‘Hayata Dönüş’ mahkemeyi kilitledi

“Hayata Dönüş Operasyonu”nun 2000’deki Bayrampaşa Cezaevi operasyonunu gerçekleştiren jandarma ile infaz koruma memurları ve hükümlüler aleyhine açılan üç farklı dava nedeniyle Eyüp Adliyesi’nin asliye ceza mahkemelerinin kilitlendiği ortaya çıktı. 3 dava, sanık sayısının yüksek olması ve ilginç bir şekilde sürekli emekliliği yaklaşan hakimlerin davaya atanması nedeniyle yıllarca sürdü.
Bu sürede 1452 jandarma personelinin yargılandığı dava ile, 163 infaz koruma memurunun yargılandığı dava zamanaşımına uğradı. Mahkemelerdeki iş yoğunluğu nedeniyle ‘Hayata dönüş’ davalarının dışındaki birçok davanın da zamanaşımı nedeniyle ortadan kalktığı öğrenildi.
Eyüp 3. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki atama kronolojisi şöyle:
12 tutuklu ve hükümlünün öldüğü Bayrampaşa Cezaevi ile ilgili davalar Ağustos 2001’de Eyüp 3 Asliye Ceza Mahkemesi’nde, hakim Fikret Uluç tarafından açıldı. Uluç emekli oldu. Yerine, Aralık 2001’de Büyükçekmece hakimi Ferit Altın atandı. Altın, Temmuz 2005’te Beyoğlu Hakimliğine atandı. Yerine, Haziran 2004’te Konya’dan Eyüp Adliyesi’ne atanan hakim Necla Arslan geçti. Arslan da kısa sürede emekli olunca yerine Adalar’dan Eyüp Adliyesi’ne atanan Edibe Ayşegül Ögat geçici olarak bakmaya başladı. Ögat, Temmuz 2007’te asli yeri olan Eyüp 2. Sulh Hukuk Hakimliğine gönderildi. Yerine, Ağustos 2006’da Büyükçekmece’den atanan hakim Adil Gürbüz geldi.

6 bin dosya
Gürbüz dönemine kadar, atamalar ve emeklilik nedeniyle yapılan geçici görevlendirmelerle birlikte yalnızca hayata dönüş davasına 9 ayrı hakim baktı. Ögat gibi geçiçi olarak duruşmaya katılan hakimler, dosyalara hakim olmadığı gerekçesiyle hiçbir davayı karara bağlamadı, bu nedenle mahkemedeki dosya sayısı 6 bine yükseldi.
Bakanlık, yoğun iş yükü nedeniyle artık kilitlenen mahkemenin davalarını ikiye bölmeye karar verdi ve Ekim 2007’de Babaeski hakimi Ali Belen’i de Eyüp Asliye Ceza Mahkemesi’ne atadı. Dava dosyaları iki hakim arasında paylaştırıldı. İş yükünün tüm ağırlığı, gece yarılarına kadar çalışmak zorunda kalan katiplerin üzerindeydi. Ancak bu sırada yoğun iş yükü nedeniyle bunalan hakim Gürbüz de emekliliğini istedi. Gürbüz, Mart 2008’de emekli olunca, 3 ayrı Hayata Dönüş Operasyonu davası dahil tüm dosyalar yeni atanan hakim Belen’e kaldı. Belen, Hayata Dönüş dava dosyalarını incelemeye fırsat bulamadan, zamanaşımı süresi doldu.