Korelasyon Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
İstatiksel bir terim olan korelasyon kelimesi bazı sektörlerde oldukça kullanılmaktadır. Bir şeyin başka bir şey ile olan bağlantısı anlamına da gelebilen korelasyon kelimesi internet üzerinde oldukça fazla araştırılan kelimelerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki korelasyon teriminin anlamı nedir? Korelasyon çeşitleri nelerdir? Bu gibi merak edilen soruların cevaplarını sizler için derledik.
Korelasyon belirli bir tekniğe dayalı olarak ve farklı alanlarda matematiksel açıdan çok önemli bir terimdir. Bu terim gündelik yaşam içerisinde de farklı konular üzerinde işlem yapmak amacı ile sıklıkla kullanılmaktadır.
Korelasyon Nedir?
Korelasyonun kelime anlamına bakıldığında; olasılık kuramı ile birlikte istatistikte iki ya da daha fazla değişkenler arasındaki doğrusal ilişkinin yönünü ve gücünü göstermek amacı ile tabir edilebilir. İki değişkenin arasındaki gerçekleşen miktar, ikili ya da basit korelasyon dönen teknik üzerinden de ele alınmak suretiyle gerçekleşebilmektedir.
Bu bağlamda bir değişkenin iki ya da daha çok değişken ile olan bağlantısı çoklu korelasyon adı ile bilinir. Bu değişkenler açısından bakıldığında birini sahiplenmek sureti ile, diğer değişkenlerle olan ilişkisi için ise kısmi korelasyon tekniklerinin üzerine hesaplama yapılır.
Korelasyon Çeşitleri Nelerdir?
Korelasyon çeşitlerine bakılacağı zaman basit veya çoklu korelasyon seçeneği gibi iki seçenek ile ele alınır. Bu doğrultularda basit yani ikili korelasyon sistemleri; bir miktara ait olan iki ölçüm olduğu zaman bu iki değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek anlamı taşıdığını söylemek mümkündür. Bu korelasyon ilişkisinin neticesinde doğrusal bir ilişki olup olmadığı da ortaya çıkarılır. Eğer ki böyle bir ilişki varsa o halde derecesi korelasyon katsayısı ile de hesaplanmaktadır. Çoklu korelasyon seçenekleri kapsamında ise, bir ölçümü sabit tutmak sureti ile diğer ölçümler arasındaki ilişkinin üzerinden hesaplamalar gerçekleştirilir.
Korelasyon Örnekleri
Belli başlı bazı örnekler ele alınmak sureti ile korelasyon yöntemlerini anlatmak mümkündür.
Korelasyon sayısı ‘r’’ ile gösterilir. Bu doğrultuda - 1 ile + 1 arasında olan değer hesaplama konusunda ele alınmaktadır. -1 negatif olarak tam doğrusal, + 1 ise pozitif olarak tam doğrusal işlemi gösterir. Eğer değer 0 ise iki değişkenin arasındaki ilişkinin hiç olmadığını gösterir.
Pearson Çarpım-Moment Korelasyon Katsayısı İsimlendirmesi ve Matematiksel Özellikleri
Pearson çarpım-moment korelasyon katsayısının isminde, kovaryans hesaplanırken yapılacak olan işlemin fiziksel moment hesabına benzerliği oldukça etkili olmuştur. Çift taraflı bir kaldıracın iki yük kolundaki bulunan ağırlıkların momenti hesaplanırken de kullanılan, ağırlık ile ağırlıkların destek noktasına olan uzaklığın çarpımları ile her bir değişkenin ortalamaya olacak olan uzaklıklarının bulunması arasında olan benzerlik bu isimlendirmeye neden olmuştur.
Korelasyon katsayısı, bağımsız değişkenler arasında bulunan ilişkinin yönü ve büyüklüğünü belirten bir katsayıdır. Bu katsayı, (-1) ile (+1) arasında bir değerdir. Pozitif değerler direkt olarak yönlü doğrusal ilişkiyi; negatif değerler ise ters yönlü bir doğrusal ilişkiyi belirtirler. Korelasyon katsayısının 0 olması durumunda ise söz konusu değişkenler arasında doğrusal bir ilişki yoktur.
