Elektrik ve gazda zam an meselesi

Enerji Bakanı Taner Yıldız müjdeyi verdi(!). ‘Doğalgaz ve elektrik zammı gecikti’ diye üzülenler (büyük olasılıkla) akşama - sabaha muratlarına erecek. Doğalgaz ve elektrik zamları açıklanacak.
Doğalgaza Ekim 2011’de yüzde 14.3, 1 Nisan 2012’de yüzde 18.7 ve
1 Ekim 2012’de 9.8 zam yapılmıştı. 2011 - 2012 döneminde doğalgaza yapılan zam toplam yüzde 48.9 idi.
Aynı dönemde elektriğe de sırasıyla yüzde 9.57, yüzde 8.10 ve yüzde 9.81 zam yapıldı. Elektrik fiyatları 3 zamdan sonra yüzde 30 arttı.
Son zammın yapıldığı 1 Ekim 2012 tarihinde dolar 1.78 TL idi. Dolar şimdilerde 2.25 TL’den satılıyor. Dolar fiyatı yüzde 26 dolayında arttı. (Doğalgaz ithal fiyatlarının ne olduğu ve nasıl değiştiği ise açıklanmıyor.)
Geçen hafta sonu doların 2.25’leri bulduğunu ve bunun Türkiye için çok ciddi tehdit olduğuna işaret eden Enerji Bakanı, “Dövizle alıp, TL ile satan bir ülke olduğumuz için” her maliyet artışının direnç noktamızı etkilediğini söyledi ve “Doğalgaz ve elektrik zammı için pazartesi akşamına kadar vaktimiz var” dedi. Demek ki zammı belirleme süresi bu akşam doluyor.
Zam artık kaçınılmaz
Gerçeği görelim: Zam kaçınılmaz. Çünkü devlet doğalgazı paralı alıyor. Ucuza satıyor.
Kime satıyor? Doğalgazın yüzde 46’sını elektrik üreten santraller alıyor. Yüzde 25’ini sanayi kurulu?ları, yüzde 20’sini evler kullanıyor.
İşte bunun için doğalgaz zammı, önce elektrikte zamma yol açacak. Sanayide zamma yol açacak. Evlerde kullanılan gazın fiyatını artıracak. Ama sonunda faturanın tamamını halkımız (Ayşe hanım teyzem ile Ali Rıza Bey amcam) ödeyecek.
Çünkü elektrik faturası büyüyecek. Tarım ve sanayide üretim yapanlar elektrik zammını fiyatlara bindirecek. Halkın sadece doğalgaz ve elektrik faturası değil, tüm ihtiyaçları için yaptığı ödemeler artacak. Buğdaya, ekmeğe, maydanoza, soğana, peynire, fasulyeye zam gelecek. Kısaca enflasyon canavarı gene başını kaldıracak.
Bunu kim ister? Tabii ki Büyük Türk Büyükleri de istemez. İşte bunun içindir ki, 2012 Ekim ayından bu yana hükümet, doğalgazdaki fiyat artışlarını içerideki satış fiyatlarına yansıtmamaya çalıştı.
Normal olarak petrolde olduğu gibi her ay ufak fiyat ayarlamalarının yapılması gerekiyordu. Bu yapılabilse idi, tüketici zammı daha kolay “hazmedebilir” idi. Halkımız ufak zamlara kolay alışır. Büyük zamlara da alışır ama alışmak biraz zaman alır.
Doğalgaza bağımlıyız
Hükümet, Merkez Bankası’nın enflasyonu aşağıya çekme çabasına taş koymamak için, doğalgaz ve elektrik zammını geciktirdikçe geciktirdi. Bunun tabii ki bir faturası oldu. Pahalı alarak ucuz satan devlet kuruluşu Botaş bu nedenle (resmen açıklanmayan) 3 - 4 milyar TL dolayında tahmin edilen bir zarar faturasını üstlendi. Botaş’ın zararı önce bütçeden karşılanır ama, sonunda onu da halkımız öder.
Daralan ekonomi nedeniyle kaynakları kuruyan bütçenin bundan sonra doğalgaz zararını karşılayacak gücünün kalmaması doğalgaz zammını kaçınılmaz hale getirdi.
Bizim doğalgaz tüketimimizi artıran, elektrikte doğalgaza bağımlı hale gelmemiz. Toplam doğalgaz tüketiminde elektrik santrallerinin payı yüzde 46. Biz toplam elektrik üretiminin yüzde 44’ünü doğalgaz yakarak gerçekleştiriyoruz. Toplam elektrik üretiminde doğalgazla üretimin dünya ortalaması
yüzde 24 oranında.