Murat Ağca yazdı: Havuzda neler oluyor?
26.12.2021 - 07:01 | Son Güncellenme:
Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası’nda madalya umudumuz Emre Sakçı ile birlikte kurbağalamada toplam 24 diskalifiye çıkması, tartışmaları beraberinde getirdi. Sakçı, 50 metre kurbağalamada muhtemel tarihi bir madalyadan olurken, herkes birbirine şu soruyu sormaya başladı: Yüzmede neler oluyor? Biz de bu sorunun cevabını sizin için araştırdık.
Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası’nın ilk gününü izlemek üzere Abu Dhabi’nin görkemli Etihad Arena havuzuna gelenler, etkileyici performanslardan çok, kurbağalama seçmelerinde ardı arkasına gelen diskalifiyelerle şaşkına dönmüştü. O gün sonuçları geçersiz sayılan 13 sporcuya ilerleyen günlerde yenileri eklenecek, sadece kurbağalamada diskalifiye sayısı 24’ü bulacaktı. Ve ne yazık ki bu istatistikte ismi geçenler arasında Türkiye’nin madalya umudu Emre Sakçı iki kez, Berkay Ömer Öğretir de bir kez yer alıyordu…
Peki ne olmuştu? Milli yüzücülerimiz ile birlikte elenen dünyaca ünlü Alia Atkinson, Arianna Castiglioni, Joao Gomez Junior, Yu Yiting gibi isimler için yanlış giden şey neydi?
YÜZMENİN DE ‘VAR’I VAR!
Bu soruların cevabı sualtında gizli! Dünya Yüzme Birliği FINA’nın aslında Tokyo 2020 Olimpiyat Oyunları’nda başlattığı fakat dönüşlerin daha fazla olduğu Dünya Kısa Kulvar Şampiyonası’nda ‘su yüzüne’ çıkan sualtı kamera hakemi uygulaması, Abu Dhabi’de havuzu iyice dalgalandırmıştı. Bugüne kadar sadece havuz kenarındaki hakemlerin takip ettiği çıkış ve dönüşlerde sualtı vuruşlarının doğru olup olmadığı, şimdi sualtı kameraları tarafından da gözetlenmeye başlanmıştı. Tabiri caizse, artık futboldaki gibi yüzmenin de bir VAR hakemliği vardı. Kurbağalama stilde su üstünden tespiti zor dolphin vuruşu, bu optik gözlerle su yüzüne çıkıyor, en ufak hatalarında sporculara diskalifiye olarak dönüyordu.
Kurallar, kurbağalamada çıkışta ve dönüşlerde birer dolphin vuruşuna izin verirken, finişte bunu yasaklıyor. İşte sporcularımız ve diğer yüzücülerin büyük çoğunluğu da bu sebepten yarış dışı bırakıldı. Ancak adalet dağıtmak için kullanılmaya başlanan sualtı kamera hakemliği, birçok eleştiriyi de beraberinde getirdi. Hakemlerin görüntüleri ‘oynat Uğurcum’ benzeri ağır çekimde ileri geri sararak izlemelerinin yanlış sonuç verdiği iddiaları, itirazlarda rakiplerin görüntülerinin görülememesi, sadece varış görüntülerinin dikkate alınması, hakemlerin katı ve bazen taraflı tutum takındıkları gibi eleştiriler, şimdiden havuzu bulandırdı bile…
Kortizon ve astım ilaçları 2022’de yasaklı listede
Dünya Dopingle Mücadele Ajansı (WADA) 2022 yılı için ‘yasaklı maddeler’ listesini açıkladı. Yeni listede dikkat çeken detay, kortizon türevlerini de içeren glukokortikoid ve astım tedavisinde kullanılan salbutamol etkin maddeli ilaçlara getirilen sınırlamalar oldu. Vücudumunuz da belli durumlarda doğal olarak salgıladığı steroid hormonlardan olan glukokortikoidlerin dışarıdan alınan formları, yarış içi dönemlerde tamamıyla yasak olacak. Spor tıbbında yaygın şekilde kullanılan bu kortizon ilaçlarının inhaler, göz damlası, burun spreyi ve topikal uygulamaları ise devam edebilecek. Astım ve KOAH tedavilerinde temel maddelerden olan Salbutamol içeren ilaçların kullanım sınırları da yeni yılda düşürülüyor. Daha önce 12 saatte 800 mikrograma kadar izin verilen bu ilaçlar, artık 8 saatte 600 mikrograma kadar kullanılabilecek.
50 yıllık teknik: Dolphin Ayak
1970’li yıllardan başlayarak yüzmede giderek yaygın halde kullanılan dolphin ayak vuruşu, alında başlarda sadece kelebek stilde uygulanıyordu. Daha sonra sırtüstünde de devreye giren ve bazen sporcuların 30-35 metreye kadar su altında kalmasını sağlayan bu vuruş tekniği, zaman içinde özellikle çıkış ve dönüşlerde her stilde moda oldu. Su üstündekinden daha hızlı yüzülmesine olanak veren dolphin vuruşu, yıllar içinde öyle yaygınlaştı ki, bu teknikle su altında geçirilen mesafeye 15 metre sınırı getirildi. 2008 Pekin Olimpiyat Oyunları’nda 8 altın madalya kazanan yüzmenin yaşayan efsanesi Michael Phelps, 400 metre bireysel karışık dışında tüm yarışlarında en az 8’er dolphin ayak vuruşlu çıkışlar gerçekleştirmişti.
Sadece Olimpiyat ve Dünya’da
Yüzücüleri stillerinde düzeltme yapmak zorunda bırakacak, belki de onları finişte biraz yavaşlatacak sualtı kamera tespitinin sadece olimpiyat ve dünya şampiyonalarında uygulanacak olması da adaletin yarım kalmasına yol açabilir.
Abu Dhabi’de diskalifiye olan dünya rekortmeni Alia Atkinson’ın, şampiyona sonrası yüzme kariyerini noktaladığını açıklamasında bu uygulamanın etkisi var mı, yok mu bilinmez ama belli ki sporcuların yüzmedeki VAR’a alışması biraz zaman alacak. Zaten Uluslararası Yüzme Ligi ISL ile kanlı bıçaklı olan FINA’nın, yüzücüleri bir de bu şekilde sıkıştırmasının nasıl bir sonuç vereceğini bekleyip, göreceğiz.
BPC-157 de radara takıldı
Kas ve tendonların iyileşme hızını artıran BPC-157 adlı büyüme hormonu da 2022’de WADA’nın onaylanmamış ürünler listesine girdi. Aynı zamanda kliniklerde yaşlanma karşıtı ve vücut geliştirme amaçlı kullanılan bir peptit olan BPC-157, artık WADA’nın radarında olacak.
Her yıl listeye girip çıkan maddeleri takip etmek aktif sporcular için hiç kolay olmasa da, bu konuda en önemli görev, sporcuları yarışmalara hazırlayan profesyonel ekiplere düşüyor. Bu ekiplerde yer alan sağlık uzmanlarının hangi ilaçların veya takviye edici maddelerin doping kapsamına girdiğini veya listeden çıktığını takip ederek hem kendilerini, hem de sporcularını istenmeyen olaylardan koruması büyük önem taşıyor.
15 yüzücü kovidli çıktı
Pandemi koşullarında düzenlenen Dünya Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası’nda 15’i yüzücü olmak üzere, toplam 37 akredite kişi kovid-19’a yakalandı. En az 3 üyesi pozitif çıkan kafilelerin şampiyonadan ihraç edilmesi kuralı gereği, Singapur ve Nijerya ekipleri, ülkelerine geri gönderildi. Bu süreç, yarışa başlamayan (DNS) yüzücü sayısında büyük artışa yol açtı. 2018’de 57 olan DNS sayısı 203’ü bulurken, program yeniden planlanmayınca çoğu yarışta kulvarlar boş kaldı.
‘Emre’de madalyası elinden alındı!’
Emre Sakçı’nın antrenörü Türker Oktay, havuzda büyük bir şok yaşadıklarını ve milli yüzücünün muhtemel dünya şampiyonluğundan edildiğini söyledi.
Hakemlerin özellikle 50 metre kurbağalama yarı finalinde verdikleri diskalifiye kararının ‘kesinlikle yanlış’ olduğunu iddia eden Oktay, “100 metre kurbağalamadaki diskalifiye, futboldaki yoruma göre verilebilir penaltı gibi. Fakat 50 metrede ortada faul bile yok! Bu konuda tüm analizciler ve rakiplerimizin antrenörlari bile aynı fikirde” ifadelerini kullandı. Sualtı kamerası uygulamasına karşı olmadığını ancak uygulamada bariz hatalar yapıldığına dikkat çeken Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Neden istemeyelim, en temiz yüzen sporculardan biri Emre. İtiraz durumunda sadece kendi sporcumuzun varışını izleyebiliyoruz. Halbuki FINA’nın bunu şeffaf ve tüm yarışı kapsayacak şekilde uygulaması lazım. Herkes herkesi izleyebilsin, görüntüler saklanmasın. Madem sıkıntı oluyor, tüm dolphin ayak vuruşları yasaklansın”…
