Bir insan her yaptığı eylemi karşıdakilere gösterme derdinde olursa, takdir ve övgü beklerse bu kişi kibir denen zehirli suyu içmiş demektir.
Gururlu insan sessizliğiyle selviye, serinliğiyle de çınara benzer. Kibirli insan ise leş yiyen akbabadan farksızdır. Toplum içerisinde her zaman ve mekanda tevazulu davranışlarıyla makamsız bir makam elde eden gururlu insan; kendi kendisiyle olan mutluluğunun hazzını yaşar. Lakin bir makamı elde etmekten daha öte o makamı nasıl koruyacağının da sorumluluğunu iyiden iyiye bilir. Gururlu insanın makamının ne bir ismi ne sıfatı ne de adresi vardır. Edep ehli ve kendi kendisiyle barışık bu tür insanın makamının adresi gönüldür.
Bir şeyin nasıl yapılması gerektiğini bildiği gibi o şeyin yapılabilmesi için ben yerine biz diyerek yol alan gururlu insan kendi kendisini sürekli ödüllendirir. Merhamet ve şefkat diğer tüm erdemli davranışların yaratıcı kaynağıdır. Yaratıcılık vasfını toplumun her kesiminde ve doğanın her yerinde aktive eden gururlu insan herkesin karşısında küçülür.
Hiçbir zaman bir başkasına büyüklük taslamaz. Çünkü her şeyin karşısında tevazuyla eğilen insan Yaradan’ın nezdinde büyüdüğünü ve herhangi bir kimseye büyüklük taslayan kişinin de Yaradan karşısında küçüldüğünü bilir.
Biz yerine ben odaklı söylemler
Dolaysızca bakabilen ve buna bağlı olarak da dolaysızca anlayabilen bilge her insan kendi kendisiyle gurur duyar. Yapılması gereken maddi ve manevi bir cömertlik, gösterilmesi gereken tevazu, uygulanması gereken şefkat ve merhamete dair her eylemde kişi kendisini ödüllendirir ve bu ödülün adı gururdur.
Öte yandan bir insan her yaptığı eylemi karşıdakilere gösterme derdinde olursa, takdir ve övgü beklerse bu kişi kibir denen zehirli suyu içmiş demektir. Biz yerine ben odaklı söylemler bu tür insanlardan çok duyulur. Oysa ki içerisinde ben öznesi olmayan bir cümle kurabilmenin ne kadar muhteşem bir şey olduğunu bilmemektedirler. Keza kullanılması en kolay ancak yerinde kullanılması en zor özne “ben”’dir.
Gururlu insan yol vererek yol alır, kibirli insan yol keserek yoldan çıkar. Gururlu insan aşk ile herkes ve her şeyi organize eder. Kibirli insan ise herkesi sürekli kategorize eder.
Gurur insanı şerde pasifize hayırda ise aktive eder. Kibir ise insanı hayırdan, ahlaktan men eder.
