Bir de “taş atan çocuklar” kavramı oluştu. PKK’lılar ve yandaşları, çocuklara taş attırıyorlar. Öne çocukları, hemen arkalarına kadınları koyarak polis ve asker taşlıyorlar.
Görüntü yabancı değil. Filistinlilerin uyguladığı intifada eylemlerinden biliyoruz. Çocukların taş atması “sivil itaatsizlik” projesinin eylem türlerinden biri. Eylemin çocuklara yaptırılması hem cezanın hafiflemesine hem de izleyenler açısından duygu sömürüsüne yarıyor. PKK da bu yöntemi izliyor.
Çocuk mahkemesi
Açılım süreci bağlamında hükümet taş atan çocukların, özel yetkili mahkemeler yerine çocuk mahkemelerinde yargılanmalarını öngören bir düzenleme yaptı. Terörle Mücadele Kanunu’nda bu yönde bir değişiklik hazırladı. Yaklaşık 4 ay önce TBMM’ye getirdi, ancak iki nedenle geri çekti: Birincisi, sokak gösterilerinin ve taş atma eylemlerinin artması; ikincisi de CHP’nin bu düzenlemenin bir başka hükmü nedeniyle Öcalan’a yeniden yargılama yolunun açılabileceği kuşkusuydu. Düzenleme yeniden gündeme getirildi. Adalet Bakanı Sadullah Ergin, muhalefet partilerini ziyaret etti ve destek istedi.
CHP ve MHP’nin tutumu
CHP Grup Başkan Vekili Hakkı Süha Okay, dünkü görüşmemizde, Öcalan’a yeniden yargılama yolu açabilecek maddenin çıkarılması halinde yeni düzenlemeye destek verebileceklerini söyledi. Okay, Bakan Ergin’le yaptığı görüşmeden, hükümetin, CHP’nin talebine uygun olarak, Öcalan’ın yeniden yargılanması kuşkuna yol açan düzenlemeyi tasarıdan çıkaracakları izlenimi edinmiş. MHP Grup Başkan Vekili Mehmet Şandır ise Adalet Bakanı Ergin’in getirdiği metni inceledikten sonra bu konudaki kararlarını vereceklerini, ayrıca hükümete başka önerilerde de bulunacaklarını söyledi. BDP’nin ise düzenlemeyi desteklemesi bekleniyordu, nitekim açıklamaları da o yönde oldu.
Hukukun gereği
Çocukların, çocuk mahkemelerinde yargılanmaları uluslararası hukukun da bir gereği. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, Avrupa İnsan hakları Mahkemesi’nin kararları da bunu öngörüyor. Keza Anayasa’nın 90. maddesi de bu bağlantıyı kuruyor. Çocukların, çocuk mahkemelerinde yargılanmalarına itiraz yok.
Gül’ün desteği
Nitekim Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de, “Büyüklerin günahı çocuklara çektirilmesin” diyerek, düzenlemeye destek verdi. Gül, ayrıca, partilerin uzlaşarak kısa sürede bu düzenlemeyi yasalaştırmalarını da diledi. Tablo gösteriyor ki, taş atan çocukların çocuk mahkemelerinde yargılanmalarını öngören düzenleme kısa süre sonra yasalaşacak ve yürürlüğe girecek.
Sosyal boyut
Konunun hukuki boyutu böylece bir çözüme kavuşturulacak. Ancak, siyasi ve sosyal yönü ne olacak?
Çocuklara taş attıranlar ne yapacaklar? Bundan sonra taşları daha kolay mı attıracaklar? “Çocuk mahkemesinde bir şey olmaz” diyerek polise, askere karşı daha fazla çocuğu mu sokağa sürecekler?
“Çocukları siyasete alet etmeyelim, küçük yaşta teröre eğilimli hale getirmeyelim” diyebilecekler mi? Yoksa işledikleri cinayeti 18 yaşından küçük çocukların üzerine yıkan “büyükler” gibi mi yapacaklar?
Taş atma çocuk hakkı mıdır?
Çocukların, çocuk mahkemelerinde yargılanmaları çocuk haklarındandır. Bunda hiç kimsenin tereddüdü yok. Ama taş atmak çocuk hakkı mıdır? Çocukları eylemlere bulaştırmak, alıştırmak; bunu çocuk haklarından yararlanarak yapmak insan hakkı mıdır? Çocukların sosyal hakları ile taş attıranların sorumluluğu ne olacak?