Avrupa karıştı! UEFA'nın yeni kriterleri futbolu sarstı, 4 büyüklerin son durumu...
17.04.2022 - 07:01 | Son Güncellenme:
Kulüplerin, finansal olarak ayakta kalmasını hedefleyen UEFA’nın yeni mali kriterleri her yerde farklı yankılandı. Fransızlar, PSG için Mbappe’yi elde tutmanın imkânı tartıştı; İtalyanlar, ülkede buna uyan tek ekibin Atalanta olduğundan bahsetti. Türkiye’de ise kulüpler, bir yandan TFF’deki yönetim krizi, diğer yandan naklen yayın kaosu ile uğraşırken, bu yeni sistemi konuşamadı bile... Ancak ligin 4 büyüğü, sadece UEFA değil, Bankalar Birliği ile yapılanmanın etkisiyle ciddi bir denetim altında.
ONUR DİNÇER
UEFA’nın kulüpleri denetlediği mali kurallarda değişikliğe gitmesi, futbol dünyasında geçtiğimiz haftanın önemli gelişmelerinden bir tanesiydi. Avrupa futbolunun patronları, pandemi nedeniyle değişen koşulların etkisini, gerçekleştirdikleri güncellemeye gerekçe olarak gösterdiler. Finansal Fair Play tabirini literatür dışına atarak, “UEFA Kulüp Lisanslama ve Finansal Sürdürülebilirlik” ibaresi yeni başlık olarak seçildi.
UEFA Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak, bu haziran ayından itibaren yürürlüğe konacağı açıklanan yeni kriterler bileşkesi, bu alanda 2010’dan sonra yapılmış en büyük reform olarak takdim edildi. Kulüplerin uyum sağlayabilmeleri için 3 yıl içinde kademeli olarak uygulanacak sistemde kabul edilebilir sapma oranı 3 yılda 30 milyon euro yerine 60 milyon euroya yükseltildi.
Yeni düzenleme, aynı zamanda oyuncu ücretleri, transferler ve menajer ücretleri için yapılan harcamaları kulüp gelirinin yüzde 70’i ile sınırlandırdı. Transfere ve maaşlara harcanan paralara getirilen bu sınırlandırma, bu kalemlerde daha sıkı bir kontrol anlamına gelirken, kulüpleri en dikkat etmesi gereken özelliklerden biri olarak göze çarptı. Kıta çapında çeşitli ülkelerde, yapılan reformla ilintili çeşitli değerlendirmelere rastlandı. Örneğin Fransız basını yeni finansal kuralları, Paris Saint Germain kulübü açısından bir zafer olarak niteledi. Yeni kuralların, sermayeli ve sağlam hissedarı bulunan kulüplerin lehine olduğundan dolayı, bunun PSG için Real Madrid, Barcelona ve Manchester United gibi kulüplere karşı bir artı olduğu yorumu yapıldı. Yeni düzenlemelerin PSG için anlamı, bir yandan transfer yaparken, diğer taraftan Kylian Mbappe’nin sözleşmesini uzatmak için gereken marja sahip olunması şeklinde somutlaştırıldı. Yüzde 70’lik sınırın, yalnızca üç sezonda gerçekten yürürlüğe gireceğinin altı çizildi.
İtalya’da yenilenen finansal kurallara halihazırda sadece bir tane kulübün uyduğu ortaya çıktı. Çizme’de UEFA’nın reformunun ardından futbol kulüpleri içerisinde yapılan analize göre, bu kriterleri tam olarak karşılayan tek takımın Atalanta olduğuna dikkat çekildi. Fiorentina ve Milan’ın kademeli geçişte kendilerini kriterlere uyumlandırabilecekleri, ancak Juventus, Napoli, Roma ve Inter gibi ekiplerin belirlenen eşiğin çok üzerinde oldukları ve ciddi miktarda ücret azaltımına giderek gelirlerini de yükseltmeleri gerekeceği ifade edildi. Türkiye’de ise durum biraz daha farklı... Tüm kulüpler, bir yandan naklen yayın kaosunun bir an önce çözülüp paraya kavuşmayı düşünürken, futbol camiası şimdi de TFF’deki yönetimsel krizle karşı karşıya kaldı. Yapılacak yeni başkan seçimi de kulüpleri yakından ilgilendiriyor.
Ayrıca 4 büyükler olarak adlandırılan Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray ve Trabzonspor’un Bankalar Birliği ile imzaladığı yapılandırma anlaşması da kulüpleri ciddi bir denetim altına sokuyor.
UEFA yetkilisi Çizme’yi uyardı
UEFA Finansal Sürdürülebilirlik Direktörü Andrea Traverso, yeni mali kriterler ışığında Serie A kulüplerinin durumuna özellikle dikkat çekti. Çizme ekiplerinin kendilerini aşamalı geçiş sürecinde mutlaka bu yapılanmaya uyumlandırması gerektiğine dikkat çeken Traverso şunları anlattı:
“İtalyan kulüpleri bugün özellikle oyuncuların transferi bağlamında, Avrupa’da en yüksek bedellere sahip ekipler arasında. Önümüzdeki sezon için de takım bedelleri yükseliş eğiliminde ve transfer maliyetleri azaldıkça ancak bu trend tersine dönmeye başlayacaktır. Kıtadaki beş büyük lig içerisinde İtalyan takımlarının bu konuda daha çok çalışması gerekecek. İtalyan kulüplerinin Avrupa’nın geri kalanına kıyasla biraz geride kaldığı uzun vadeli altyapı ve gençlik sektörlerine yatırım yapmaları gerekiyor.”
Avrupa’da küme düşme
UEFA’nın yeni finansal yönetmeliğindeki en önemli değişikliklerden bir tanesi, cezai işlemlerde göze çarptı. Kriterleri karşılamayan kulüplere eskiden olduğu gibi çeşitli sportif ve mali yaptırımlar uygulanacak. Ancak ilk kez bir takım Avrupa kupalarında oynadığı ligden bir alt lige düşürülebilecek.
Örneğin Şampiyonlar Ligi’nde mücadele eden ve finansal ihlalde bulunan bir takım kendisini Avrupa Ligi’nde bulabilecek.
Menajer ücretleri baş ağrıtabilecek
İngiltere’de yeni kuralların yapacağı etki, Manchester ekipleri üzerinden yorumlandı. Manchester City tarafından geçtiğimiz haftalarda açıklanan rakamlara göre kulübün menajerlere bir yılda 35 milyon sterlin ödediği hatırlatıldı. Manchester United’da ise aynı dönem için bu harcamanın 29 milyon sterlin olarak gerçekleştiği ifade edildi. Bu rakamların değerlendirmeye girmesiyle bu ekiplerin bundan böyle bu kalemlerde daha dikkatli olmaları gerekeceği kaydedildi.
Öte yandan Manchester City’nin, önceki finansal kuralları ihlal ettiği gerekçesiyle UEFA tarafından Avrupa’dan men edildiği ancak CAS tarafından bu kararın bozulduğuna işaret edildi. Sponsorluk gelirlerindeki usulsüzlük nedeniyle verilen men cezasının geri dönmesinin ardından yeni kurallarla bu tip durumların daha net kontrol altına alınmak isteneceği ancak bunun pratikte nasıl işleyeceğinin henüz belirsiz olduğu ifade edildi.
Premier Lig kanadının, UEFA’nın yüzde 70 olarak belirlediği kulüp gelirleri/harcamalar kalemi için yüzde 85’i teklif ettiği ancak son olarak bu rakamın resmileştiği de belirtildi.
Sendika memnun
Uluslararası Profesyonel Futbolcular Sendikası (FIFPro) yeni mali kuralları sevinçle karşıladı. Oyunculara yapılmayan ödemelere, vadesi geçmiş borçlara daha sıkı yaptırımlar getirilmesinin olumlu bulunduğu aktarıldı.
Sendika, UEFA’nın geliştirdiği yeni mali kuralların belirlenmesi sürecinde, futbolun en önemli aktörü olan futbolcuların fikirlerinden yeteri kadar istifade edilmemesi nedeniyle hayal kırıklığı yaşandığı konusunda ise şerh düştü.
Man City ve Liverpool forması giymiş oyuncular
