Nükleer santral görüşmeleri yaptığı Japonya ay sonuna kadar masaya dönmezse, Türkiye, muhtemelen, Fransa’yla görüşmelere başlayacak.
Sinop’ta, Türkiye’nin planlanan ikinci santralini yapmak üzere sürdürülen müzakerelere Japonya’daki Fukuşima kazası nedeniyle, Tokyo’nun isteği üzerine ara verilmişti. Ama Japonya’nın Fukuşima’nın yarasını bir türlü saramadı. Japon Başbakanı ise birkaç gün önce nükleer enerjiyi terk etmekten bahsetti.
Enerji Bakanlığı aslında sonbahara kadar beklemeye hazırdı. Ama öyle anlaşılıyor ki, seçimlerden sonra yerini koruyan bakanlardan biri olan Taner Yıldız sabırsızlanmaya başladı.
Ankara’daki Japon büyükelçisi birkaç gün önce Bakanlığa davet edildi, “Görüşmelere devam edebilir miyiz, ay sonuna kadar bilgi verin. Ağustostan itibaren kendimizi serbest hissedeceğiz,” mesajı verildi.
Ay sonuna kadar Japonya’dan bir heyetin gelmesini bekliyor. Ne olabilir?
Bir kaynağımın değerlendirmesi şu: “Muhtemelen devam etmekte zorlanacaklar. Bununla birlikte kapıyı açık bırakmamızı isteyecekler.”
Trakya için planlanan santral
Anladığım kadarıyla, Bakanlık bu isteğe uymaya hazır. Diğer isteklilerle yapılacak görüşmelerin başarıya ulaşmaması olasılığına karşı Japonya’ya kapıyı açık bırakacak. Ayrıca hükümetin programında Trakya için planlanan üçüncü bir santral var. Japonya ayaklarını bulduğu zaman bu gündeme alınabilir.
“Japonları küstürmemiz söz konusu olamaz,” dedi kaynağım.
Japonya ile helalleşilirse, büyük bir olasılıkla, masaya Fransa gelecek.
Ürettiği elektriğin yüzde yetmiş sekizini 58 santralden elde eden Fransa, dünyanın birinci nükleer güç ülkesidir. Santral teknolojisinde ise ABD ve Japonya’yla birlikte ilk üçtedir.
Fransa Fukuşima’dan hiç etkilenmeden nükleer yola devam eden ülkelerin de başında geliyor.
Fransız Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy, geçenlerde ülkesindeki santrallerden birinde incelemelerde bulunurken nükleer güvenlikle ilgili endişeleri “Orta Çağ’a” ait “akıl dışı” olarak niteledi.
Oyuncuları biraraya getirdi
Abu Dabi’deki santral kontratını 2009’da Güney Korelilere kaptırmayı hazmedemeyen Sarkozy, ülkesindeki enerji oyuncularını bir araya getirip uluslararası alanda Fransa’nın rekabet gücünü takviye etmeye çalışmakta.
Öngörülen projelerden biri Fransa’nın üç enerji devi olan Areva, EDF ve GDF Suez’in orta boy bir nükleer santral geliştirmesi için işbirliği yapmasıdır.
Fransa Türkiye’nin bugüne kadar masaya oturacağı en ağır sıklet nükleer oyuncu olacak.
Sahasında dünyanın bir numaralı şirketlerinden olan Areva nükleer yakıttan santral dizayn ve inşaatına kadar işin bütün aşamalarında aktiftir.
Fransa ve Avrupa’da aktif olan EDF dünyanın en büyük nükleer enerji şirketidir ve muhtemelen masaya gelen şirket olacaktır.
GDF Suez Avrupa’nın beşinci büyük elektrik üreticisidir ve Türkiye dâhil birçok ülkede aktiftir.