Çin malı futbol! Çığır açtılar...

"Küresel Ekonominin Lokomotifi" olarak adlandırılan Çinli işadamları ülke takımlarına yaptıkları yatırımlar sayesinde hızlı bir yükseliş gösteren Çin futbolu yavaş yavaş ülkede popüler bir spor olmaya başladı.

ÇİN'DE PROFESYONEL FUTBOL

Yapılan yıldız isim transferleri ve harcanan milyon eurolar ile adını dünyada da duyurmaya başlayan Çin'de futbolun geçmişi ise yeni. Çin ilk kez 1994 yılında kurulan Jia-A Ligi ile futbolda profesyonelliğe adım attı.10 yıl sonra da adını Çin Süper Ligi'ne çevirdi. 12 takımla başlayan Süper Lig şu an 16 takımla devam ediyor.

Yakın geçmişte ise Çin futbolunun en önemli sorunu yaşanan bahis ve şike skandallarıydı. Özellikle 2006-2007 yılları arasında yapıldığı belirlenen şikelerden dolayı birçok kulüp ve futbol adamı hapis cezasına çarptırılırken, bunların içinde Çin Futbol Federasyonu eski başkanı Nan Yong da yer almıştı.

EN BİLİNENİ GUANGZHOU EVERGRANDE

Çin futbolunda yaşanan bu kriz ve dibi görme bu yıldan sonra alınan büyük tedbirler ile yükselişe geçmeye başladı. Milyar dolarlık Çin firmalarının ve işadamlarının futbol takımlarına yatırım yapmasının öncülüğünü ise 2010 yılında ligden düşürülen Guangzhou takımına ülkenin en büyük emlak firmalarından olan Evergrande firmasının alması ile başladı. Değeri 7 milyar dolar olan ve Çin'in en çok kar eden firmalarından olan Evergrande, Guangzhou'ya yaptığı yatırımlar ile ülkenin en başarılı futbol takımı haline getirdi. Son 5 sezonun lig şampiyonu olan Guangzhou Evergrande 2013 ve 2015 yıllarında da Asya Şampiyonlar Ligi Kupasını kazandı. Guangzhou Evergrande takımını 2014 yılında 25 milyar dolarlık servetiyle Çin'in en zengini iş adamı Jack Ma Yun'un sahibi olduğu elektronik ticaret devi Alibaba şirketi kulüp hisselerinin yüzde 40'nı aldı.

Guangzhou Evergrande yaptığı transferler ile de ülkenin en dikkat çeken ekibi konumunda. Dünyü futbolunun önemli isimlerinden olan İtalyan Marcelo Lippi'nin de 2 yıl teknik adamlığını yaptığı Guangzhou Evergrande şu an ise Brezilyalı teknik adam Scolari yönetiyor. Kadrosunda Brezilya Milli Takımı forması da giyen Paulinho, Ricardo Goulart ve Alan Carvalho gibi isimleri bulunduran Guangzhou Evergrande'nin geçen sezon kadrosunu transfer ettiği oyunculara harcadığı bonservis bedeli ise 17 milyon Euro civarı.

ELKESON'A 18.5 MİLYON EURO

Çin'in nufüs ve ekonomik acıdan en büyük kenti durumunda olan Shanghai'nin takımı olan Shanghai SIPG'nin sahibi ise değeri 29 Milyar Dolar olan Shanghai Uluslararası Liman Şirketi. Teknik direktörlüğünü İsveçli teknik adam Sven-Göran Eriksson'un yaptığı Shanghai SIPG'nin kadrosunda ise Asamoah Gyan, Davi, bir dönem Guangzhou Evergrande forması giyen Darío Conca ve son olarak da 18.5 milyon Euro bonservis bedeli karşılığı Guangzhou Evergrande transfer edilen ve geçen sezon Çin Süper Ligi'nin en iyi oyuncusu ödülüne de layık görülen Brezilyalı Elkeson var. Shanghai SIPG'nin kadrosunu transfer ettiği oyunculara harcadığı bonservis bedeli ise 27 milyon Euro civarı.

SHANGHAİ SHENHUA, DEMBA BA'YI 13 MİLYON EURO'YA ALDI

Shanghai şehrinin bir diğer takımı olan sahibi şehir planlaması konusunda dünyada sayılı firmalardan olan Greenland Grub'un sahibi olduğu Shanghai Shenhua takımı son dönemlerde yaptığı transfer ile dikkat çekiyor. Başkanlığını Atletico Madrid'in eski teknik direktörlüğünü yapan İspanyol Gregorio Manzano'nun yaptığı Shanghai Shenhua kadrosunda sezon başı Beşiktaş'tan 13 milyon Euro karşılığı alınan Demba Ba, Avustralya futbolunun yetiştirdiği en önemli yıldızlardan olan Tim Cahill ve bir dönem Trabzonspor'da da forma giymiş Brezilyalı Paulo Henrique de var. Shanghai Shenhua ayrıca 2012 yılında Didier Drogba ve Anelka'yı da transfer etmiş ancak kulübün ortaklarından Zhu Jun, kulübün diğer sahipleriyle oyuncuların kontrolü ve maaşları ödeme konusunda anlaşamayınca bu iki yıldız oyuncu Çin'den ayrılmıştı.

SON YILDIZ GERVİNHO

Çin Süper Lig'ine bu yıl yükselen Hebei China Fortune takımının sahibi ise 12 milyar dolarlık China Fortune Land Development şirketi. 2010 yılında kurulan takımın kadrosunda bir dönem Beşiktaş'ta da forma giyen Brezilyalı forvet Edu da var. Son olarak da Roma'nın Fildişi Sahilli yıldızı Gervinho'yu 18 milyon Euro'ya transfer etti. Gervinho'nun Hebei China Fortune'dan yıllık 8 milyon Euro alacağı bildirildi.

ALT YAPIYA ÖNEM ARTIYOR

Yüksek maaşlar önererek oyuncuları ülkesine çeken Çin son 2 yılda bonservis bedellerine harcadığı paralar ile bir çok Avrupa Ligini geçmiş durumda. Özellikle Güney Amerika ülkelerinden oyuncu transfer eden Çin takımları eskisi gibi yaşı ilerlemiş yıldızlara değil kaliteli genç yabancılar da transfer etme yarışındalar.

Çin Süper Ligi'nde takımların kadrolarına alabileceği yabancı oyuncu sayısı en fazla beş. Bu kontenjanlardan birisi, Çin dışındaki bir Asya ülkesinden gelecek oyuncuya ayrılmış durumda yani Çin Süper Ligi'nde yabancı sayısı 4. Son dönemlerde altyapıya da gerekli önemi veren Çin takımları bunun içinde bir çok yatırım yapmakta. Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte ortak çalışan Çin Futbol Federasyonu 2017'ye kadar lige oyuncu sağlamak amacıyla okullarda 20 bin yeni saha açılacak. Bu sayede yeni oyuncular yaratmayı hedefleyen Çin , futbolu üniversitelere giriş sınavında bir seçenek haline getirmeyi planlıyor.

ÇİNLİ GENÇLER AVRUPA'DA

Dünyanın en büyük sinema zinciri olan ve Çin'in de en önemli firmalarından olan Wanda Grup'un yaptığı proje ile genç Çinli futbol adaylarına Avrupa'nın en iyi takımlarında altyapı eğitimi almasını sağlıyor. 2014 yılında başlayan bu proje için 30 Milyon Dolar ayıran Wanda Grup her sene 30 çocuğun İspanya'ya göndererek, Atletico Madrid, Villarreal ve Valencia'da gibi tanınmış takımların alt yapısında 3 yıl çalışma şansı bulmalarını sağlıyor. Çinliler astronomik rakamlarla transfer yaparken, kendi gençlerini ise Avrupa takımlarına göndererek futbol endüstrisini yatırım yapıp farklı bir boyut kazandırıyorlar.