Müteahhitler de ona Hazine garantisi olmadan bunun mümkün olmadığını söylediler. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren Hazine'ye çattı. "Büyük enerji yatırımları Hazine'mizin geliştirip uyguladığı ilginç bütçe tekniği yüzünden bir türlü yatırım programına alınıp yapılmıyor" dedi. "Mesela siz bir baraj inşaatı için beş yıl ödemesiz büyük miktarda kredi buluyorsunuz. Ancak bu işler Hazine garantisi olmadan olmuyor."Eren'in bu ithamı hem Hazine'ye yönetilmiş belden aşağı bir tekmedir hem de gerçeklere uymuyor.Buna rağmen Erdoğan ya bilmediğinden ya da önünde konuştuğu topluluğu hoşnut etmek istediğinden Eren'e hak verdi ve Hazine'nin kasıklarına bir tekme de o attı. "Ben de aynı şeyi savunuyorum" dedi. "Bizim Hazinecilerle ben de anlaşamıyorum."Türkiye'de büyük enerji yatırımlarına finansman bulunamamasının esas nedeni Hazine garantisi olmaması değildir. Türkiye'de enerji piyasasının serbest olmamasıdır. Piyasa serbestleşmeden bankalar enerji yatırımlarına kredi vermez. Çünkü, Türkiye'de elektriğin bir tek alıcısı ve dağıtıcısı var: Devlet. Elektrik fiyatı da arz ve talebe göre değil, ne olduğunu kimsenin tam anlamadığı hesaplara göre devlet tarafından belirleniyor. Dolayısıyla, devletten satın alma ve fiyat taahhüdü almadan elektrik sektörüne girmek akıl işi değildir.Müteahhit baraj finansmanı için bankaya gittiğinde kendisinden nakit akışı tablosu istenir. Baraj, ürettiği elektrikle her yıl ne kadar nakit yaratacak? Müteahhidin alacağı krediyi geri ödeme yeteneği olup olmadığını banka buna bakarak tespit edecek.Müteahhidin nakit akış tablosu yapabilmesi için, devletten, ürettiği elektriğin belirli bir fiyattan belirli bir süre alınacağına dair taahhüt alması gerekir.Bu, Hazine garantisiyle olur -Hazine'nin üretilen elektriğin en az %75'inin 20-25 yıl boyunca satın alınacağını garanti etmesiyle.Bu garanti çok geniştir. Devlet şu veya bu nedenle elektriği almaz veya alamazsa da Hazine bedelini ödemek zorundadır. Geçen hafta İstanbul'da yapılan bir toplantıda Başbakan müteahhitlerden hidroelektrik santral işine girmelerini istedi. İzmit'te dünyanın en pahalı suyunu satan baraj Hazine garantisiyle yapıldı. Yap-işlet-devret santralları da. Hazine, almadığı suya milyar doları aşan paralar ödüyor. Elektrik üreticilerinden Hazine'nin yediği kazık bunu da aşıyor.Cumhurbaşkanlığı veya Sayıştay'ın web sitelerine girerseniz bu kazıkları en ince ayrıntısına kadar okuyabilirsiniz.Hazine garantisi, Eren'in iddia ettiği gibi, "Hazine'mizin geliştirip uyguladığı ilginç bütçe tekniği" değildir. Bazı yabancı finansörlerin ve müteahhitlerin Hazine'yi sağmak için geliştirdiği bir finansman modelidir. Türkiye'nin 2001 yılında yaşadığı iflasın en büyük nedenlerinden biri Hazine garantileridir. Bu nedenle IMF tarafından kısıtlandı ve sıkı sıkıya kontrol ediyor.Hazine garantisinin Hazine'nin kazıklanacağının garantisi olduğunu artık biliyoruz, çocuklar. Başbakan müteahhitlerden elektrik işine girmelerini istiyorsa, enerji piyasasını liberalleştirmeyi acele tamamlasın. mmunir@milliyet.com.tr Uyanmaya başladınız mı?