İstanbul’da 14 Mayıs seçimlerinde yaklaşık 11 milyon seçmen oy kullanacak. Türkiye’nin en büyük ili ve seçim çevresi. Ankara’da 3.9 milyon, İzmir’de 3.5 milyon seçmen var yine yaklaşık olarak, 2019 rakamlarına göre. Ardından bir küsur milyon seçmenli büyük şehirlerimiz geliyor.
Yurt dışında ise oy kullanacak seçmen sayısı 3 milyonun birkaç yüz bin üzerinde olarak tahmin edilebilir. 2018 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde YSK Başkanı yurt dışında kayıtlı seçmenin sayısını 3 milyon 47 bin 323 olarak vermiş. Aynı yıl yine yurt dışında 1 milyon 571 bin 73 yeni seçmenin ilk kez oy kullandığını da eklemiş. Yurt dışı, Türkiye’nin en büyük dördüncü, belki de bugün artık üçüncü seçim çevresi.
Böyle sırf, düz matematikle bakıldığında dahi seçim sonuçlarına etki edeceği açık yurt dışındaki seçmenin. Üstelik YSK Başkanı’nın bu rakamı açıkladığı 2018 yılından bu yana 5 yılda giderek büyüyen bir göç dalgası gördük.
2020 tarihli Uluslararası Göç İstatistikleri raporuna göre, 2019 sonrasında yurt dışına yerleşen Türk vatandaşlarının sayısı yüzde iki artarak 84 bin 863 oldu. TÜİK artık bu sayıyı açıklamıyor. Ama yurt dışına taşınan Türklerin sayısında bir azalma olduğuna dair bilgi ya da emare yok. Aynı ivmeyle hesaplanırsa, 2023 itibarıyla yurt dışında üç buçuk milyona yakın seçmen olduğu düşünülebilir. Bunların en az yarısı da ilk kez oy kullanacaklardan oluşuyor. Seçimlerin sonucunu etkileyebilecek bir rakam.
Yurt dışı seçmeni belli bir coğrafi çevrede bir arada yaşayan insanlardan oluşmayan, dolayısıyla birbirine daha az benzeyen insanların oluşturduğu bir seçim çevresi. Homojen bir seçim çevresi değil. Ancak şu da bir gerçek ki TÜİK’in rakamlarına göre yurt dışına en fazla göç veren il açık ara İstanbul.
Yurt dışına on yıllar önce yerleşmiş ve anavatanla ilgisi nostaljik hislenmeler ve geleneksel siyasi ayrımlar üzerinden biraz da “ezbere” devam eden kitleyi bir an için denklemden çıkarırsak, bu yeni göçün ortaya çıkardığı yeni yurt dışı seçmen, siyasi ve sosyal anlamda daha güncel, memleketiyle ilgiyi kesmemiş, zamanını iki ülke arasında gidip gelerek geçiren, siyasi anlamda büyük şehirlerdeki seçmenin davranışlarına yakın bir seçmen türü. Seçimlerin sonucuna etki edebilecek bu kitleye yönelik siyasi partiler nasıl mesajlar veriyor, nasıl bu kitleye ulaşmaya çalışıyor diye bakıyorum, çok fazla bir çalışma göremiyorum.
Acaba alelacele, yoğun bir takvimle dörtnala seçimlere gidilirken bu kitle biraz göz ardı mı ediliyor? Acaba neredeyse yarısı sandığa gitmeyen bu seçmen kitlesini motive etmenin önemi yeteri kadar anlaşılıyor mu?
Yeri gelmişken hatırlatalım, yurt dışında yaşayanların oy vermesi için ikametgâh adreslerinin yurt dışında olması gerekiyor. Bunun için e-devlet veya YSK sitesinden sorgulama yapabiliyor, seçmen kaydınızı bulabiliyorsunuz. Bu yıl Avrupa sathında yoğun Türk nüfus bulunan şehirlere ek sandıklar konulmasına da karar verildi. Oy kullanma tarihi 27 Nisan-9 Mayıs aralığı olarak belirlendi.
