Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

2014-2015 sezonunda zeytinyağı üretiminin 190 bin ton, sofralık zeytin üretiminin ise 440 bin ton olması bekleniyor.
Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti’nin belirlemelerine göre, zeytin ve zeytinyağında bu yıl bazı bölgelerde verim düşüklüğü olsa da genelde iyi bir üretim bekleniyor. “İç piyasaya da ihracata da yetecek kadar zeytin ve zeytinyağı üretilecek. Üretim geçen yıla göre artacak.”
Zeytin ağacı varlığımız son on yılda yüzde 70 dolayında arttı. 165 milyon ağacımız oldu. Bu ağaçların yaklaşık 24 milyonu daha meyve vermiyor. Genç ağaç. Bunların da meyve vermesiyle üretimde büyük artış olacak.

Zeytinyağı üretimi artıyor
Geçen sezon 130 bin ton olarak gerçekleşen zeytinyağı üretiminin bu yıl 190 bin tona ulaşması bekleniyor. Uzmanlar zeytinde “var, yok” yıllarının geride kaldığını, üretimin daha çok iklim koşullarına göre değiştiğini söylüyorlar.
Toplam 160 milyon ağacın 55 milyonundan yemelik-sofralık zeytin, 105 milyonundan yağlık zeytin alınıyor.
Ağaç başı verim 10-18 kilo dolayında. Yılda 1.4 milyon ton yemelik-sofralık ve yağlık zeytin üretiliyor.
Geçen yıl zeytinin çuvalı (100 kg dolayında) 100-150 TL dolayında idi. Randımanına göre yağlık zeytinin kilosu 1 liradan, sofralık zeytinin kilosu 2 liradan satılıyordu.
Genelde 5 kilo zeytinden 1 kilo ham yağ elde ediliyor.
Ortalama olarak yılda 190-200 bin ton zeytinyağı üretimimiz var. İçeride 150 bin tonunu tüketiyoruz. Yıllık ihracat rakamları çok dalgalı oluyor. 50 -70 bin ton dolayında ihracat yapıyoruz. Ortalama olarak kilosunu 3.0-3.5 dolardan satıyoruz. İtalya, İspanya yılda 250 bin ton dolayında zeytinyağı satıyor.
Kişi başı yağ tüketimi 2 kg.
Sofralıkta toplam 480 bin ton üretimin 355 bin tonunu içeride tüketiyoruz. Yeşil ve siyah zeytin olarak az miktarda ihracatımız var.
Dünyada kişi başı katı ve sıvı yağ tüketimi ortalaması 26 kilo iken bizde 18 kilo. Bir yılda tükettiğimiz 18 kilo yağın ise sadece 2 kilosu zeytinyağı.
Yıllardır 2 kilonun üzerine çıkamadık.
Zeytinyağının sağlığa yararı devamlı konuşuluyor ama zeytinyağına talep artmıyor.
Alışkanlık önemli. Halkımızın büyük bölümü zeytinyağının tadına alışamadı. Sıvı yağ olarak ayçiçeği yağı, pamuk yağı gibi tohum yağları tüketiliyor.
Bu tercihte fiyatın da etkisi var. Zeytinyağı göreceli olarak diğer bitkisel yağlara göre daha yüksek fiyatla satılıyor.
Ağaç sayılarının artması ve de ağaç başı verimin yükselmesi sonucu zeytinyağı üretimimiz artacak.
Ürünün elde kalmaması iç talebin ve ihracatın artmasına bağlı.