Altılı masada ‘eller serbest’

2 Mayıs 2022

Ali Babacan’ın 27 Nisan 2022’deki, “Demokrasi ve Atılım Partisi, önümüzdeki seçimlere kendi adıyla, kendi şanıyla, kendi logosuyla girme kararı almıştır” açıklaması ilk etapta, en azından bir kesimde, “altılı masada fire” algısına yol açtı. Oysa bundan yaklaşık bir ay önce, aynı minvaldeki ilk açıklamayı Gelecek Partisi yapmıştı. Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, 24 Mart 2022’de partisinin genel merkezinden katıldığı bir yayında, “Kendi çınar yaprağı logomuzla seçime gireriz. Hangi ittifakla, ikili mi, üçlü mü, bölgesel mi? O (eliyle seçim pusulasını tarif ederek) … çınar yaprağı olur. Gelecek Partisi ilk seçimine kendi kimliği ile girer.” demişti. Davutoğlu’nun sözlerinden sonra yapılmayan yorumların ya da ortaya çıkan etkinin, Babacan’ın açıklamasından sonra ortaya çıkması ayrı bir tartışma başlığı olabilir ama bu yazının konusu değil.

24 Nisan’da konuşuldu

Davutoğlu’nun ve Babacan’ın açıklamaları, geçmiş bazı yazılarımda da

Yazının Devamı

Dışişlerinin duvarlarındaki isimler

25 Nisan 2022

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun makam odasından çıktığınızda karşınızdaki duvarda, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Reisülküttaplardan bu yana Dışişleri Bakanlığı yapan isimlerin fotoğrafları asılı. Bir süre önce kendisiyle yaptığım röportajın ardından Çavuşoğlu beni o duvarın önüne götürmüş ve fotoğrafları incelememi istemişti. Sonra birini işaret etmişti: Gabriyel Noradunkyan Efendi (1912 - 1913). Çavuşoğlu, tarihe de dikkatimi çekmişti, Balkan Savaşları dönemi…

Noradunkyan Efendi’ye döneceğim ama ondan önce şunu da aktarayım. Noradunkyan gibi 22 Osmanlı Ermenisi, nazırlık yani bakanlık yapmış. Agop Kazakyan 1887 - 1891 döneminde, Sakız Ohannes Paşa 1897 - 1908 yılları arasında Maliye Bakanıymış. Artin Dadyan, 1875’te “Bala” rütbesiyle Hariciye Müsteşarlığına atanmış. Dadyan, 1881’de Yunanistan Hududunu belirleme komisyonunda da yer almış, görevden azil de edilmiş, Bulgaristan Fevkalade Komiseri tayin edilerek altın ve gümüş imtiyaz nişanlarıyla da onurlandırılmış. İmparatorluğun Ermeni asıllı

Yazının Devamı

Çarşı karışır mı, çalışır mı?

18 Nisan 2022

24 Ocak 2022 tarihli yazımın başlığı "Millet İttifakı'nın testi sürüyor"du. Sonu ise şöyle bitiyordu; "Daha çok barajın yüzde 10'dan 7'ye indirilmesi açısından tartışılan kanun değişikliğinde muhalefet partileri, iktidar kanadının ittifakların yapısını etkileyecek bir sürpriz yapabileceği ihtimaline karşı temkinli. Bu nedenle de düzenleme son halini almadan, ittifaklara da son şekli vermenin mümkün olmadığı belirtiyor. Bu da yeni ittifak tablosunu, Cumhur İttifakı'na bağlı kılıyor."

Öyle de oldu. Bir AK Partili yetkilinin ifadesiyle, "son dönemdeki en önemli siyasi hamle yapıldı". Cumhur İttifakı'nın seçim yasasında yapılmasını sağladığı değişiklik ile yüzde biri çok değerli kılan "küçük partiler", eski önemlerini yitirdiler. Yeni düzenleme hem ittifaklar içindeki "büyük partilere" yarıyor, hem de ortak listeye zorluyor. İttifak oluşturacak partilerin, güçlü oldukları il ve seçim bölgelerini dikkate alarak "rasyonel bir ince hesap" yapması gerekiyor.

Dolayısıyla bu durum bazı siyasetçilere göre,

Yazının Devamı

Lübnan'ı tüketen tercihleri

11 Nisan 2022

Son dönemde tüm dikkat Rusya-Ukrayna savaşı ve onun ortaya çıkardığı yeni sorunlarda. Dünya'nın geri kalanında olup bitenler gölgede kaldı. Mesela Lübnan. 2019'dan bu yana derin ekonomik kriz içinde olduğu bilinen ülkede son olarak Merkez Bankası'nın iflası tartışması yaşandı. Ülkenin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile müzakerelerini yürüten heyetin başındaki isim, Başbakan Yardımcısı Saadeh Al-Shami söyledi bunu. Gerçi sonra Merkez Bankası Başkanı Riad Salameh bu teşhisi yalanladı ve Al-Shami de sözlerinin yanlış anlaşıldığına ilişkin açıklama yaptı. Salameh'nin sözlerine ne kadar itibar edilebilir, muamma. Çünkü hakkında hem Lübnan'da hem de yurtdışında kara para aklama ve mal varlığına dair şüpheler nedeniyle bir dizi soruşturma var. Üstüne üstlük ülkedeki çöküntü bariz şekilde ortada.

Kökü bir türlü kazınamayan çöp dağları sokaklarda tekrar yükselmiş durumda. Elektrik günde bir-iki saat anca verilebiliyor. Çünkü bu işleri yapan firmalara uzun süredir

Yazının Devamı

Senaryolar ve ince hesaplar

4 Nisan 2022

AK Parti ve MHP'nin, seçim barajının yüzde 10'dan yüzde 7'ye düşürülmesine ve "artık" oyların değerlendirilmesinden vazgeçilmesine ilişkin teklifi çokça tartışıldıktan sonra Meclis'te kabul edildi. Teklif açıklanır açıklanmaz ise muhalefet partilerinde harıl harıl mevcut oy oranları üzerinden simülasyon çalışmaları başladı. CHP'nin Anayasa Mahkemesi'ne yapmaya hazırlandığı itiraz sonucu değiştirmez ise, ittifakları / partileri, aday listelerinin Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) teslim edilişine kadarki süreçte, bir elde kalem - kağıt, öbür tarafta anket sonuçları, seçim bölgelerinin milletvekili sayıları ve güç dengeleri üzerinden, ince mi ince hesaplar silsilesi bekliyor. Teklif Meclis'te görüşüldüğü sıralarda Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) internet sitesinde yayınlanan, Prof. Dr. Yetkin Çınar ve Prof. Dr. Türkmen Göksel'in hazırladığı politika notu da bunu ortaya koyuyor.

Çalışmada da belirtildiği gibi, bir ittifakın bir seçim bölgesinde ortak

Yazının Devamı

İsrail ile enerjide nerede kalınmıştı?

21 Mart 2022

Bu yazı, geçen haftaki “Azerbaycan ve Türkiye’den ortak enerji mesajı: Avrupa’ya Kardeş Gaz” başlıklı haberimin devamı niteliğinde. Antalya Diplomasi Forumu (ADF) 2022’nin “Enerji Güvenliğinde Karmaşa” oturumunda, Azerbaycan Enerji Bakanı Parviz Shahbazov ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alparslan Bayraktar’ın, iki ülkenin, Avrupa’nın gaz ihtiyacını, halen yüzde 50 kapasitesi kullanılan Güney Gaz Koridoru’nun kalan kısmının da devreye alınarak karşılanabileceği mesajı verdiklerini yazmıştım. Bakan Yardımcısı Bayraktar sözlerinin devamında, Türkiye’nin, Türkmenistan, Irak ve İsrail gibi ülkelerdeki enerji kaynaklarının gelmesini sağlayabileceği ve buradan da Avrupa’ya tedarik ve satışını mümkün kılabileceği vurgusu vardı.

Trafiğe bir de böyle bakalım...

Şimdi 9 Mart’tan bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşme trafiğine bir bakalım. Ama ondan önce, ABD’nin, Türkiye ve KKTC’yi dışarıda bırakarak, İsrail-Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin 2020 Ocak ayında

Yazının Devamı

Azerbaycan ve Türkiye'nin Avrupa'ya ortak enerji mesajı

14 Mart 2022

Ana teması Diplomasiyi Yeniden Kurgulamak olan Antalya Diplomasi Forumu (ADF) 2022'nin hemen her etkinliğinde ve ayaküstü sohbetlerin çoğunda, konunun dönüp dolaşıp geldiği yer Rusya - Ukrayna savaşı ve bunun sonuçlarıydı. Savaşın ve alınan yaptırım kararlarının sadece iki ülke değil, tüm dünya için yüksek maliyetli sonuçlar üreteceği konusunda fikir birliği vardı. Yerli ve yabancı diplomatlarla yapılan sohbetlerde dikkat çeken ortak yorum ise "Putin onurlu bir çıkış arıyor" ifadesiydi. Deneyimli bir büyükelçi, "Kimsenin kazanmadığı ama kimsenin de kaybetmediği" şeklinde okunacak çıkış formülüne ihtiyaç olduğunu söyledi. Ancak bunun ne zaman ve nasıl olacağına ilişkin bir öngörüde bulunana en azından ben rastlamadım.

O formül bulunana kadar ise bir çok ülke için ortada bir 'acil olarak çaresine bakılması gerekenler' listesi var. Listenin üst sıralarını örneğin Avrupa açısından enerji güvenliği oluşturuyor. Türkiye'deki enerji fiyatlarının yüksekliğinden şikayetçiyiz

Yazının Devamı

'Güven artırıcı adım olacak'

10 Mart 2022

Ukrayna ve Rusya’nın Antalya’da görüşmeyi kabul etmelerinin Türkiye’nin izlediği ilkesel politikanın teyidi olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, “Hiçbir sonuç çıkmasa bile güven artırıcı adım olacak” dedi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, tüm dünyanın gözünü çevirdiği Antalya Diplomasi Forumu (ADF) marjında gerçekleşecek Türkiye-Rusya-Ukrayna Dışişleri Bakanları üçlü toplantısından önce Milliyet'in sorularını yanıtladı. Çavuşoğlu, "Bu görüşmeyi bizden bağımsız olarak kabul etmeleri bile, her iki tarafın da üst düzeyde bu ciddi sorunu konuşmaya hazır olduğunun göstergesidir. Bu aslında ciddi bir güven artırıcı adım. Biz tabii ki bu ve sonraki toplantılardan ateşkese ve kalıcı bir barışa giden neticelerin alınmasını arzu ederiz" dedi. Çavuşoğlu, dünyadaki her üç dışişleri bakanından birinin katılacağı ADF'nin kalıpların ve konuşma notlarının dışına çıkılmasını teşvik ettiğini belirterek, ezberleri bozduğunu söyledi.

- Bu yılki Antalya Diplomasi Forumu’nun

Yazının Devamı