Cem Kılıç

Çalışma hayatı 2022 yılında son derece yoğun bir gündeme sahne oldu... Asgari ücretten EYT’ye bir yılda çalışma hayatında neler yaşandı, gelin ayrıntılarıyla birlikte hatırlayalım...

Geride bıraktığımız 2022 yılının çalışma hayatı gündemi son derece yoğundu. Yıllar sonra asgari ücrette yılın ortasında yapılan ikinci artıştan tutun da hemen son günlerinde Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için yaş şartının olmayacağı müjdesine kadar çok sayıda gelişme oldu. Bugünkü yazımda söz konusu gelişmeleri ele alarak tüm yılı özetlemeye çalışacağım.

1 - Kasvetli küresel

tablo 2022 yılı, küresel salgın sonrası küresel ekonomiyi ve dolayısıyla küresel işgücü piyasasını zorlayan bir tabloya eşlik eden yüksek enflasyon, enerji ve gıda güvenliği şoklarının gölgesinde başladı. Yılın hemen başlarında başlayan Rusya- Ukrayna Savaşı ise küresel görünümü daha da kötüleştirdi. Yüksek küresel enflasyon ve bununla mücadele kapsamında özellikle Amerika ve Avrupa

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) 23 yıllık mücadeleden sonra mutlu sona ulaştı. Ocak 2023’te yasa teklifi Genel Kurul’dan geçerse, Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra hak sahipleri emeklilik için talepte bulunmaya başlayabilecek. Prof. Dr. Cem Kılıç EYT ile ilgili aklınıza takılan soruları cevaplıyor...

1- Soru: Merhaba yıpranma olan iş kolunda çalışıyorum. Yıpranmam yatırılmamış. İlgili şirketi mahkemeye verdim. Ancak EYT çıkıyor. Şartları beni kapsıyor. EYT’den emekli olursam daha sonra yıpranmadan elde edeceğim haklarımla maaşım değişir mi? Yoksa mahkeme sonucunu bekleyip öyle mi emeklilik dilekçesi versem?

Cevap: Yıpranma nedeniyle prim gününüz artacağı için aylığınız artabilir. Bu nedenle EYT kapsamında aylık bağlatsanız bile daha sonra aylığınız güncellenebilir. Ancak bağlattıktan sonraki tarihten itibaren yeni miktarda aylık alabilirsiniz. Geriye dönük hak talep edemezsiniz

2- Soru: Merhaba benim işe başlama tarihim 1995, prim ödeme gün sayım 5130. SGK’nın sisteminde 5750 gün ile emekli olur yazıyor. Ben EYT’den emekli olabilir miyim?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar 23 yıl boyunca mücadele verdiler ama sonunda şartsız bir kazanım elde ettiler. Gelin, bundan sonra atılacak adımları birlikte inceleyelim...

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yıllardır verdikleri mücadelede mutlu sona ulaştılar. Kolay değil, tam 23 yıl bu hak mücadelesi devam etti ama yılmadılar.

Sonunda şartsız, koşulsuz, ‘ama’sız bir kazanım elde ettiler. EYT kazanımı sivil toplum örgütlenmesinin gücünü bir kez daha gösterdi. Örgütlülük, medyayı, sosyal medyayı etkili kullanma, bu sonuçta etkili oldu. Bu EYT mücadelesi birçok teze de konu olacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT konusunda bakanlığı öncesi de kafa yormuş, tarafları dinlemiş ve çözüm için formüller üzerinde çalışmıştı. Nitekim buna en yakın tanıklık edenlerden birisi oldum. Ancak yılların biriken sorununa bir anda çözüm bulmak imkânsız gibiydi. Ne var ki bakanlık yetkileriyle tekrar konuya vakıf olunca, irade kullanılınca çözüm de geldi. Önceki gece

Asgari ücret konusu hafta içerisinde sonuca ulaştı. Türk - İş Başkanı Ergün Atalay son toplantının yapıldığı gün net 9 bin TL rakamını açıkladı, ne var ki bu rakamda uzlaşılamadı. Hükümet ve TİSK’in imzalarıyla yeni dönem asgari ücret rakamı net 8 bin 506 TL olarak belirlendi.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan belirlenen bu rakamın yıl içerisinde ortaya çıkan fiyat değişikliklerine bağlı olarak tekrar tespit edilebileceğini de ifade etti. Eğer enflasyonda daha yüksek bir seviye söz konusu olursa yılın ikinci altı ayında bu rakam da güncellenebilir.

Asgari ücrette geçen yılın aynı dönemine göre yüzde yüzlük bir artış yaşandı. Önceki yıllarda da artış oranları hep yüksek oldu. Durum böyle olunca son beş yıldır ücretlerin genelinde birbirine yakınlaşma hali ortaya çıktı. Bir anlamda ücret yapışkanlığı denilen durum asgari ücret ve hemen üzerindeki ücret seviyelerinde görülmeye başlandı.

Ücretlerin tespitinde insan kaynakları departmanları bu yıl oldukça zorluk yaşayacaklar. Geçen yıl olduğu

Asgari ücrette gerçekleşen artış sonrası asgari ücretliler ellerine geçecek net rakamı, işverenler de asgari ücretin işverene maliyetine odaklandılar... Diğer yandan asgari ücretteki artış çalışma hayatında pek çok parametreyi değiştiriyor. Bu parametreler temel olarak şu şekilde:

Brüt asgari ücret 10008 TL oldu. Bu rakamdan sigorta primi işçi ve işveren payı düşülerek ulaşılan net asgari ücret ise 8506.8 TL oluyor. Dolayısıyla asgari ücretlinin eline 1 Ocak 2023 itibarıyla net 8506.8 TL geçecek. Diğer yandan sigorta primi işveren payı ile işsizlik sigortası işveren payını ekleyince işverene maliyet 11759.4 TL oluyor. Bu rakam primini düzenli ödeyip 5 puan teşvikten faydalanan işverenler için geçerli. Ayrıca geçtiğimiz yıl günlük 3.33 TL olarak uygulanan asgari ücret desteği miktarı günlük 8.33 TL’ye çıkarıldı. Bu rakam kapsamdaki işçiler için aylık 250 TL’lik destek anlamına geliyor.

Neleri etkiliyor?

Asgari ücret çalışma hayatında borçlanma tutarını, GSS primini, 65 yaş ve evde bakım

Yüksek nitelikli işgücü tarafından yapılan ve işverenin kârlılık düzeyini önemli ölçüde etkileyen buluşların bedelinin ödenmesi konusu hem işçi hem de işveren açısından önem taşır. Gelin bu konuya yakından bakalım...

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) gün geçtikçe gerek günlük hayatımızda gerekse çalışma yaşamında daha önemli hale gelmesi, ‘yenilik’ ve ‘buluşlara’ biçilen değeri de artırıyor. Bu bakımdan, özellikle yüksek katma değer yaratan BİT ve benzeri sektörlerde yüksek nitelikli işgücü tarafından yapılan ve işverenin kârlılık düzeyini önemli ölçüde etkileyen buluşların bedelinin ödenmesi konusu hem işçi hem de işveren açısından önem taşıyor.

Bugünkü yazımda, konuya açıklık getirmek üzere çalışanların buluş yapmaları durumunda işverenin söz konusu buluşun bedelini ödeyip ödemeyeceği hususunu ele alacağım.

29.09.2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren

EYT çalışması sürerken gelişmeleri yakından takip eden EYT’lilerin en fazla merak ettiği konuların başında emekli aylığının nasıl hesaplanacağı geliyor. Bu soruya ve EYT’lilerin akıllarına takılan diğer sorulara yanıt veriyoruz.

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), sorunun çözülmesi için süren çalışmanın tamamlanmasını beklerken bir yandan da emeklilik için hangi işlemleri yapmaları gerektiğini araştırıyor. Biz de bize bu konuda ulaştırılan her soruya yanıt veriyoruz.

- EYT çıktıktan sonra maaş bağlanması için hesaplama nasıl yapılacak? EYT 2000 öncesini kapsadığı için maaşları 2000 yılı öncesi katsayıdan mı hesaplanacak?

 EYT ile ilgili düzenleme sonrası emekli aylığı hesabında bir değişiklik olmayacak. Emekli aylıkları 1999 öncesi gösterge hesabına göre 1999 – 2008 arası güncellenmiş kazanç ve aylık bağlama oranı yine 2008 sonrası ise güncellenmiş günlük kazanç ve aylık bağlama oranına göre hesaplanıyor. Her üç dönem için SGK’ya bildirilen kazançlar üzerinden hesaplanan

Hastalık işi etkileyen, zaman zaman işçinin çalışmasını tamamen engelleyen hayat içinde hepimizin karşılaştığı bir durumdur. Kural olarak hastalık nedeniyle işe gidemeyen işçiye işverenin ücret ödeme yükümlülüğü geçici süre ile ortadan kalktığı için, sosyal güvenlik sistemi bu duruma özel koruyucu düzenlemeler getirmiştir.

Sistemin işleyişini de doktorların verdikleri sağlık raporlarına bağlamıştır. Bu nedenle işçinin rapor alması işverenin kontrolüne tabi olmayan, doktorların tıbbi değerlendirmesine bağlı bir haktır. Bununla birlikte kanunumuz ve yargı uygulaması işverene sağlık nedenlerine bağlı bazı durumlarda fesih hakkı tanımıştır.

İş Kanunu’na göre işçinin sağlığının bozulması eğer işçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşantısından yahut içkiye düşkünlüğünden ise, bu durumda işveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.

Böyle bir fesih için, kişinin anılan nedenlere dayalı olarak devamsızlığının ardı ardına 3 iş günü veya 1 ayda 5 işgününden fazla sürmesi