Mazot fiyatı yükselince tarımda maliyet artıyor

Benzin ve mazot fiyatı artınca genelde bir otomobilin deposunun kaça dolacağı hesaplanır. Tabii ki, ulaşım giderlerindeki artış önemlidir ama, daha da önemlisi mazot fiyatındaki artışın tarım ürünleri maliyetlerinde artışa yol açmasıdır.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) sektör raporuna göre geçen yıl 27 milyon tona yakın petrol ürünü tükettik. Bunun 22 milyon tondan biraz fazlası motorin. Motorinin ise 2 - 3 milyon tonu tarımda kullanılıyor.

Motorin fiyatı yılbaşında 4.58 TL idi. Son zamlardan sonra 5.05 TL. oldu. Motorine yılbaşından bu yana 50 kuruşa yakın zam geldi.

Tarım kesiminde 3 milyon ton motorin tüketiliyor ise, demek ki, yılbaşından bu yana motorin tüketenlerin maliyetlerinde en az 1.5 milyar TL artış oldu.

Motorin zamları önce tarım kesimindeki üreticileri üzüyor, sonra tarım ürünlerinde fiyat artışına yol açıyor.

Tarımda motorin fiyatlarındaki artıştan, öncelikle buğday, arpa, pamuk ve ayçiçeği üretenler etkileniyor. Çünkü bu ürünleri yetiştirenler yüksek miktarda motorin kullanıyorlar.

Destek gelecek yıl

Motorin giderinin ürünlerin nihai maliyetlerindeki yükü konusunda yapılmış değişik çalışmalar var.

Ortalama olarak buğdayın nihai maliyetinde motorin giderinin payı yüzde 18’in üzerinde. Ayçiçeği üretiminde yüzde 16’nın üzerinde. Arpa, mısır, pamuk üretiminde yüzde 12 dolayında. Çeltikte yüzde 10’a, şeker pancarında yüzde 7’ye yakın.

Mercimek, nohut, kiraz, üzüm, zeytin gibi tarla ve ağaç ürünlerinde de yüzde 10’lar dolayında.

Devlet, çiftçiye dekar başına, farklı ürünlerde farklı oranlarda mazot desteği veriyor. Ancak bu yılın destekleri gelecek yıl ödenecek.

Buğdayda dekar başı 7 lt. mazot kullanılıyor. Şimdilerde 7 lt. mazot 35 TL, devlet desteği 13 TL.

Pamuk ve çeltikte dekar başı 20 lt’den fazla mazot kullanılıyor. Dekar başı mazot gideri 100 TL. Devlet desteği 36 TL.

Sebze fiyatı yükselir

Temel tarla ürünleri dışında, yaş sebze ve meyve ürünleri genelde mazot desteğinden yararlanamıyor.

Yaş sebze ve meyvede sera üretiminin giderek yaygınlaşması, yaş meyve ve sebzenin karayolu ile taşınması da önemli miktarda motorin tüketimini gerektiriyor. Motorin fiyatlarındaki artış bu nedenle kısa sürede yaş meyve ve sebzede maliyet artışına yol açıyor. Mazot zammı, sonunda Ayşe Hanım Teyzem’in cebinden daha fazla paranın çıkmasına neden oluyor.

Ayşe Hanım Teyzem ekmeği daha yüksek fiyatla yiyor. Dolmuşa, otobüse daha çok ücret ödüyor. Her gün satın aldığı maydanozun, soğanın, patatesin fiyatının devamlı artmasından yakınıyor.

Devlet Baba ne yapsın ki? Petrolü yurt dışından dolar ile satın alıyoruz. Bırakınız dolar fiyatının içeride artışını. Yurt dışında petrolün varili 2016 yılı başında 27 dolara kadar gerilemişti. Bu yılın ortalarında 44 dolar oldu. Şimdilerde 65 doların etrafında dolanıp duruyor. Nerede duracağı da belli değil. Çare yok. Dışarıda petrol fiyatı arttıkça, içeride de artacak.