Ayçiçeği üretimimiz artmıyor

Ayçiçeği, bitkisel yağ üretiminin ana maddesi. Kalitesine göre yüzde 40 - yüzde 50 yağ veriyor. Türkiye’de yetiştirilen ayçiçeği miktarı bizim bitkisel yağ talebimizi karşılayamıyor. Pamuk çekirdeğinden, mısırdan, soya fasulyesinden de bitkisel yağ elde ediliyor ama bizde bu yağlı tohumların bitkisel yağ üretiminde payı düşük. Bizim bitkisel yağ üretimimizde ayçiçeği yağının ağırlığı yüzde 75’ler dolayında.
Yağlı tohum üretimimiz yeterli olmadığı için, yurtdışından yağlı tohum ithal ediyoruz. Tohumları içeride kırıyor, yağını çıkarıyor, ham yağ elde ediyoruz. Tohumu kırınca küspesi de hayvan yemi olarak kullanılıyor.

Tohum yerine ham yağ
Eskiden yağlı tohum satanlar, şimdilerde tohumları kendileri kırarak hem yağa dönüştürüyorlar. Bize ham yağ satıyorlar. Sonuç olarak, ithalata hem daha fazla döviz ödüyoruz hem de hayvan yemi olarak kullanılan küspe arzı azaldı.
Kırılan çekirdeklerden (tohumdan) çıkan ham yağ ile doğrudan ithal edilen ham yağ rafinerilerde inceltiliyor, temizleniyor. Böylece farklı lezzet ve kalitede ürün piyasaya sürülüyor.
Yağ Sanayicileri Derneği’nin açıklamalarına göre, toplam 2.8 milyon ton sıvı yağ üretimine yerli tohumların katkısı sadece 800 bin ton.
Kalan 2 milyon ton yağın 600 bin tonu ithal tohumla üretilen, 1.400 tonu ithal ham yağla üretilen sıvı bitkisel yağ.
Sıvı bitkisel yağın 1 milyon tonunu halkımız yemeklerinde kullanıyor. 750 bin tonuyla margarin üretiliyor. 770 bin tonu ihraç ediliyor. İhracatın 620 bin tonu sıvı yağ.
Kalan 280 bin ton sıvı yağ da sanayinin değişik kesimlerinde kullanılıyor.
Sıvı yağ halkımız için önemli bir gıda maddesi. Hem kalitesi hem fiyatı önemli. Yağlı tohum (çekirdek) üretimi tarım sektörü için çok önemli. Bütün bunların sonunda bir de döviz gideri sorunu var. Çekirdek ve de ham yağ ithalatı arttıkça döviz gideri de artıyor.

Üretim tüketimde son durum

SIVI YAĞI NASIL ÜRETİYORUZ?
800 Bin Ton Yerli Tohum
600 Bin ton İthal Tohum
1.400 Bin ton İthal Ham Yağ
2.800 Bin ton Bitkisel Yağ Arzı

NASIL KULLANIYORUZ?
1.000 Bin ton Hane Halkının Sıvı Yağ Tüketimi
750 Bin ton Margarin Üretimi
770 Bin ton İhracat (620 Bin Ton Sıvı Yağ)
280 Bin ton Sanayide Kullanılan Yağ
2.800 Bin ton Bitkisel Yağ Tüketimi
Kaynak: Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği