Kavgayı bırak tehlikeye bak!

ONUR DİNÇER

Son günlerde kulüp yöneticilerinin birbirleriyle olan çirkin atışmaları suni bir gündem yaratırken, gerçek gündem perde arkasında kalıyor. Ülkeler sıralamasında 11. olan Türkiye, 2021-22 sezonu için tehlike sinyallerini ilk kez bu denli yüksek duymaya başladı. Sezon sonunda hemen dibimizde bulunan 12. sıradaki Avusturya’ya da geçilirsek Süper Lig şampiyonumuz bile Şampiyonlar Ligi’ne direkt katılamayacak, ön eleme oynayacak.

Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’nde 2019-2020 sezonunda grup aşamasında ilk hafta maçları tamamlandı. Grup aşamasına 4 takımla devam eden Türkiye, şu ana kadar umduğunu bulamadı. Temsilcilerimiz henüz galibiyet elde edemezken, ülkeler sıralamasında ciddi bir sıkıntı ortaya çıktı.
UEFA’nın resmi internet sitesi üzerinden yayınlanan sıralamada; 11. sırada olan Türkiye, 2021-22 sezonu için tehlike sinyallerini ilk kez bu denli duymaya başladı. Şampiyonlar Ligi’nde Galatasaray’ın Club Brugge’le berabere kalarak 0.2 puanlık katkı verdiği haftada Avrupa Ligi’nde Beşiktaş, Trabzonspor ve Medipol Başakşehir 3 yenilgiyle sıfır çekti. Hollanda ve Ukrayna’nın puan farkını açması ve 12. sıradan da Avusturya’nın atağa kalkması korkuları iyice artırdı.
5 temsilciden 4’ü ile yola devam eden Hollanda, 31.350 puana gelirken, 5 takımdan 3’ü ile mücadele veren Ukrayna da 31.100 puana yükseldi. 5 takımdan 4’ü kalan Türkiye, 30.600 puana sahipken, Avusturya yakaladığı çıkışla öne çıktı. 5’te 3 ile devam eden Avusturya hiç fire vermedi ve 3 galibiyet alıp 29.725 puana yükseldi.

İki ihtimal
Türkiye’nin önünde şu anda iki ihtimal bulunuyor. İyi senaryoda Ukrayna’dan daha fazla takımı olan ülkemiz, 10. basamağa yetişme şansına sahip. Kötü senaryoda ise sezona çok iyi başlayan Avusturya takımlarının Türkiye’ye yetişme ihtimali. Türkiye, sezon sonunda 11. sırada kalır ve bu tablo devam ederse, 2021-22 sezonunda Şampiyonlar Ligi şampiyonunu kazanan takımın, kendi liginde de Şampiyonlar Ligi vizesini kapmasını bekleyecek. Bu sayede Süper Lig şampiyonu direkt Devler Ligi vizesi alabilecek. Ancak Türkiye eğer Avusturya’nın gerisinde kalır ve 12. sıraya inerse, Süper Lig şampiyonu ne olursa olsun Devler Ligi için ön eleme turlarına mecbur kalacak.

Sistem nasıl işliyor?
UEFA Ülke Puanı, o ülkenin temsilcisi olan takımların Avrupa kupalarında topladıkları puanlarla oluşuyor. Bu puanlar da sonrasında yine o ülkenin Avrupa kupalarında kaç takımla temsil edileceği ve bu takımların mücadeleye kaçıncı turlardan başlayacaklarını belirliyor. Bir ülkenin takımlarının her iki kupada topladığı puanlar o ülkeyi o sezon temsil eden takım sayısına bölünerek ortalama bir puan elde ediliyor.

Ülkenin her sezon için hanesine yazılan bu rakamların son beş sezondaki toplamı, o ülkenin Ülke Puanını belirliyor. Grup aşamasından itibaren takımlar galibiyetlerde 2, beraberliklerde 1 puanı hanesine yazdırıyor. Eleme ve play-off turlarında bu rakamların yarısı geçerli oluyor. Şampiyonlar Ligi’nde gruplara kalmaya ekstra 4, grup aşamasının sonraki turlara çıkmada, her bir tur için ekstra bir puan veriliyor. İki ülkenin ülke puanının aynı olması durumunda, son sezondaki rakamları yüksek olan ülkeye sıralamada öncelik veriliyor.

Yeni Malatya desteği
Tarihinde ilk kez Avrupa vizesi alan Yeni Malatyaspor’un mevcut puan tablosuna etkisi büyük oldu. Yeni Malatyaspor her ne kadar ön eleme turlarında elense de aldığı 2 galibiyetle önemli bir puan katkısı verdi. Şu anda Türk takımları arasında en fazla galibiyeti alan sarı-siyahlılar 2.000 topladı.

AVANTAJLAR
-Şampiyonlar Ligi’nin değişen formatı Türkiye için şans oldu. İlk 4 sıradaki ülkenin 4’er takımı grup aşamasına direkt katılıyor. Ancak bunlardan biri aynı zamanda Avrupa kupasını kazandığında, 10. sıranın gerisindeki ülkeye de, lig şampiyonu takımını direkt gruplara gönderme fırsatı doğuyor.
- Hollanda tarafından geçilen Türkiye’nin Ukrayna’yı geride bırakmak için büyük şansı bulunuyor. Sezona 38.900 puanla giren Ukrayna, güncel durumda 31.100’e gerilemiş durumda. Bunun asıl nedeni yeni sezonla birlikte 2014-15 puanlarının değerlendirme dışı kalacak olması. O sezon 10 bin gibi büyük bir rakama ulaşan Ukrayna bundan muaf duruma geldiği için, yeni hesaplamada Türkiye ile aynı puanlara inmesi sonucu doğdu. Sezona 5 takımla başlayıp ikisinin elenmesi de çok puan toplamalarını engelleyecek ikinci sebep olarak ortaya çıkıyor.

DEZAVANTAJLAR
-UEFA Ülkeler Sıralaması’nda Türkiye’nin sezona Hollanda ve Avusturya gibi iki önemli rakibinin tehlikesini ensesinde hissederek girmesi dezavantajı oldu. İki ülkenin temsilcilerinin (Salzburg/Ajax) son dönemde aldıkları başarılı sonuçlarla yükselişte olmaları dikkat çekiyor.
- Türkiye, Avusturya karşısında dezavantajlı bulunuyor. Çünkü hesaplamadan çıkartılacak 2014-15 sezonunda bu ülkenin topladığı puan (4125), Türkiye’nin aynı dönemde topladığı puandan (6000) azdı. Yaklaşık 2 bin puanlık bir handikaptan kurtuluyor olması zaten halihazırda Avusturya’yı Türkiye’nin dibine kadar getiren temel sebep olurken, bu açıdan Türkiye’yi geride bırakma ihtimalinin kuvvetlenmesine yol açıyor.

Beşiktaş farkı
Son 5 yılın puanlarının göz önüne alınması nedeniyle Türkiye’nin en iyi derecesi 2016-17’de geldi ve sezon 9.700 puanla tamamlandı. O dönem Beşiktaş, Şenol Güneş yönetiminde Avrupa Ligi’nde çeyrek finale kadar yükseldi.  Şampiyonlar Ligi’nde sezona başlayıp 3. sırayı alan Kartal, Avrupa Ligi’nde son 8 takım arasına kalarak dikkat çekmişti.

Son 2 sezonda ise özellikle Başakşehir ve Galatasaray’ın galibiyet yüzdelerinin düşük kalması etkiliyor. 2017-18 sezonunda 6.800 puan toplayan Türkiye’ye yine en çok puanı Beşiktaş kazandırdı. Şampiyonlar Ligi’nde son 16 turuna kalan Şenol Güneş’li Beşiktaş, 2016-18 arasında toplamda 39.000 puan topladı.
Galatasaray’ın son 5 yıllık puanı 22.500’de kaldı. Fenerbahçe, aynı sürede 31.500 puan aldı. 4 yıl sonra Avrupa’ya dönen Trabzonspor’un 5 yıllık sürede elde ettiği puan sadece 1.000. Başakşehir de 2015-16 sezonundan beri 10.000 puan kazandırdı.

Rakipler iyi biz kötüyüz
Hollanda ve Ukrayna’yı takip eden Türkiye, Avusturya’nın da bir basamak üstünde. 11. sıradaki Türkiye’nin rakipleri de sezona iyi başladı. Hollanda, 5’te 4 ile yola devam ediyor ve puanı şu anda 5.000’i buldu bile. Ajax ve PSV haftayı galibiyetle geçerken, Feyenoord yenildi, AZ Alkmaar berabere kaldı. Ukrayna yoluna 3 takımla devam ederken sadece Dinamo Kiev kazanabildi. Shakhtar ile Oleksandriya ise yenildi. Böylece 2.200 puanla ilk haftayı geçti.
En sürpriz sonuçlar Avusturya’dan geldi. Salzburg, Şampiyonlar Ligi’nde 6-2 kazanarak sükse yaptı. Wolfsburger, Monchengladbach’ı deplasmanda 4-2 yenerek yıldızlaştı. LASK Linz takımı da haftayı 3 puan alarak bitirdi. Avusturya, 2.600’ü yakaladı.

Işık vermiyor
Türkiye’nin UEFA sıralamasında yaşadığı bu tablo aslında yeni bir durum değil. Son 3 yıllık süreçte Türk takımlarının başarılı olamaması UEFA sıralamasını direkt etkiledi. Bu sezonun ilk hafta maçları tamamlandığı ilk 20 ülke arasında sadece 2.000 puanı olan Türkiye, son sırada duruyor. 2018-19 sezonu puanlarına bakıldığında ülkemiz, 5.500 puanla, 20 ülke arasında 17. sırada yer aldı ve sadece Danimarka, Norveç ve Yunanistan’ı geçebildi.