Bugün bayramın birinci günü. Herkese sevdikleriyle sağlıkla dolu nice bayramlar diliyorum. Bu bayram hava sıcaklığının da giderek artmasıyla tatilde geçirenlerin sayısı oldukça fazla. Ortak temennimiz ise serinlik ve ferahlık. Gelin sıcaklıkların etkisi altında bayramı hafif geçirmenin yollarını konuşalım.
HİDRASYON DESTEĞİ
Sıvı tüketimi her zaman önemli fakat yüksek miktarda hayvansal protein aldığınız ve tatlı tüketiminin arttığı bayram günlerinde daha da önem taşıyor. Su vücuttaki toksinlerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlayan en büyük destekçimiz. Bu sebeple gün içinde minimum 2-2 buçuk litre su içmeye özen gösterin. Bayram nedeniyle çay, kahve, soda, meşrubat gibi normal günlerden fazla tüketilen sıvıların yanında, su tüketimini dengelemeyi de unutmayın.
KAVURMANIN EŞLİKÇİSİ SEBZE OLSUN
Her ne kadar kurban eti 24 saat dinlendirildikten sonra yenilmeli desek de, geleneksel olarak küçüklerle büyüklerin buluştuğu bayram kahvaltısında kurban etinden yapılmış kavurma ikram edilir. Kurban Bayramı’nda özellikle birinci gün kurban kesim telaşı sebebiyle biraz daha geç saatlere kayan kahvaltınızı öğle yemeğiyle birleştirmenizde fayda var. Kahvaltınızda rengârenk sebze ve meyveler sofranızın en güzel köşesinde yerini alsın. Kavurmanın içine, kabak, domates, kırmızı ya da yeşil biber gibi evdeki sebzeleri ilave edebilirsiniz. Etin kendi yağı olduğu için yağ eklemeden, soğan ve sarımsakla lezzetlendirebilirsiniz. Bu sayede bayramda genelde yetersiz sebze tüketimi sebebiyle yaşanan sindirim sistemi sorunlarının da önüne geçmiş olursunuz.
PORSİYON KONTROLÜ
Kurban Bayramı’nda et tüketimi bir miktar artabiliyor fakat dikkat! European Heart Journal dergisinde yayımlanan çalışmada, kırmızı et tüketiminin hastalıklar ile ilişkisi yeniden gözden geçirilmiş. Yüksek miktarda kırmızı et veya işlenmiş et tüketiminin her ikisi de daha yüksek kardiyovasküler hastalık türleri ve diyabet riski ile ilişkili bulunurken, bu riskin Batı tarzı beslenen bireylerde daha fazla olduğu gözlemlenmiş. Batı tipi beslenmeyi yağ, tuz ve kırmızı et yönünden zengin bir beslenme programı olarak tanımlayabilirim. Birçok araştırma kardiyometabolik sağlık için Akdeniz tipi beslenmeyi önerirken kırmızı et tüketimi ile ilgili daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguluyor. Bir öğünde maksimum 120-150 gram kırmızı eti geçmemeye özen gösterebilirsiniz.
TUZ TÜKETİMİNİN CİLDE ETKİSİ
Bayram tatili sonrası karşılaşılan en büyük şikâyetlerden biri ödem oluyor. Beslenmenizde tuzu veya tatlıyı abartıyor, az su içiyor ve uyku problemleri yaşıyorsanız vücudunuzda ödem oluşması normaldir. Bunların dışında, hava sıcaklığının artması, vücudumuzun işleyişi için gerekli mikro besin öğelerinden vitamin ve mineralin yetersiz alımı ödemi tetikleyen diğer unsurlar arasında yer alıyor. Kurulan lezzetli sofralarda tuz içeriği gözden kaçabiliyor, aman dikkat! Fazla tuz tüketimi vücutta ödem problemine sebep olabilirken bakın güncel bir araştırma hangi etkisine odaklanmış. JAMA Dermatology dergisinde geçen hafta yayımlanan araştırmada, cilt sağlığı ve sodyum arasındaki ilişki incelenmiş ve atopik dermatit (AD) üzerinde durulmuş. Bu durum egzama olarak da biliniyor; kuru, kaşıntılı ve iltihaplı cilt ile karakterize kronik bir inflamatuar cilt hastalığı olarak da tanımlanabilir. Araştırmada yüksek sodyum alımının egzama teşhisi ve şiddeti ile ilişkili olduğu bulunmuş. Çalışmanın en ilgi çekici sonuçlarından biri ise günde sadece bir gram daha fazla sodyum tüketmenin bir kişinin aktif egzama vakasına sahip olma olasılığını yüzde 22 artırdığı… Bu miktarı yaklaşık yarım çay kaşığı sofra tuzu olarak düşünebilirsiniz.
GIDA GÜVENLİĞİNE DİKKAT
Hava sıcaklıklarının çok yüksek seyrettiği bu Kurban Bayramı’nda en çok dikkat edilmesi gerekenlerden biri ise gıda güvenliği. Hemen tüketilmeyecek etlerinizi derin donduruculara koyabilir veya kavurma yaparak muhafaza edebilirsiniz. Uzun süre saklanılmak istenildiğinde birer pişirimlik parçalara ayrılarak temiz buzdolabı poşetlerinde saklanabilir. Çözülen etlerin tekrar dondurulmasının tehlikeli olduğunu hatırlatmakta fayda var. Tüketebileceğiniz porsiyonlarda saklamak kıymetli. Dikkat, etler kıyma haline getirilirse saklama süresi kısalır, kıyma buzdolabında 1-2 gün, parça etse 2-3 gün saklanabilir. Sakatat ve etlerin aynı kaplarda saklanmamasına da gıda güvenliği açısından özen gösterin.
ÖDEMİ AZALTMAK İÇİN
Ara öğünlerinizde sıvı içeriği yüksek mevsim sebze ve meyvelerinden faydalanmayı ihmal etmeyin. Kiraz, ananas, kayısı, salatalık ve maydanoz gibi besinler de içeriğindeki yüksek su, vücuttaki ödemi azaltmaya yardımcı olur. Sabahları güne 2-3 adet kuru kayısı ve 1 bardak su ile başlamanız, ara öğün seçeneği olarak 2 ince dilim ananas veya 2 adet salatalık tercih etmeniz, öğle/akşam öğününüzde bol yeşillikli maydanozlu bir salata tüketmeniz, hem ödem şikâyetinizi azaltır hem de sıvı desteği sağlar. Bağırsak sağlığınız için günlük öğün akışınızda destekleyici probiyotik besinlere yer vermenizi öneririm. Ara öğünlerinizin birinde probiyotik yoğurt veya kefir tercih edebilirsiniz.
Her bayram olduğu gibi bu bayram da tatlınız benden… Afiyet ve sevgiyle…
Kadayıflı dondurmalı bayram tatlısı (2 kişilik)
Malzemesi:
* 2-3 adet küçük dondurulmuş muz
* 1 yemek kaşığı tahin
* 3-4 yemek kaşığı tel kadayıf
* 2 çay kaşığı bal
* 1 yemek kaşığı zeytinyağı
Yapılışı: Olgunlaşmış muzlar küçük küçük doğranarak bir gece önceden buzlukta dondurulur. Ardından 1 yemek kaşığı tahin eklenerek blenderdan geçirilir, dondurma elde edilir. Tel kadayıf küçük parçalar halinde 1 yemek kaşığı zeytinyağında tavada kavrulur. Dondurmanın üzerine bal ile birlikte eklenerek servis edilir.