Kılıç: Yeniden yargılama yolu açık
Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, Fikret Bila’ya konuştu.
Başbakan Tayyip Erdoğan, AK Parti’nin kapatılma davasının yeniden görülmesi için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmaya hazırlandıklarını açıklamıştı. Erdoğan, partinin hukukçularının yeniden yargılama başvurusu hazırlıklarını tamamlamak üzere olduklarını da duyurmuştu.
Anayasa Mahkemesi, AK Parti’nin kapatılması istemiyle açılan davayı 31 Temmuz 2006’de karara bağlamış, 5’e karşı 6 oyla partinin laiklik karşıtı faaliyetlerin odağı olduğuna hükmetmişti. Yüksek Mahkeme, partiye yapılan hazine yardımının kesilmesi cezası da vermişti.
AK Parti’nin hukukçu kurmayları davaya sunulan delillerin Genelkurmay tarafından açılan internet sitelerindeki haberlerden alındığını, bu sitelerin ise kara propaganda amacıyla açıldığının Ergenekon davası kararıyla tespit edildiğini öne sürerek yargılanmanın yenilenmesi başvurusunda bulunacaklar.
Kapatma davasının yeniden görülmesi konusundaki hukuki çerçeveyi öğrenmek amacıyla dün Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’la görüştüm.
Kılıç, şu bilgiyi verdi:
“Başvurabilirler”
“Anayasa Mahkemesi olarak siyasi partilerin yeniden yargılama talebinde bulunacakları konusunda daha önce karar almıştık. Kapatılan partilerin yeniden yargılama başvurusunda bulundukları örnekler var. Anayasa Mahkemesi bu başvuruları kabul etti.
Ancak ikinci aşamada iddia ve delillerin değerlendirilmesinde öne sürülen gerekçelerin yeniden yargılama sebebi sayılacak nitelikte olmadığına karar verdi. Tabii her davanın delil durumu farklıdır. Dolayısıyla yeniden yargılama yolu açıktır ama yeniden yargılama konusunda ne yönde karar verileceği heyetin yapacağı değerlendirme sonucunda ortaya çıkar.”
Yeniden yargılama nedenleri
Kılıç, Anayasa ve ilgili yasalarda yeniden yargılama nedenlerinin sayıldığını belirterek şöyle devam etti:
“Daha önce kapatılan bazı partiler (TBKP, ÖZDEP, HEP) yeniden yargılama için başvurmuşlardı. Bu partilerin başvuru gerekçeleri AİHM’nin lehlerine verdiği kararlardı. Biz başvuruları kabul ettik. Heyet, yaptığı değerlendirmede AİHM kararındaki gerekçelerin yeniden yargılamaya yeterli nitelikte olmadığına hükmetti ve yeniden yargılama talebi reddedildi.
Önümüze yeni bir başvuru gelirse, usul şartlarını taşıyorsa başvuru kabul edilir ancak yeniden yargılama yapılıp yapılmayacağı delil değerlendirmesi sonucunda karara bağlanır.”
AİHM kararı şart değil
“Partilerin yeniden yargılama talebinde bulunmaları için AİHM’den lehlerine karar çıkmış olması gerekli mi” yolundaki soruma ise Kılıç şu yanıtı verdi:
“Bizim hukukumuz AİHM kararlarını yeniden yargılama nedeni olarak sayıyor. Ancak, başka nedenlerle de yeniden yargılama olabilir. Örneğin yabancı ülkeden yardım aldığı gerekçesiyle kapatılmış bir parti sonradan yardım aldığına ilişkin belgenin sahte olduğunu öne sürerek yeniden yargılama isteyebilir. Gerçekten de belgenin sahte olduğu hükmüne varılırsa o zaman yeniden yargılama sonucu kapatma kararı ortadan kaldırılır. Bu karar tüm sonuçlarıyla ortadan kalkmış olur.”
Anayasa Mahkemesi Başkanı Kılıç’ın verdiği bilgiler ışığında AK Parti’nin durumuna bakarsak şunları söyleyebiliriz:
Dönemin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, partinin laiklik karşıtı faaliyetlerin odağı olduğu gerekçesiyle kapatılmasını istemiş ve iddianamede 450 civarında delil sunmuştu.
Anayasa Mahkemesi’nde savunma yapan Cemil Çiçek ise delillerin internet sitelerinden toplanan haberlerden oluştuğunu savlayarak, geçersiz olduklarını öne sürmüştü. Ergenekon davasını gören mahkeme Genelkurmay tarafından açılan internet sitelerinin kara propaganda amaçlı olduğuna hükmetti. AK Parti buradan hareketle yeniden yargılama başvurusunda bulunmaya hazırlanıyor.
Anayasa Mahkemesi ise yaptığı incelemede 450 civarındaki delilin birçoğunu elemiş ve 30 kadar delile dayanarak hüküm kurmuştu.
Bunlar arasında; başörtüsü yasağını kaldırmak için yapılan ancak Anayasa Mahkemesi tarafından şekil şartı nedeniyle iptal edilen Anayasa değişikliği, imam hatipliler için üniversiteye girişteki farklı katsayının değiştirilmesi, Kuran kursuna gidiş yaşının düşürülmesi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Tayyip Erdoğan ve bazı parti yöneticileri ile, il ve ilçe başkanlarının demeçlerini delil olarak kabul etmişti. Sözü edilen internet sitelerindeki haberlerden ise birkaçının gerekçeler arasında dikkate alındığı basına yansımıştı.
Anayasa Mahkemesi’nin, yeniden yargılama yapılıp yapılmayacağına ilişkin kararı hem hukuki hem de siyasi açıdan büyük önem taşıyacak.
