Suriye olayları başladığında, Türkiye açısından Kuzey Irak’a benzer bir “Kuzey Suriye” sorunu doğabileceğine birkaç kez dikkat çekmiştik.
Gelişmeler, Türkiye açısından PKK/PYD’nin kontrolünde bir “Kuzey Suriye” sorununun belirgin hale gelmekte olduğunu gösteriyor.
Genelkurmay Başkanlığı, dün Ceylanpınar’ın karşısındaki Resulayn ilçesinin “bölücü terör örgütü PYD’nin kontrolüne geçtiği bildirilmiştir” açıklamasını yaptı. PKK/PYD ile El Kaide’ye bağlı olduğunu açıklayan El Nusra güçleri arasındaki çatışmalar sırasında Türkiye tarafına da mermi ve roketler düştüğü ve sınırdaki Türk birliklerinin PYD cephesine doğru havan da dahil olmak üzere karşılık verdiği de duyuruldu.
Bu gelişmeler, “Kuzey Suriye” sorununun kapıda olduğunun önemli göstergeleri.
Bu sorun, Türkiye’nin, Kuzey Irak sınırından sonra Suriye sınırının özellikle doğu bölümünde de PKK’yla “komşu” olacağı anlamına geliyor.
Kandil’in amacı
Kandil, bir yandan Türkiye ile müzakere sürecini Öcalan’la birlikte kendileri açısından yönetirken bir yandan da Kuzey Suriye’de PKK yönetimi kurmaya çalışıyor. Bu yolda mesafe aldığı da ortada...
Kandil’in amacı “dört parça” tezine uygun olarak Kuzey Suriye’de kendi kontrolünde bir Kürt yönetimi kurmak. Böylece ortaya çıkacak Kuzey Suriye Yönetimi’nin Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nden farkı, Barzani yerine doğrudan PKK’nın kontrolüne girecek olması ve -şimdilik- Suriye anayasasında bir yerinin bulunmaması olacak.
Kandil’in öncelikli amacı Kuzey Suriye’de özerklik adı altında da olsa, Büyük Kürdistan projesinin, Kuzey Irak’tan sonra bir ayağını daha oluşturmak.
KCK/PKK’nın benzeri amacı Türkiye’de müzakere yoluyla Güneydoğu’da özerklik elde ederek ulaşmaya çalıştığı da sır değil.
Türkiye’nin ikilemi
Kuzey Suriye olgusu Türkiye açısından çözüm süreci bağlamında bir ikilemi de doğurmuş görünüyor.
Öcalan’la yürütülen müzakere gereği Ankara, PKK’ya karşı operasyon yapmıyor. Bu konuda bir mutabakat olduğu biliniyor. PKK ise adam öldürmek dışında diğer terör ve propaganda faaliyetlerini sürdürüyor.
Süreç böyle giderken Türkiye’den “çekilmekte olduğunu” açıklayan PKK, Türkiye’nin karşısına Kuzey Suriye’de “komşu” olarak çıktı. Şimdi Ankara’nın, Suriye’deki adı PYD olan PKK’nın bu hamlesini nasıl karşılayacağı sorusu gündemde. Bir yandan Türkiye’de barış yapıp diğer yandan Kuzey Suriye’de PKK/PYD’ye karşı nasıl bir tutum izleyecek? PKK’nın Türkiye kanadıyla barış yapıp, Suriye kanadıyla mücadele mi edecek, yoksa PYD ile de ayrı bir süreç mi başlatacak? Yoksa bu, “Suriye’nin iç işleridir” mi diyecek?
Ankara’da zirve
Bu gelişmeler üzerine dün Ankara’da devlet zirvesi yapıldı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel’le bir zirve yaptı. Zirvede Suriye sınırındaki gelişmelerin ele alındığına kuşku yok.
Zirvede, Kuzey Suriye’de PKK/PYD’ye karşı nasıl tutum alınacağı karşılaştırıldı mı henüz bilinmiyor. Bilinen, dün Ankara’nın devreye girmesiyle sınır karakollarını eline geçiren PYD’nin sınırdan 300-400 metre geri çekilip, karakolları, “Resulayn halk meclisi”ne bıraktığıydı.