İkinci tur önlemleri

Anayasa değişikliklerinin birinci tur oylaması sürecinde gündeme Milliyet’in haberleri damgasını vurdu. Gizli olması gereken oylamayı iktidar partisinin nasıl kontrol ettiği Milliyet’in manşetiyle gündeme oturdu.
İktidar milletvekillerini birbirlerinin zarfını kontrol ederken görüntüleyen usta foto muhabirimiz Mustafa İstemi’nin kareleri konuyu tartışmaya yer bırakmayacak açıklıkta gözler önüne seriyordu. Meslekte 50 yılını geride bırakmasına karşın hâlâ çiçeği burnunda muhabir heyecanını yitirmeyen Mustafa İstemi, sabahlara kadar süren oylamalar boyunca gözünü fotoğraf makinesinin vizöründen ayırmadı. Gazetecilik sezgisi bu sabırla birleşince ortaya gündem oluşturan bu fotoğraf çıktı.
Aynı gün TBMM Büro Şefimiz Önder Yılmaz ve AKP muhabirimiz Abdullah Karakuş’un imzasını taşıyan (19+1) manşeti, gizli oylamanın nasıl denetlendiğini kamuoyuna duyuruyordu. İktidar partisi, milletvekillerini 20’şer kişilik gruplara ayırmıştı. İçlerinden biri 19 milletvekilinin koordinasyonundan sorumluydu. Diğer bir deyişle denetçi işlevi görüyordu.
Keza CHP muhabirimiz Mansur Çelik’in ve BDP muhabirimiz Namık Durukan’ın, partiler arası oylama temaslarına ilişkin kulis haberleri de birinci turun perde arkasını aydınlatan haberlerdi.
TBMM’de sabahlara kadar süren birinci tur oylamaları gazetecilik işlevini büyük bir başarıyla yerine getirerek kamuoyuna yansıtan arkadaşlarımı içtenlikle kutluyorum.

İkinci tur hazırlıkları
Milliyet’in haber ve fotoğrafları, birinci turda yapılan tartışmaların eksenini oluşturdu. İktidar partisi milletvekilleri, zarfların kontrol edilmediğini açıklamaya çalışırken, muhalefet gizlilik kuralının ihlal edildiğini ve oylamaların şekli açıdan sakatlandığını öne sürdü.
Gizli oylamalarda kontrol mekanizmaları ilk kez uygulanmıyor. Daha önce de milletvekilleri değişik yöntemlerle denetlenmeye çalışılmıştı. Rahmetli Ecevit döneminde bile bu tür girişimlere tanık olmuştuk.
Şimdi gözler pazar günü başlayacak ikinci tur oylamalarda. İkinci turda da gizli oylamanın adam adama markajla denetleneceğinden kuşku yok. Önlemler şimdiden alınmaya başladı bile...
Birinci turda görüldüğü gibi iktidar partisinin “20’lik gruplar” uygulamasının devam edeceğini söyleyebiliriz. Keza oylamalar başlamadan önce Başbakan Recep Tayip Erdoğan, grubunu toplayarak, “fire olmaması” için bir konuşma yapacak. Oylama sürecinde milletvekillerinin tamamının Ankara’da olmasını sağlayacak önlemler alınacak. Ayrıca birinci turda ortaya çıkan 4-5 civarındaki firenin ikinci turda daha da artmaması, mümkünse bu firenin de verilmemesi yönünde çaba harcanacak. Rahatsız milletvekilleri, ikna edilmeye çalışacak.

Tek tek oy kullanma
Birinci turda yaşananlar muhalefet partilerini de yeni önlemlere yöneltti. CHP, birinci tur oylamalarında gizlilik kuralının ihlal edildiği gerekçesiyle TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin’e şikâyette bulundu. Milletvekillerinin oy kullanmaya tek tek çağrılmalarını, bir milletvekili oyunu kullanmadan ikincisinin çağrılmaması önerisini gündeme getirdi. Şahin’in bu yöntemi uygulayabileceği yanıtı verdiği basına yansıdı, ancak TBMM Başkanı, kendi ağzından böyle bir açıklama yapmadı.
İkinci turda da “gizli oy, açık denetim” tartışması yaşacağımız şimdiden belli.