Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu yılın başından buyana gerileyen otomobil ve hafif ticari araç pazarı yılsonuna yaklaşırken açılmaya başladı.
Konut piyasasındaki canlanma otomobil ve hafif ticari araç pazarına da sıçradı. Ocaktan bu yana aylık satışlar bir önceki yılın aynı ayındaki satışlara göre devamlı geride kalırken, ekim ayında beklenmedik bir gelişme ortaya çıktı. Aylık satış bir önceki yılın satışının yüzde 15 üzerine çıktı. Ama gene de ilk on ayın toplam satışları geçen yılın aynı dönemindeki toplam satışların yüzde 16 gerisinde.

Ekonominin temel göstergeleri
Ekonomilerde beyaz eşya, motorlu araç ve konut satışlarındaki aylık ve yıllık değişim piyasanın temel göstergeleri olarak izlenir. Bizde otomobil talebi genelde halkın harcama gücünü, hafif ticari araç talebi ise küçük ve orta boy işletmelerin hakim olduğu sektörlerin durumunu gösterir.
2013 yılının ilk 10 ayında (bir yıl önceye göre) halkın otomobil talebi yüzde 18 artmıştı. 644 bin otomobil satılmıştı.
Bu yılın ilk 10 ayında satışlar yüzde 10 azaldı. 540 Bine düştü. 2013 yılının ilk 10 ayında hafif ticari araç satışları yüzde 13 artış ile 145 bin olmuştu. Bu yılın ilk 10 ayında satışlarda yüzde 15 azalma oldu. Sadece 122 bin araç satılabildi.
Bizde aylık satışlar ocak aylarında en düşük rakamlarda oluyor. Sonra aylık satışlar yavaş yavaş artıyor. Yılsonuna doğru satış rakamları en yükseğe çıkıyor. 2014 Ocak ayında aylık satış 32 bin iken, ekimde 66 bin oldu. Ekimde satılan 66 bin aracın 50 bini otomobil. 16 bini hafif ticari araç.

Ticari araç talebi önemli
Hafif ticari araçların satışındaki gerileme 2013 yılı mart ayından sonra önem kazanmaya başlamıştı. Otomobil piyasasındaki daralma ise 2013 yılı son çeyreğinde başlamıştı ama önemli boyutlarda değildi. 2013 yılı ekim ayı satışları 2012 yılı satışlarının sadece 3.2 oranında gerisinde idi.
Önemli olan ekim ayında otomobil ve hafif ticari araç piyasasında ortaya çıkan beklenmedik canlanmadır. Ekim ayında ne oldu da otomobile ve ticari araca talep patladı? Uzmanlar, (1) Yılbaşına doğru genelde otomobil talebinin arttığını söylüyorlar. (2) Döviz fiyatının ve vergilerin yükseleceğine ilişkin bekleyişin etkisinde talebin arttığını tahmin ediyorlar.
Bankaların taşıt kredilerinde önemli ölçüde artış yok ama satıcı firmalar yıl sonuna yaklaşırken kendi imkânlarıyla kredili satış yapıyorlar. Kredili satışların ertelenmiş talebi canlandırıyor. Önemli olan ekim ayındaki talep artışının yılsonuna kadar devam edip etmeyeceği. Kasım ayı rakamları yayımlanmadı ama Kasımda da piyasanın canlılığını sürdürdüğü belirtiliyor.

Oto pazarı ekimde canlanmaya başladı