Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yarın Kurban Bayramı başlıyor. Müslümanlar kurban kesecek. Ama çok kişi Kurban Bayramı nedir, kurban neden kesiliyor, kurban nasıl kesilir, bilmiyor. Bilenlerden öğrendiklerimi her bayram öncesi aktarmaya çalışıyorum. Daha önce yazdıklarımı ise hatırlatmak için tekrarlıyorum...
1) Kuran’da bayramdan değil, “kurban”dan söz edilir.
Kevser Suresi’nin 2’nci ayetinde “Rabbin için namaz kıl ve kurban kes” buyurulur.
Hacc Suresi’nin 36’ncı ayetinde “İşte, kurbanlık deve ve sığırları Allah’ın size olan nişanelerinden kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. Bağlı halde keserken üzerlerine Allah’ın adını anın. Yan üstü düşüp ölünce onlardan yiyin. İsteyene de istemeyene de verin. Şükredersiniz diye onları böylece sizin buyruğunuza verdik” denilir.
Hacc Suresi’nin 37’nci ayetinde, “Bu hayvanların ne etleri ve ne de kanları Allah’a ulaşacaktır. Allah’a ulaşacak olan ancak sizin O’nun için yaptığınız gösterişten uzak amel ve ibadettir. Size doğru yolu gösterdiğinden, Allah’ı yüceltmeniz için onları böylece sizin buyruğunuza vermiştir. Ey Muhammed. İyilik yapanlara müjde et” buyruğu yer alır.
Kuran’da bunlar dışında “kurban” ile ve “Kurban Bayramı” ile ilgili başkaca buyruk yoktur. Bunlar dışındaki düzenlemeler “hadis”lere dayanır.
2) Bayram “hadis”lerde yer alır.
Hadislere göre bayram, hicretin ikinci yılında meşru kılınmıştır. Hadislere göre, Peygamberimiz Efendimiz Medine-i Münevvere’ye hicret buyurduklarında Medinelilerin eğlendikleri iki günleri vardır. Peygamberimiz, “Bu günlerde ne oluyor?” diye sorduğunda, Medineliler. “Biz cahiliyetten beri bugünlerde oynayıp eğleniyoruz” dediler.
Gene hadislere göre, bunun üzerine Peygamberimiz, “Bunların yerine Allah Teala size daha hayırlı iki gün verdi: Fitre günü, kurban günü” diye buyurdu.
3) Kurbanı kimler kestirir?
Hadislere dayalı olarak oluşan ve gelişen İslam şartlarına göre kurban, mukim olan ve sadaka-i fitir nisabına malik olan her erkek ve kadın Müslüman’a vaciptir. Fitir nisabı (varlık ölçüsü) 80.18 gram altın olarak belirlemiştir. Demek ki ikametgâhı olan ve şimdilerde 8 bin liranın üzerinde varlığı olan Müslümanlar için kurban kesmek vaciptir. Sefer halinde olan ve fakir olana kurban kesmek vacip değildir. Kurbanlar bayramın birinci, ikinci ve üçüncü günlerinde kesilir. Dördüncü günü kesilmez.
4) Kurban nasıl kesilir?
Hayvan, incitilmeden kesilecek yere götürülür. Devenin dışındakiler kıbleye karşı sol taraftan üzerine eziyet edilmeden yatırılır. Kolaylık olması için üç ayağı da bağlanır. Sonra kesecek olan, ayet-i kerimesiyle duayı okur ve “Allahüekber, Allahüekber, lailahe illallahü vellahüekber, Allahüekber ve lillail hamd. Bismillah Allahüekber” diyerek ara vermeden büyük ve keskin bir bıçakla keser.
Bu ayet-i kerime ile duayı okumadan sadece Bismillah, Allahüekber, yahut Bismillah veya Süphanallah dese de caizdir.
Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için hayvanın yemek ve nefes borularıyla iki şahdamarının kesilmesi gerekir. Kurban kesildikten sonra sahibi, Allah rızası için iki rekat namaz kılar. Sonra da dua ederek Cenab-ı Hak’tan dileklerde bulunur.
5) Kurban eti nasıl taksim edilir?
Deve ve sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde etleri ortaklar arasında tahmini olarak değil, tartılarak taksim edilir. Ancak bir ailenin fertleri için kurban edilecek olursa bunun etini taksim etmeleri gerekmez.
Kurban etinin hepsini yoksullara sadaka olarak dağıtmak veya kendisi ve çoluk çocuğu için alıkoymak caiz ise de en uygun olanı, kurban etini üçe taksim edip, birini, kurban kesmeyen yoksullara sadaka olarak dağıtmak, bir bölümünü de akraba, tanıdık ve komşulara ikram etmek, birini de kendi çoluk çocuğuyla yemektir.
Kurban kesenin çoluk çocuğu kalabalık ve hali vakti de çok iyi değilse bu takdirde kurban etini sadaka ve hediye olarak dağıtmayıp tamamını çoluk çocuğu için alıkoyması daha uygun olur.
Çünkü kan akıtmakla kurban vecibesi yerine getirilmiştir. Kurban Bayramınızı kutlarım sayın okuyucularım.