Sanayi üretiminde yavaşlama var
Sanayi üretiminde yavaşlama var. Ekim ayında takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi, tüm sanayi sektöründe üretimin bir ay önceye göre yüzde 1.8, imalat sanayii üretiminin ise yüzde 1.7 oranında gerilediğini gösteriyor.
Her ayın kendine göre özelliği var. Çalışma günleri sayısı ve mevsim şartları üretimi etkiliyor. İşte bunun için aylık değişimler (1) Takvim etkisinden, (2) Takvim ve mevsim etkisinden arındırılarak 2 farklı kapsamda değerlendiriliyor.
* Ekim ayında takvim etkilerinden arındırılmış endekse göre sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.4 oranında arttı.
* Takvim ve mevsim etkilerinden arındırılmış endekse göre ise bir önceki aya göre yüzde 1.8 oranında geriledi.
Milli gelir oluşumunda tüm sanayi kesiminin katkısı var ama esas katkıyı imalat sanayii yapar. Bu nedenle imalat sanayiindeki üretim değişimi önemlidir.
* Ekim ayında takvim etkisinden arındırılmış endeks rakamları ile imalat sanayii üretimi bir yıl öncenin aynı ayına göre yüzde 2.0 büyüdü.
* Takvim ve mevsim etkilerinden arındırılmış endekse göre bir önceki ayın yüzde 1.7 oranında gerisinde.
3 aylık dönemler...
Üçer aylık dönemler itibariyle, takvim ve mevsim etkilerinden arındırılmış endekse göre imalat sanayii birinci 3 aylık dönemde yüzde 1.3 büyüdü. İkinci 3 ayda yüzde 0.2 küçüldü. Üçüncü 3 ayda yüzde 1.5 büyüdü.
Ekim ayı dördüncü 3 aylık dönemin başlangıcı. Ekimde yüzde 1.7 küçülme bu nedenle olumsuz gelişmeyi işaret ediyor.
Beklenti, sanayi üretiminin yılın son 3 aylık döneminde artış eğilimine gireceğiydi.
Halbuki, yılın üçüncü 3 ayında yüzde 9 oranında artan yatırım malları imalatındaki artış ekimde yüzde 3.6’ya geriledi. Ara mallar imalatındaki yıllık artış yüzde 1’in altına indi. Dayanıksız ve dayanıklı tüketim malları üretiminde az da olsa artış var.
Gıda ürünleri üretiminde gerileme sürüyor. Üretim eylülde yüzde 0.3 gerilemişti. Ekimde yüzde 1.4 geriledi. Bu gerileme 2012 Haziran ayından bu yana en büyük gerileme.
Üretim artmıyor
Sanayi üretimi neden artmıyor? Sanayi üretimi iç talebin ve ihracatın artmasına bağlı olarak büyür veya yavaşlar.
* İç talep durağanlığını sürdürüyor.
* Ana neden ihracattaki yavaşlama. Toplam ihracatta ağırlığı olan demir çelik ve metal ürünlerin ihracatında gerileme var. Toplam ihracatta ağırlığı olan tekstil ve giyim sanayiinin ihracat artışı yavaşladı.
* Kasım ayının öncü göstergeleri, ekim ayındaki yavaşlamanın devam ettiği görünümünü veriyor. Kapasite kullanım oranı geriledi. Şubat 2013’ten bu yana en düşük oran olan yüzde 74.0’e indi.
* Tüketici kredilerinde yıllık artış yüzde 14.2’den yüzde 13.7’ye geriledi. Ticari kredilerde büyüme yüzde 21 oranında. Artmıyor.
* Tüketici Güven Endeksi 2010 Şubat ayından bu yana en düşük seviyede. Reel Kesim Güven Endeksi’nde gelecek 3 aya yönelik siparişlerde gerileme görülüyor.
* TİM ihracat verilerine göre, kasım ayında ihracat yüzde 6.4 oranında geriledi.
Bütün bunlar ekonomide yavaşlamayı gösteriyor. Ekonomide yavaşlama büyümede yavaşlama demektir. İstihdam ve gelir artışının yavaşlaması demektir. Göstergeler ekonomiyi yönetenler için önemlidir. Ekonomiyi yönetenlerin bu göstergeleri iyi değerlendirerek ekonomi politikalarını düzeltmeleri için önemlidir.
