, İnci Eviner, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Selma Gürbüz, Ergin İnan, Balkan Naci İslimyeli, Murat Morova ve Ekrem Yalçındağ’ın çalışmalarının yer aldığı sergi, geleneksel sanatların geleneğe hapsolmaması gerektiğini, çağdaş sanat pratikleri arasında da önemli bir yer edinebileceğini son derece başarılı bir şekilde gösteriyordu. Lakin bu serginin sanat dünyası üzerinde büyük bir etki yarattığını düşünmüyorum. Çünkü bu sergiden sonra geleneksel sanatlardan hareketle çağdaş sanat alanında maalesef dikkate değer bir artış görülmedi. Ama gene de var olan artışta bu serginin bir payının