Basketbolun lokomotifi Anadolu Efes
28.10.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Aydın Örs yönetiminde Avrupa kupalarında ilk finali oynayan, ilk şampiyonluğu elde eden Türk takımı olan Anadolu Efes, diğer temsilcilerimizin bu kulvarda kaldıracakları kupalara giden yolu açar. Euroleague şampiyonlukları çıtayı en yukarı koyar.
Eski adıyla Efes Pilsen yeni adıyla Anadolu Efes’ten hep ‘Türk basketbolunun lokomotifi’ diye söz edildi. Durum tam da böyle, çünkü lacivert-beyazlılar ülke liglerindeki en başarılı takım olmasının yanında; ilk büyük başarılara imza attığı Avrupa’da da en çok kupayı toplayan temsilcimiz oldu. Efes, bir fabrika gibi çalışan altyapısıyla da ülke basketboluna nice yıldızlar armağan etti.
Anadolu Efes Spor Kulübü, Efes Pilsen Spor Kulübü adıyla 1976 yılında Kadıköy Spor’un devralınmasıyla kuruldu. Efes Pilsen, 1976-77 sezonunda İstanbul Erkekler Basketbol Ligi’nde mücadele etti. 1977-78 sezonunda Türkiye Basketbol 2. Ligi’ndeki maçlarını yenilgisiz tamamlayarak en üst lige yükseldi, Eczacıbaşı hegemonyasını kırıp ligdeki ilk sezonunda şampiyon olmayı başardı.
BASKETBOL DEVRİMİ
Kulübün tarihinde Aydın Örs’ün antrenörlüğünde geçen döneme özel bir parantez açmak gerekir; çünkü bu dönem sadece lacivert-beyazlılar için değil, ülke basketbolu açısından da belki de en önemli dönüm noktasıdır. Efes ile altı lig şampiyonluğu yaşayan Aydın Örs için ‘Türk basketbolunda devrim yapan’, onun dönemi için de ‘Türk basketbol devrimi’ demek yanlış olmaz.
Kulübün altyapı takımını çalıştıran Örs 1991-92 sezonunda a takımın başına geçer ve ilk sezonunda takım yedi yılın ardından şampiyon olur. 1992-93 sezonunda takım, ligi namağlup şampiyon tamamlar. Aynı sezonda Avrupa Kulüpler Kupası’nda şampiyonluk maçına çıkarak, bir Avrupa Kupası’nda final oynayan ilk Türk ekibi olan Efes, 1995-96 sezonunda kadrosunda sadece iki yabancı oyuncuyla Koraç Kupası’nı kazanarak Avrupa şampiyonluğu yaşayan ilk Türk takımı unvanıyla tarihe adını yazdırır.
Bu başarılar ülkedeki diğer takımlar için adeta emsal teşkil edecek, diğer temsilcilerimizin ilerleyen yıllarda kaldıracakları Avrupa kupalarına giden kapıyı açacaktır.
AVRUPA'NIN EN İYİSİ
Ergin Ataman döneminde ise kulüp tarihinin Avrupa’daki en başarılı dönemine yelken açar. EuroLeague’de 2019-20 normal sezonunda liderken, pandemi nedeniyle ligin iptal edilmesiyle bu kupadaki ilk şampiyonluğundan olur. Buna karşın sonraki iki sezon üst üste iki kez EuroLeauge şampiyonu olan Anadolu Efes, sadece Türkiye’nin değil Avrupa’nın en iyi takımı olarak muazzam bir başarıya imza atar.
Türkiye basketbol liginde 16 şampiyonlukla bu alanda liderliği elinde bulunduran Anadolu Efes, NBA’e oyuncu gönderen ilk Türk takımı olmak gibi daha bir çok başka ilklerin de kulübü olarak tarihe geçer.
ANADOLU EFES'İN KUPALARI
- 16 Lig şampiyonluğu
- 13 Cumhurbaşkanlığı Kupası
- 12 Türkiye Kupası
- 2 Euroleague Kupası
- 1 Koraç Kupası
POTAYA 'FENER' OLDU!
Basketbolun öncülerinden Fenerbahçe, Avrupa’nın bir numaralı kupasını kazanan ilk Türk takımı unvanını aldı, lig şampiyonluklarında ikinci sırada yer aldı.
Fenerbahçe, Türkiye liginin en çok şampiyonluk yaşayan ikinci takımı oldu. Sarı Kanarya, 1966-67’de ilk Türkiye Kupası’nın sahibi oldu, ilk önemli Avrupa başarısını yaşadığı 1984-85’te Koraç Kupası’nda son 16 turuna kaldı.
Boston Celtics’i yenerek bir NBA takımını mağlup eden Türkiye’deki ilk takım unvanını da aldı. Fenerbahçe, EuroLeague’in 2015-16 sezonunda finale kaldı ve ardından Zeljko Obradovic yönetiminde 2016-17 sezonunda şampiyon olarak Avrupa’nın bir numaralı kupasını kaldıran ilk Türk takımı ve beş kez arka arkaya Final Four katılımı gerçekleştiren tek Türk takımı oldu. Sarı-lacivertliler, tarihi boyunca kadrosunda ülke basketbolunun bir çok önemli ismini barındırdı: Mehmet Baturalp, Efe Aydan, Erman Kunter, Levent Topsakal, İbrahim Kutluay, Mirsad Türkcan, Ömer Onan, Ömer Aşık. Kulübün bünyesindeki oyunculardan Can Bartu, özel bir isim olarak belirir ve Türkiye milli takımı formasını hem basketbol hem de futbolda giyen ilk ve tek sporcu olarak tarihe geçer.
FENERBAHÇE'NİN KUPALARI
- 10 Lig şampiyonluğu
- 7 Türkiye Kupası
- 7 Cumhurbaşkanlığı Kupası
- 1 Euroleague Kupası
YENİLMEZ ARMADA
Galatasaray Erkek Basketbol Şubesi 1911 yılında kuruldu. Basketbolun Türkiye’deki öncülerinden olan sarı-kırmızılılar, 1945’ten başlayarak 1954’e gelene kadar İstanbul liginde üst üste 10 sezon şampiyon oldu. Bu devasa başarı nedeniyle Cim Bom o dönemler ‘Yenilmez Armada’ olarak adlandırıldı. 1954-55 sezonunda Fenerbahçe’nin zirveye çıkmasıyla bu seri sona erdi.
TBF tarafından 1966’da kurulan en üst düzey profesyonel ligde ise Galatasaray bugüne kadar toplamda 5 şampiyonluk elde etti. Takım Avrupa kupalarındaki en başarılı sezonunu ise 2015-16’da elde etti. Kıtanın iki numaralı kupası olan EuroCup’ta şampiyon oldu.
GALATASARAY'IN KUPALARI
- 5 Lig şampiyonluğu
- 3 Türkiye Kupası
- 2 Cumhurbaşkanlığı Kupası
- 1 Eurocup şampiyonluğu
KARTAL'IN UÇTUĞU SEZON
Üç büyükler içerisindeki rekabetin potadaki kısmında rakiplerine göre geride kalmış görünen Beşiktaş, tarihinin en başarılı dönemini, Beşiktaş Milangaz ismiyle yer aldığı 2011-2012 sezonunda elde etti, üç kupa birden kaldırdı. Tarihindeki ikinci lig şampiyonluğunun yanı sıra, ilk Türkiye Kupası ve tarihinin ilk ve tek Avrupa kupası olan FIBA EuroChallenge şampiyonlukları kazanıldı.
TOFAŞ MUCİZESİ
En üst seviye basketbol liginde, İstanbul dışından çok az şampiyon çıktı. Onların başında hiç şüphesiz ülkede bir dönem parkelere damga vuran Bursa ekibi Tofaş gelir. 1998-99 ve 1999-00 sezonlarında üst üste iki kez şampiyon olan mavi-beyazlıların, 1996-97 sezonunda Koraç Kupası’nda final oynadığını da unutmamak gerekir.
Ligin ilk şampiyonu İzmir ekibi Altınordu’nun basketbol takımını kısa bir süre sonra feshetmiş olması da ülke basketbolu için talihsizlik olmuştur. Kısa soluklu ekipler içinde, dört şampiyonluk yaşamış bir müessese takımı olarak Ülkerspor da hatıralarda yer eder.
KUPA CANAVARLARI
Türk basketbolunda antrenörlük yapmış isimlerden ikisi, kupa kazanmak denince akıllara ilk gelenler arasında yer alır. Basketbol Süper Ligi’nde en fazla şampiyonluk yaşayan antrenör rekoru, 25 yıldır Aydan Siyavuş’ta bulunuyor. Siyavuş, 7 şampiyonlukla ligde en fazla kupa kaldıran antrenör rekorunun sahibi durumunda. Eczacıbaşı ile altı, Efes Pilsen’i bir kez şampiyonluğa taşıyan teknik adamı, Ergin Ataman altı şampiyonlukla takip ediyor.
Türkiye’de ve Avrupa’da bir çok takımı çalıştıran Ergin Ataman, en çok farklı takımla en çok kupayı kazanan isim olarak kariyerini sürdürüyor. Anadolu Efes’te 4’ü lig, 2’si Euroleague olmak üzere 14 şampiyonluk yaşayan Ataman, Ülkerspor’da 4, Beşiktaş’ta 3, Galatasaray’da 2, Türk Telekom’da 1 kupa kazandı. Montepaschi Siena takımının başında ise FIBA Saporta Kupası’nı havaya kaldırdı. Ergin Ataman, Süper Lig’de üç farklı takımla şampiyonluk yaşayan tek antrenör unvanına sahip.
